پیمان تجارت آزاد بین اتحادیه اروپایی و آمریکا چشم‌انداز، منافع و موانع
پیمان تجارت آزاد بین اتحادیه اروپایی و آمریکا یکی از مهمترین موضوعاتی است که سالهاست در دستورکار رهبران دو سوی آتلانتیک قرار دارد. این پیمان در صورت امضا بزرگترین قرارداد تجارت آزاد در دنیا و در طول تاریخ خواهد بود و دو بلوک قدرتمند اقتصادی جهان یعنی اتحادیه اروپایی 28 کشوری و آمریکا را بهم پیوند خواهد داد. اگرچه مذاکرات مربوط به این پیمان با اختلافات زیادی در دو سوی اقیانوس همراه است، لکن بنظر می‌رسد باراک اوباما تلاش زیادی دارد تا قبل از کنار رفتن از کاخ سفید در ژانویه 2017، زمینه‌های انعقاد این پیمان را متحقق سازد و آنرا در کنار پیمان ترانس پاسیفیک که اکتبر سال گذشته با 12 کشور حوزه پاسیفیک به امضا رسانید قرار داده و کارنامه سیاست خارجی خود را مثبت‌تر نشان دهد.
این موافقتنامه یکی از مهمترین زمینه‌های اصلی همکاری‌های دو سوی آتلانتیک برای سال‌های آینده است. البته مذاکرات پیرامون انعقاد چنین موافقتنامه‌ای از سال‌ها قبل مطرح بوده، لکن بعد از انتخاب مجدد باراک اوباما در سال 2013 بریاست جمهوری آمریکا، با جدیت بیشتری مطرح شده و بنظر می‌رسد از اهمیت زیادی برای دولت وی برخوردار است. در این رابطه در حاشیه سفر اروپایی هفته گذشته اوباما، دیداری بین رهبران چهار کشور بزرگ اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و ایتالیا که در عین حال عضو گروه 7 کشور صنعتی نیز هستند در تاریخ 6/2/1395 صورت پذیرفت. البته نشست سران پنج کشور اروپایی و آمریکا موسوم به نشست «گروه جی 5»، بدون آنکه اخبار زیادی در مورد آن منتشر شود ظاهرا با پیشرفت چندانی همراه نبوده و بدون دست یافتن به نتیجه قابل اعتنایی، به کار خود پایان داد. اگرچه گفتگو پیرامون این پیمان بطور رسمی در دستورکار 5 کشور نبود لکن به هرحال مذاکراتی پشت درب‌های بسته صورت گرفت لکن اختلافات بین طرفین مانع از پرداختن همه‌جانبه به آن بوده است. این در حالی است که اکثریت اعضای اتحادیه اروپایی در این نشست که در شهر هانوفر آلمان و در حاشیه نمایشگاه صنایع فناوری این کشور برگزار شده بود، شرکت نداشتند. بنابراین بنظر می‌رسد هنوز طرفین و بخصوص 4 کشور بزرگ اروپایی روی چارچوب اصلی موافقتنامه با یکدیگر و با آمریکا دارای اختلافات اساسی هستند. 24 کشور دیگر عضو اتحادیه اروپایی حضور پررنگی در جریان این مذاکرات نداشته‌اند.
فرانسه که به زمینه‌های فرهنگی و هنری ـ سینمایی بسیار علاقمند است حاضر نیست تولیدات فرهنگی سینمایی‌اش در یک قرارداد تجاری فراآتلانتیکی مورد غفلت قرار گیرد و آنطور که شایسته است جایگاه خود را بدست نیاورد لذا با بخش‌هایی از این پیمان شدیدا مخالف است و خواستار توجه لازم به آن در پیش‌نویس چنین پیمانی است. از طرفی، فرانسویان به شدت با این طرح اقتصادی و بازرگانی مخالف هستند و در همین رابطه فرانسوا اولاند خواستار آن شد که در نشست هانوفر به طور رسمی درباره این پیمان در شرایط کنونی بحث نشود و مذاکرات پشت درهای بسته جریان یابد.
