پژوهش و تحقیق «آشنایی با ویکیلیکس»



چاپ نخست: بهمن ماه ۱۳۸۹

شابک:۳ ـ ۱۳۷ ـ ۵۲۶ ـ ۹۶۴ ـ ۹۷۸

قیمت: ۲۳۰۰ تومان

خرید

 
پژوهش و تحقیق «آشنایی با ویکیلیکس»

گردآوری و تنظیم: معاونت پژوهشی
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، بولتن تحقیق و پژوهش
کد بازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: BF9183C
 
ویکیلیکس، سازمانی غیردولتی رسانهای است که در سوئد ثبت و پایهگذاری شده است. این سازمان توسط وبسایت خود، نقد و فاشسازیهای اینترنتی از مدارک حساس سازمانها و نهادهای اغلب دولتی را بدون اشاره به منبع، منتشر میکند. ژولین آسانژ بهعنوان مؤسس این سایت و همکارانش که اغلب وکیل هستند، برای حفظ هویت افشاکنندگان این اسناد، از روشهای پیچیده امنیتی برای انتقال امن اطلاعات از طریق اینترنت، بهره میبرند. در حال حاضر، مسئولان وبسایت اعلام کردهاند که «صندوق الکترونیکی»ای را طراحی کردهاند که با ضریب امنیت فوق بالا (در حد رمزنگاریهای مکاتبات نظامی)، پذیرای مطالب ارسالی از سوی منابع در سراسر جهان است.
سایت در هشت ماه گذشته در چهار مقطع، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده است. مقطع اول با انتشار ویدئویی از کشته شدن تعدادی عراقی توسط گلولهباری یک هلیکوپتر آپاچی؛ مقطع دوم با افشای حدود 92 هزار سند در خصوص جنگ آمریکا در افغانستان؛ مقطع سوم با افشای حدود 400 هزار سند مربوط به اشغال عراق توسط آمریکا، و در مقطع چهارم، آغاز فرایند افشای تدریجی حدود 250 هزار سند مرتبط با مکاتبات سفارتخانههای آمریکا با واشنگتن در آذر 1389.
نکته مهم آنجاست که سایت ویکیلیکس در کنار انتشار اسناد در وبسایت خود، به کمک چند روزنامه با گستره پخش جهانی همانند نیویورک تایمز، گاردین، الپاییس، لوموند و مجله اشپیگل، اسنادی که منتشر میکند را در قالبهای رسانهای نیز به آگاهی افکار عمومی جهان میرساند.
در حال حاضر، انتشار این اسناد واکنشهای بسیار و همچنین متفاوتی را پیرامون منبع ارسالکننده این اسناد برای ویکیلیکس میان رهبران کشورها و همچنین افکار عمومی بهوجود آورده است. بسیاری از تحلیلها این درز اطلاعات را کار خود آمریکاییها میدانند، برخی آن را به دستگاههای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی منتسب میکنند و برخی دیگر معتقدند امکان رسیدن به نتیجهای متقن در خصوص منشأ اسناد حداقل در حال حاضر، وجود ندارد.
در خصوص بازتابهای افشای این اسناد، برخی آن را بیارزش و غیرمؤثر دانسته، برخی دیگر آن را ارزشمند میشمرند و معتقدند که فرضاً اطلاع ایران از نگاه و عقیده رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس ـ حتی اگر این سخنان تکذیب شود ـ کمک مهمی را در تنظیم ارتباطات خارجی کشور خواهد نمود. برخی دیگر از کارشناسان نیز حداقل تأثیر این افشاگریها را احتیاط بیشتر دولتها در سیاست خارجی خود و در مقابل احتیاط بیش از حد توسط مأموران دولتی در برقراری ارتباط با همتایان خود دانسته، از این منظر افشای اینگونه اسناد را بهضرر جامعه جهانی میدانند. در حال حاضر، این دیدگاه نیز مطرح است که نوع خاص توجه رسانهها به اخبار ویکیلیکس، این آسیبپذیری را برای این سایت ایجاد میکند تا سرویسهای اطلاعاتی کشورهای مختلف، با ارائه اطلاعت جهتدار بتوانند از آن برای پیشبرد اهداف خود در مقابل دشمنان و رقبا بهره گیرند.