در اول ماه ژوئن ۲۰۲۵ اوکراین عملیاتی را در عمق خاک روسیه انجام داد که یکی از پیچیدهترین حملات غافلگیرانه در جنگ اوکراین و با استفاده از ابزارها و فناوریهای نوین غیرنظامی مانند پهپاد و هوش مصنوعی و ترکیب آنها محسوب میشود.
: عملیات تار عنکبوت، پایگاههای هوایی راهبردی روسیه و بهطور خاص بمبافکنهای دوربرد این کشور را هدف قرار داد. سازمان امنیت اوکراین با استفاده از ۱۱۷ پهپاد، به پنج پایگاه هوایی اصلی در عمق خاک روسیه و در مناطق مختلف این کشور از جمله نقاطی در سیبری شرقی با فاصلۀ ۴۳۰۰کیلومتری از مرز اوکراین حمله کرد. در این عملیات که طولانیترین عملیات پهپادی اوکراین علیه روسیه در طول جنگ محسوب میشود، تمرکز عملیات بر روی بمبافکنهای دوربرد توپولف-۹۵اماس ، توپولف-۲۲ام۳ و هواپیمای شناسایی و کنترل و هشدار بریف آ-۵۰ بود که در حملات موشکی به اوکراین استفاده میشدند. در این نوشتار، ضمن اشاره به شیوۀ انجام عملیات تار عنکبوت و تأثیرات آن، دلالتهای راهبردی این عملیات تبیین میشود. عملیات «تار عنکبوت» نمونهای بارز از عملیاتهای غافلگیرانه در جنگهای نوین است؛ جایی که تاکتیکهای نوآورانه و فناوریهای ارزان و در دسترس، در کنار پنهانکاری و برنامهریزی و اجرای دقیق، برای رساندن ضربهای مهم به حریف بههم پیوستهاند. بسیاری از کارشناسان معتقد به مطالعه بیشتر این عملیات هستند تا علاوه بر درک پیامدهای نظامی فوری آن، از روندهای آینده در درگیریها و عملیاتهای نظامی و اطلاعاتی درس گرفته شود. عملیات تار عنکبوت، دلالتهای راهبردی قابلتوجهی برای دولتها در زمانۀ کنونی دارد. مهمترین آنها عبارت است از: تهدید قاچاق برای امنیت ملی؛ استفاده از ابزارهای غیرنظامی ارزان برای اهداف نظامی پیچیده و بزرگ؛ تضعیف قابلیت «دسترسیناپذیری یا ورود ممنوع» در راهبردهای امنیتی- نظامی؛ غافلگیری با ترکیب فناوری و اطلاعات؛ ادغام فناوریهای مدرن با تاکتیکهای نظامی و افزایش چالش برای الگوها و نظامهای دفاعی و سازوکارهای امنیتی سنتی.