پیمان آزاد تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس ـ آتلانتیک(TTIP) با مخالفت‌های شدیدی هم در اروپا و هم در آمریکا مواجه است. باراک اوباما تاکید دارد تا قبل از به پایان رسیدن دوره ریاست جمهوری‌اش آن را به سرانجام برساند. پیمان تجارت آزاد و سرمایه‌گذاری فراآتلانتیک، توافقنامه تجاری گسترده‌ای است که 28 کشور عضو اتحادیه اروپا و آمریکا از سال 2013 تاکنون برای به نتیجه رساندن آن گفتگو می‌کنند. هدف نهایی از این پیمان، رفع محدودیت‌ها و موانع گمرکی و مقررات دست و پا گیر داد و ستدهای تجاری بین آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. با اجرای این پیمان، گستردگی تجارت بین شرکت‌های اروپایی و آمریکایی افزایش یافته به سایر قطب‌های تجاری تسری یافته و بعد جهانی پیدا خواهد کرد. با انعقاد این پیمان و اجرایی شدن آن، حدود 47 درصد از اقتصاد جهانی در حوزه این همکاری‌های اقتصادی فراآتلانتیکی قرار می‌گیرد. به عنوان مثال تعرفه‌های تجاری بین دو طرف به سطح حداقل میزان سه تا پنج درصد کاهش یافته و در چشم‌انداز آینده ممکن است به صفر برسد و در این صورت هیچ مانع و رادعی برای آزادی تجارت دو سوی آتلانتیک نخواهد بود و بیشترین میزان تجارت بین دو قاره از کانال این پیمان رقم خواهد خورد. افزایش اشتغال و ایجاد میلیونها شغل در اروپا و آمریکا از دیگر اهداف این موافقتنامه است.
از نتایج اجرای این توافق، تنظیم امور تجاری، توسعه قوانین مربوط به تجارت جهانی و کاهش اختلافات اروپا و آمریکا در سازمان جهانی تجارتWTO است. اتحادیه اروپایی و آمریکا هم‌اکنون بزرگترین بلوک تجاری جهان هستند و حدود 44 درصد از تولیدات جهان، 43 درصد ازGDP جهانی و 38 درصد از تجارت جهانی را در اختیار دارند. حجم مبادلات تجاری دو طرف بیش از 465 میلیارد یورو بوده و دو طرف هم‌اکنون بزرگترین قطب تجاری دنیا را تشکیل داده‌اند که با اجرایی شدن پیمان تجارت آزاد این موضوع می‌تواند بازهم توسعه یابد.
کاهش هزینه‌های تجارت در دو سوی آتلانتیک، افزایش سرمایه‌گذاری در بازارهای طرفین، کاهش نرخ ریسک، افزایش مبادلات بانکی، حضور بیشتر بازیگران اقتصادی دو طرف در بازارهای یکدیگر، به‌صرفه بودن مبادلات فزاینده بین دو سوی اقیانوس، کاهش قیمت‌ها و افزایش کیفیت کالاها و خدمات از ثمرات این پیمان تجاری تصور می‌شود.
با این حال این طرح اقتصادی مخالفانی به‌ویژه در کشورهای اروپایی دارد. مخالفان توافقنامه شراکت بازرگانی دو سوی اقیانوس اطلس استدلال می‌کنند، این محدوده جغرافیایی تجاری، فقط منافع شرکت‌های بزرگ و چندملیتی را تامین می‌کند و بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط در طول زمان به حاشیه خواهند رفت و نهایتا باید تعطیل شوند. از این گذشته افکار عمومی و جامعه مدنی کشورهای این حوزه، به علت ابهام و عدم اطلاع‌رسانی کافی مخالف هستند. زیرا مذاکراتی که تاکنون در این خصوص انجام گرفته به طور محرمانه بوده است و مردم از محتوی آن بی‌خبر مانده‌اند.
