مقالات
بازگشت صالح و سناریوهای پیشِ رو در یمنعلیاکبر اسدی، پژوهشگر مسائل خاورمیانه سهشنبه 19 مهر 1390 بحرانها و جنبشهای اعتراضی مردمی در جهان عرب بهرغم بسیاری از ریشهها و مؤلفههای مشترک تفاوتهای مهمی نیز با هم دارند و تقریباً برای هریک از این بحرانها میتوان روند و شرایط خاصی را متصور شد. در تونس و مصر اعتراضات گسترده مردمی با مدارا و مدیریت ارتش باعث...
دیپلماسی حج، بیداری اسلامی و معرفی الگوی حکومت اسلامیعباس سروستانی، پژوهشگر مسائل بینالمللی سهشنبه 19 مهر 1390 چگونه میتوان از دیپلماسی حج برای معرفی الگوی حکومت اسلامی استفاده کرد؟حضور سالانه حدود دو میلیون زائر از بیش از 180 کشور جهان برای به جا آوردن اعمال حج تمتع در عربستان سعودی، علاوه بر اینکه این تجمع عبادی را به بزرگترین نماد وحدت و همدلی امت واحده...
ترکیه و موضوع سامانه دفاع موشکیحسین رضی پور، کارشناس مسائل ترکیه دوشنبه 11 مهر 1390 پس از یازده سپتامبر احساس تهدید و بحث امنیت، کشورهای قدرتمند جهانی را در جبههای واحد گرد هم آورد که آمریکا نام آن را اتحاد ضد تروریستی نهاد و با رهبری آن کوشید ساختار نظام بینالملل را بر مبنای اهداف و منافع خود شکل دهد.در این میان هم پوشانی منافع استراتژیک اروپا و آمریکا در منطقه خاورمیانه...
دور جدید مناسبات آنکارا ـ باکو در غفلت ژئوپلیتیکی ایران علی ولیقلیزاده، پژوهشگر مسائل بینالمللی دوشنبه 11 مهر 1390 اصولاً، غفلت ژئوپلیتیکی را میتوان کوتاهی یا ناتوانی دولتها در استفاده از تعلقات ژئوپلیتیکی در فضاهای سیاسی ـ جغرافیایی برای تقویت منافع ملی و انبساط فضایی حوزه نفوذ جهت نقشآفرینی فعال در نظام ژئوپلیتیکی تعریف کرد. تعلقات ژئوپلیتیکی بهنوعی...
وزیدن نسیم «بهار عربی» در عربستان سعودی محمد خواجوئی،کارشناس مسائل خاورمیانه دوشنبه 11 مهر 1390 نسیم «بهار عربی» گویا به عربستان نیز رسیده و خنکای آن میرود تا اندکی از خشکی هوای شبهجزیره را تعدیل کند. عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی در تصمیمی تاریخی، اعلام کرد که زنان در این کشور از این پس حق رأی، حق عضویت در مجلس شورا، و حق کاندیداتوری در انتخابات...
جنگ لیبی؛ چگونه آمریکا از موضع هژمونیک خود خارج میشود؟ مجید بهستانی، پژوهشگر مسائل بینالمللی دوشنبه 4 مهر 1390 بعد از آغاز قیام مردمی لیبی علیه کاخ سبز سرهنگ معمر قذافی، اگرچه تا مدتی غرب نسبت به آنچه در صحنه لیبی در حال اتفاق است و اینکه بازیگران اصلی آن چه کسانی هستند و نیز خود چه نقشی را میبایست ایفا نمایند دچار سردرگمی بود، اما با به تصویب رسیدن قطعنامه شورای امنیت سازمان...
بازگشت صالح و آیندۀ بحران یمن حسن احمدیان، پژوهشگر مسائل خاورمیانه دوشنبه 4 مهر 1390 در فوریۀ 2011 یمنیها، به تأسی از ملتهای تونس و مصر، علیه دیکتاتوری 32 سالۀ علی عبدالله صالح شوریدند. گرچه نام یمن در دو دهۀ گذشته برای ناظران داخلی و خارجی «بحران» را تداعی میکرد، اما بحران فراگیری که از فوریۀ 2011 این کشور را فراگرفت از نظر ژرفا و گستره و نیز اهداف، بسیار پیچیدهتر از...
