پژوهش و تحقیق سازمانهای غیردولتی و موضوع حقوق بشر (مطالعه موردی گزارش سال 2010 دیدهبان حقوق بشر)



چاپ نخست: اسفند ماه ۱۳۸۹

شابک:۴ ـ ۱۴۳ ـ ۵۲۶ ـ ۹۶۴ ـ ۹۷۸

قیمت: ۲۵۰۰ تومان

خرید


 پژوهش و تحقیق سازمانهای غیردولتی و موضوع حقوق بشر (مطالعه موردی گزارش سال 2010 دیدهبان حقوق بشر)

تألیف: محمودرضا گلشن‌پژوه، الهام شوشتریزاده
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، بولتن پژوهش و تحقیق
کد بازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: D0297DD
 
طی سه دهه گذشته، سازمانهای غیردولتی نقش بسیار مهم و کلیدیای را در فرایندهای بینالمللی، بهویژه موضوعاتی همچون محیط زیست، توسعه، خلع سلاح، کمکهای انساندوستانه، رفع نابسامانیهای اجتماعی، حقوق بشر و... برعهده گرفته و متناسب با تحولات جهانی، این نقش را بهخوبی نیز ایفا نمودهاند. در این میان، دو عنصر «رقیق شدن اصل حاکمیت» و همچنین «کمرنگ شدن معنای اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها» بههمراه تحولات سریع در حوزه ارتباطات دیجیتالی، سبب شده نقش این سازمانها بهمراتب نسبت به قبل برجستهتر و کارآمدتر شود.
حوزه حقوق بشر ازجمله حوزههایی است که در آن فضای عمل بسیاری از سوی سازمانهای بینالمللی برای سازمانهای غیردولتی و مردمنهاد ایجاد شده و حتی در بسیاری از موارد در اسناد و رویههای عمل مربوط به نهادهای بینالمللی، بند و یا قسمتی نیز به توصیف اهمیت مشارکت سازمانهای غیردولتی در فرایندهای کاری سازمان مربوطه، همچنین توضیح شیوه ارتباط و مشورتگیری از سازمانهای غیردولتی اختصاص داده شده است.
در راستای انجام وظایف نظارتی، آموزشی، توانمندسازی و یا استانداردسازی، سازمانهای غیردولتی بسیاری در سطح جهان وجود دارند که وضعیت حقوق بشر در یک بخش خاص، کشور، منطقه و یا سطوح جهانی را مورد رصد قرار داده، گزارشهای خود را در قالب گزارشهای موردی و یا سالنامه منتشر و به اطلاع افکار عمومی میرسانند. در این راستا بیش از سه هزار سازمان غیردولتی دارای مقام مشورتی با شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل نیز وجود دارند که با در دست داشتن جواز حضور در جلسات مختلف نهادهای بینالمللی حقوق بشری، میتوانند همانند دولتها به بیان دیدگاههای خود پرداخته، وضعیت حقوق بشری کشوری را نقد و یا آن را تحسین کنند.
سازمان غیردولتی دیدهبان (ناظر) حقوق بشر یکی از این سازمانهاست که نزدیک به سه دهه میباشد در این زمینه فعال است. بولتن حاضر با بهانه قرار دادن بخشهایی از گزارش سالانه این سازمان در خصوص وضعیت حقوق بشر جهان در سال 2010، پس از بیان شیوه عملکرد سازمانهای غیردولتی در ارتقاء وضعیت حقوق بشر در سطح جهان، ابتدا به ذکر یک معرفی دقیق از تاریخچه، نحوه شکلگیری، شیوه عملکرد، محصولات و نقاط تأثیرگذار فعالیت این سازمان پرداخته و سپس بعد از تحلیل عملکرد این سازمان، نوع رویکرد و نگاه آن به وضعیت حقوق بشر در آمریکا، اروپا و سرزمینهای اشغالی را مورد بررسی قرار داده، با استناد به محتوای ادعاهای آن در خصوص وضعیت حقوق بشر در ایران، به ارزیابی کوتاه سابقه تعامل این سازمان با موضوع وضعیت حقوق بشر در ایران میپردازد.
این پژوهش نشان میدهد که گرچه اینگونه سازمانها اغلب نگاه منتقدانه و منفی به سیاستهای حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران دارند، با اینحال واجد ظرفیتهای مثبتی نیز هستند که درصورت برنامهریزی اصولی میتوان از آن به نفع منافع ملی نظام بهره برد.