بر اساس بررسی‌هایی که بعمل آمده، در صورتی که این توافقنامه به امضاء برسد و دولت‌های اروپایی و آمریکا آن را تصویب کنند 120 میلیارد دلار به میانگین تولید ناخالص داخلی آمریکا و 95 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا افزوده خواهد شد. این موافقتنامه سطح مبادلات تجاری را افزایش داده و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بازارهای طرفین را مورد توجه قرار می‌دهد و می‌تواند میلیونها فرصت شغلی در آمریکا و اروپا ایجاد کرده و منجر به حذف موانع تعرفه‌ای و توسعه تجارت شده و افزایش صادرات کالا و خدمات بین دو بلوک تجاری را بدنبال داشته باشد. همچنین موقعیت آمریکا و اتحادیه اروپایی در بازارهای جهانی و در برابر سایر قطب‌های تجاری و کشورهایی مثل چین، ژاپن، روسیه، هند، کره و برزیل را تقویت کند.
از طرف دیگر بنظر می‌رسد اوباما مایل است تا قبل از اینکه کاخ سفید را در ژانویه 2017 ترک کند روند مذاکرات مربوط به این پیمان را تسریع کند و از زمان باقیمانده نهایت استفاده را ببرد و میراث اقتصادی مهمی از خود برای کشورش به جای گذارد. اوباما در دیدار اخیر با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، در این خصوص هشدار داد اگر ما نتوانیم امسال بحث در این خصوص را به پایان برسانیم به معنای آن است که این توافقنامه تا مدت زمان زیاد دیگری به نتیجه نخواهد رسید. مرکل نیز در همین‌باره گفت این فرصت کوتاهی است که نباید آن را از دست داد. همچنین، کمیسیون اروپا، بعنوان نهاد اجرایی اتحادیه اروپایی اعلام کرده است که انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا نباید روند مذاکرات پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا را متوقف کند و از همه طرفین درخواست نموده نهایت تلاش خود برای پیشرفت مذاکرات را بعمل آورند.
البته انگیزه و علاقمندی کشورهای اروپایی برای به ثمر رسیدن این پیمان متفاوت است و آنهم بستگی به میزان منافع حاصله از آن دارد. بنظر می‌رسد آلمان به عنوان بزرگترین اقتصاد اروپا با توجه به اینکه ظرفیت بالایی برای صادرات کالا و خدمات دارد بیشترین سود را از این توافقنامه خواهد برد. دومین طرفی که سود خواهد برد نیز آمریکا است که به هرحال هنوز هم بزرگترین قدرت اقتصادی جهان است و مبادلات گسترده‌ای با شرکای اروپایی به‌ویژه آلمان دارد و از این نظر جای فرانسه را در تجارت با آلمان گرفته است. فرانسه از 40 سال پیش تا سال گذشته نخستین شریک تجاری آلمان بود اما اکنون جای خود را به آمریکا داده است. انگلیس نیز از این توافقنامه سود می‌برد و لندن می‌تواند نقش بیشتری در مناسبات فراآتلانتیک ایفا نماید. لذا، دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس، از حامیان اصلی امضای این پیمان تجاری است. فرانسه در مراحل بعدی قرار دارد. ضمن اینکه پاریس در حوزه‌های کشاورزی و فرهنگی ملاحظات خاص خود را دارد که باید در مفاد قرارداد منظور شود. دولت فرانسه اعلام نموده تاکنون هیچ کدام از درخواست‌های فرانسه برای گنجانده شدن در پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا مدنظر قرار نگرفته است و از همین‌رو فرانسه حاضر نیست به هر قیمتی آن را بپذیرد. بسیاری از شهروندان فرانسه بارها مخالفت خود را با مذاکرات ترنس آتلانتیک اعلام داشته و دولت را تحت فشار گذاشته تا زیربار تعهدات ناشی از آن نرود. البته بسیاری از شهروندان دیگر کشورهای اروپایی نیز با این پیمان مخالف هستند. افکار عمومی و جامعه مدنی، مخالفان اصلی پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا در کشورهای اروپایی هستند. آنها از اینکه مفاد و محتوی این پیمان بقدر کافی برای مردم توضیح داده نمی‌شود و بسیاری از جنبه‌های آن غیرشفاف است ناخرسند بوده و مخالفت خود را با آن اعلام می‌کنند. یکی از مهمترین نگرانی‌ها مربوط به اجرایی شدن پیمان تجارت ترنس آتلانتیک در بخش‌های کشاورزی و محیط زیست است. در اتحادیه اروپا بودجه بخش کشاورزی رقم بسیار بزرگ و حدود 42 درصد از کل بودجه سالانه اتحادیه است. از این مسیر یارانه‌های کشاورزی به کشورهای عضو و کشاورزان آنها داده می‌شود. کشاورزان نگران خدشه‌دار شدن این یارانه‌ها که مغایر با مقررات تجارت آزاد است می‌باشند. در این رابطه کشاورزان زیادی در جریان دیدار اوباما از نمایشگاه صنعت و فناوری در هانوفر آلمان و در اعتراض به مذاکرات اوباما با مرکل درباره این پیمان دست به تظاهرات زدند. چگونگی خدمات‌دهی، دسترسی به بازار مزایده و مناقصه، نظارت‌های مالی ـ بانکی و موارد دیگر از جمله موانعی هستند که در اروپا سر راه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا قرار دارد.
در آمریکا نیز بیشتر نامزدهای انتخابات درون‌حزبی این کشور انتقاداتی را متوجه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا کرده و آن را به چالش کشیده‌اند. این نامزدها با توجه به نظرات مخالفی که مردم درباره آن دارند با همراهی از این موج مخالفت مردمی، مخالفت خود را اعلام کردند و آن را مغایر با روند صنعتی و اقتصاد لیبرال کشورشان قلمداد کرده‌اند. دونالد ترامپ، اصلی‌ترین نامزد جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2016، مخالفت با پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا را در مرکز مبارزات انتخاباتی خود قرار داده است. هیلاری کلینتون، نیز که مهمترین نامزد انتخابات درون حزبی دموکرات‌هاست، انتقادات زیادی را متوجه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا کرده است. وی معتقد است این توافقنامه روی کاغذ خوب است اما در عمل اینگونه نیست و باید حول موضوعات زیادی مجددا با اروپاییان مذاکره شود.
این موافقتنامه یکی از مهمترین زمینه‌های اصلی همکاری‌های دو سوی آتلانتیک برای سال‌های آینده است. البته مذاکرات پیرامون انعقاد چنین موافقتنامه‌ای از سال‌ها قبل مطرح بوده، لکن بعد از انتخاب مجدد باراک اوباما در سال 2013 بریاست جمهوری آمریکا، با جدیت بیشتری مطرح شده و بنظر می‌رسد از اهمیت زیادی برای دولت وی برخوردار است. در این رابطه در حاشیه سفر اروپایی هفته گذشته اوباما، دیداری بین رهبران چهار کشور بزرگ اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و ایتالیا که در عین حال عضو گروه 7 کشور صنعتی نیز هستند در تاریخ 6/2/1395 صورت پذیرفت. البته نشست سران پنج کشور اروپایی و آمریکا موسوم به نشست «گروه جی 5»، بدون آنکه اخبار زیادی در مورد آن منتشر شود ظاهرا با پیشرفت چندانی همراه نبوده و بدون دست یافتن به نتیجه قابل اعتنایی، به کار خود پایان داد. اگرچه گفتگو پیرامون این پیمان بطور رسمی در دستورکار 5 کشور نبود لکن به هرحال مذاکراتی پشت درب‌های بسته صورت گرفت لکن اختلافات بین طرفین مانع از پرداختن همه‌جانبه به آن بوده است. این در حالی است که اکثریت اعضای اتحادیه اروپایی در این نشست که در شهر هانوفر آلمان و در حاشیه نمایشگاه صنایع فناوری این کشور برگزار شده بود، شرکت نداشتند. بنابراین بنظر می‌رسد هنوز طرفین و بخصوص 4 کشور بزرگ اروپایی روی چارچوب اصلی موافقتنامه با یکدیگر و با آمریکا دارای اختلافات اساسی هستند. 24 کشور دیگر عضو اتحادیه اروپایی حضور پررنگی در جریان این مذاکرات نداشته‌اند.
فرانسه که به زمینه‌های فرهنگی و هنری ـ سینمایی بسیار علاقمند است حاضر نیست تولیدات فرهنگی سینمایی‌اش در یک قرارداد تجاری فراآتلانتیکی مورد غفلت قرار گیرد و آنطور که شایسته است جایگاه خود را بدست نیاورد لذا با بخش‌هایی از این پیمان شدیدا مخالف است و خواستار توجه لازم به آن در پیش‌نویس چنین پیمانی است. از طرفی، فرانسویان به شدت با این طرح اقتصادی و بازرگانی مخالف هستند و در همین رابطه فرانسوا اولاند خواستار آن شد که در نشست هانوفر به طور رسمی درباره این پیمان در شرایط کنونی بحث نشود و مذاکرات پشت درهای بسته جریان یابد.
پیمان آزاد تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس ـ آتلانتیک(TTIP) با مخالفت‌های شدیدی هم در اروپا و هم در آمریکا مواجه است. باراک اوباما تاکید دارد تا قبل از به پایان رسیدن دوره ریاست جمهوری‌اش آن را به سرانجام برساند. پیمان تجارت آزاد و سرمایه‌گذاری فراآتلانتیک، توافقنامه تجاری گسترده‌ای است که 28 کشور عضو اتحادیه اروپا و آمریکا از سال 2013 تاکنون برای به نتیجه رساندن آن گفتگو می‌کنند. هدف نهایی از این پیمان، رفع محدودیت‌ها و موانع گمرکی و مقررات دست و پا گیر داد و ستدهای تجاری بین آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. با اجرای این پیمان، گستردگی تجارت بین شرکت‌های اروپایی و آمریکایی افزایش یافته به سایر قطب‌های تجاری تسری یافته و بعد جهانی پیدا خواهد کرد. با انعقاد این پیمان و اجرایی شدن آن، حدود 47 درصد از اقتصاد جهانی در حوزه این همکاری‌های اقتصادی فراآتلانتیکی قرار می‌گیرد. به عنوان مثال تعرفه‌های تجاری بین دو طرف به سطح حداقل میزان سه تا پنج درصد کاهش یافته و در چشم‌انداز آینده ممکن است به صفر برسد و در این صورت هیچ مانع و رادعی برای آزادی تجارت دو سوی آتلانتیک نخواهد بود و بیشترین میزان تجارت بین دو قاره از کانال این پیمان رقم خواهد خورد. افزایش اشتغال و ایجاد میلیونها شغل در اروپا و آمریکا از دیگر اهداف این موافقتنامه است.
از نتایج اجرای این توافق، تنظیم امور تجاری، توسعه قوانین مربوط به تجارت جهانی و کاهش اختلافات اروپا و آمریکا در سازمان جهانی تجارتWTO است. اتحادیه اروپایی و آمریکا هم‌اکنون بزرگترین بلوک تجاری جهان هستند و حدود 44 درصد از تولیدات جهان، 43 درصد ازGDP جهانی و 38 درصد از تجارت جهانی را در اختیار دارند. حجم مبادلات تجاری دو طرف بیش از 465 میلیارد یورو بوده و دو طرف هم‌اکنون بزرگترین قطب تجاری دنیا را تشکیل داده‌اند که با اجرایی شدن پیمان تجارت آزاد این موضوع می‌تواند بازهم توسعه یابد.
کاهش هزینه‌های تجارت در دو سوی آتلانتیک، افزایش سرمایه‌گذاری در بازارهای طرفین، کاهش نرخ ریسک، افزایش مبادلات بانکی، حضور بیشتر بازیگران اقتصادی دو طرف در بازارهای یکدیگر، به‌صرفه بودن مبادلات فزاینده بین دو سوی اقیانوس، کاهش قیمت‌ها و افزایش کیفیت کالاها و خدمات از ثمرات این پیمان تجاری تصور می‌شود.
با این حال این طرح اقتصادی مخالفانی به‌ویژه در کشورهای اروپایی دارد. مخالفان توافقنامه شراکت بازرگانی دو سوی اقیانوس اطلس استدلال می‌کنند، این محدوده جغرافیایی تجاری، فقط منافع شرکت‌های بزرگ و چندملیتی را تامین می‌کند و بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط در طول زمان به حاشیه خواهند رفت و نهایتا باید تعطیل شوند. از این گذشته افکار عمومی و جامعه مدنی کشورهای این حوزه، به علت ابهام و عدم اطلاع‌رسانی کافی مخالف هستند. زیرا مذاکراتی که تاکنون در این خصوص انجام گرفته به طور محرمانه بوده است و مردم از محتوی آن بی‌خبر مانده‌اند.
بر اساس بررسی‌هایی که بعمل آمده، در صورتی که این توافقنامه به امضاء برسد و دولت‌های اروپایی و آمریکا آن را تصویب کنند 120 میلیارد دلار به میانگین تولید ناخالص داخلی آمریکا و 95 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا افزوده خواهد شد. این موافقتنامه سطح مبادلات تجاری را افزایش داده و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بازارهای طرفین را مورد توجه قرار می‌دهد و می‌تواند میلیونها فرصت شغلی در آمریکا و اروپا ایجاد کرده و منجر به حذف موانع تعرفه‌ای و توسعه تجارت شده و افزایش صادرات کالا و خدمات بین دو بلوک تجاری را بدنبال داشته باشد. همچنین موقعیت آمریکا و اتحادیه اروپایی در بازارهای جهانی و در برابر سایر قطب‌های تجاری و کشورهایی مثل چین، ژاپن، روسیه، هند، کره و برزیل را تقویت کند.
از طرف دیگر بنظر می‌رسد اوباما مایل است تا قبل از اینکه کاخ سفید را در ژانویه 2017 ترک کند روند مذاکرات مربوط به این پیمان را تسریع کند و از زمان باقیمانده نهایت استفاده را ببرد و میراث اقتصادی مهمی از خود برای کشورش به جای گذارد. اوباما در دیدار اخیر با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، در این خصوص هشدار داد اگر ما نتوانیم امسال بحث در این خصوص را به پایان برسانیم به معنای آن است که این توافقنامه تا مدت زمان زیاد دیگری به نتیجه نخواهد رسید. مرکل نیز در همین‌باره گفت این فرصت کوتاهی است که نباید آن را از دست داد. همچنین، کمیسیون اروپا، بعنوان نهاد اجرایی اتحادیه اروپایی اعلام کرده است که انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا نباید روند مذاکرات پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا را متوقف کند و از همه طرفین درخواست نموده نهایت تلاش خود برای پیشرفت مذاکرات را بعمل آورند.
البته انگیزه و علاقمندی کشورهای اروپایی برای به ثمر رسیدن این پیمان متفاوت است و آنهم بستگی به میزان منافع حاصله از آن دارد. بنظر می‌رسد آلمان به عنوان بزرگترین اقتصاد اروپا با توجه به اینکه ظرفیت بالایی برای صادرات کالا و خدمات دارد بیشترین سود را از این توافقنامه خواهد برد. دومین طرفی که سود خواهد برد نیز آمریکا است که به هرحال هنوز هم بزرگترین قدرت اقتصادی جهان است و مبادلات گسترده‌ای با شرکای اروپایی به‌ویژه آلمان دارد و از این نظر جای فرانسه را در تجارت با آلمان گرفته است. فرانسه از 40 سال پیش تا سال گذشته نخستین شریک تجاری آلمان بود اما اکنون جای خود را به آمریکا داده است. انگلیس نیز از این توافقنامه سود می‌برد و لندن می‌تواند نقش بیشتری در مناسبات فراآتلانتیک ایفا نماید. لذا، دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس، از حامیان اصلی امضای این پیمان تجاری است. فرانسه در مراحل بعدی قرار دارد. ضمن اینکه پاریس در حوزه‌های کشاورزی و فرهنگی ملاحظات خاص خود را دارد که باید در مفاد قرارداد منظور شود. دولت فرانسه اعلام نموده تاکنون هیچ کدام از درخواست‌های فرانسه برای گنجانده شدن در پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا مدنظر قرار نگرفته است و از همین‌رو فرانسه حاضر نیست به هر قیمتی آن را بپذیرد. بسیاری از شهروندان فرانسه بارها مخالفت خود را با مذاکرات ترنس آتلانتیک اعلام داشته و دولت را تحت فشار گذاشته تا زیربار تعهدات ناشی از آن نرود. البته بسیاری از شهروندان دیگر کشورهای اروپایی نیز با این پیمان مخالف هستند. افکار عمومی و جامعه مدنی، مخالفان اصلی پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا در کشورهای اروپایی هستند. آنها از اینکه مفاد و محتوی این پیمان بقدر کافی برای مردم توضیح داده نمی‌شود و بسیاری از جنبه‌های آن غیرشفاف است ناخرسند بوده و مخالفت خود را با آن اعلام می‌کنند. یکی از مهمترین نگرانی‌ها مربوط به اجرایی شدن پیمان تجارت ترنس آتلانتیک در بخش‌های کشاورزی و محیط زیست است. در اتحادیه اروپا بودجه بخش کشاورزی رقم بسیار بزرگ و حدود 42 درصد از کل بودجه سالانه اتحادیه است. از این مسیر یارانه‌های کشاورزی به کشورهای عضو و کشاورزان آنها داده می‌شود. کشاورزان نگران خدشه‌دار شدن این یارانه‌ها که مغایر با مقررات تجارت آزاد است می‌باشند. در این رابطه کشاورزان زیادی در جریان دیدار اوباما از نمایشگاه صنعت و فناوری در هانوفر آلمان و در اعتراض به مذاکرات اوباما با مرکل درباره این پیمان دست به تظاهرات زدند. چگونگی خدمات‌دهی، دسترسی به بازار مزایده و مناقصه، نظارت‌های مالی ـ بانکی و موارد دیگر از جمله موانعی هستند که در اروپا سر راه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا قرار دارد.
در آمریکا نیز بیشتر نامزدهای انتخابات درون‌حزبی این کشور انتقاداتی را متوجه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا کرده و آن را به چالش کشیده‌اند. این نامزدها با توجه به نظرات مخالفی که مردم درباره آن دارند با همراهی از این موج مخالفت مردمی، مخالفت خود را اعلام کردند و آن را مغایر با روند صنعتی و اقتصاد لیبرال کشورشان قلمداد کرده‌اند. دونالد ترامپ، اصلی‌ترین نامزد جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2016، مخالفت با پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا را در مرکز مبارزات انتخاباتی خود قرار داده است. هیلاری کلینتون، نیز که مهمترین نامزد انتخابات درون حزبی دموکرات‌هاست، انتقادات زیادی را متوجه پیمان تجارت آزاد اروپا ـ آمریکا کرده است. وی معتقد است این توافقنامه روی کاغذ خوب است اما در عمل اینگونه نیست و باید حول موضوعات زیادی مجددا با اروپاییان مذاکره شود.
نظر شما