انتخابات ایالتی آلمان و آینده دولت ائتلافی این کشور بهزاد احمدی، کارشناس مسائل اروپا دوشنبه 4 مهر 1390 سال ۲۰۱۱ که به "ابرسال انتخاباتی" شهرت یافته، برای دولت ائتلافی آلمان به رهبری خانم مرکل سال خوشایندی نبود و حزب حاکم ( اتحاد دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی)، به همراه شریک خود در قدرت یعنی حزب دموکراتهای آزاد، شکستهای انتخاباتی تلخی را تجربه کرد. تازهترین تجربه...
نقش نظام بینالملل در ثمردهی جنبشهای مردمی خاورمیانه حسین کبریاییزاده، پژوهشگر مسائل خاورمیانه چهارشنبه 30 شهریور 1390 دولتها در عرصه سیاست بینالملل تحت تأثیر مختصات ساختارهای داخلی و استلزامات نظام بینالملل بهواسطه الگوهای رفتاری خاص، دچار تحولاتی در سطوح سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میشوند.در تحولات اخیر خاورمیانه نیز نظامهای سیاسی از این روند...
ارتش ترکیه و مسئله کردی حسین رضی پور، کارشناس مسائل ترکیه چهارشنبه 30 شهریور 1390 کمال آتاترک که پس از بهره برداری از موقعیت و توان قومیت کرد به ثبات رسیده بود در راستای تحکیم پایههای قدرت خود با تمسک به جریان پان ترکیسم، هویت کردی از جمله زبان، پوشش و فرهنگ آن را انکار نمود و در نتیجه سختگیریهای او از سال 1303 تا 1318 شمسی شورشهای جدی در میان کردها علیه دولت...
خروج نظامی آمریکا از عراق: افزایش نفوذ ایران؟ علیاکبر اسدی چهارشنبه 30 شهریور 1390 براساس توافقنامه امنیتی منعقدشده بین عراق و آمریکا در سال 2008 موسوم به توافقنامه خروج نیروها، قرار است تا انتهای سال 2011 تمامی نیروهای رزمی و عملیاتی آمریکا از عراق خارج شوند و دولت عراق حاکمیت کامل خود در عرصه نظامی و امنیتی را بازیابد. براساس آخرین گزارشها نخستوزیر عراق اعلام کرده...
اصلاح قانون اساسی در اردن و احتمالات آینده حسن احمدیان، پژوهشگر مسائل خاورمیانه چهارشنبه 23 شهریور 1390 بالاخره پس از گذشت سه ماه از زمان تشکیل کمیتۀ اصلاح قانون اساسی اردن، اصلاحات قانون اساسی این کشور از سوی ملک عبدالله دوم اعلام شد. این اصلاحات بهرغم محدودیت، گامی بلند در جهت نهادینه کردن پادشاهیِ مشروطه در اردن بهحساب میآید، اما این کشور پیشتر نیز در سال ١٩٨٩ چنین تحولی به...
تحرک جریانهای تندرو سلفی در مصر بعد از مبارک حسین کبریاییزاده، پژوهشگر مسائل خاورمیانه چهارشنبه 23 شهریور 1390 همواره نظریات سیاسی بر این امر معترف بودهاند که در فرایند پس از فروپاشی و سقوط نظامهای سیاسی، پی افکندن نظام سیاسی جدید مردمسالار، حراست از آزادیهایی که مردم برای آنها به پا خاستهاند، نوع و میزان دخالت قدرتهای برتر جهانی، به قدرت نرسیدن...
انقلاب اسلامی 1979 ایران در آغاز، تلاشی برای آزادی و دموکراسی یا به تعبیر امام خمینی (ره) «دموکراسی اسلامی»(1) بود. این انقلاب، میراثدار بیش از یک سده تلاش برای آزادی، مردمسالاری، و حکومت قانون در ایران بوده است. همچون انقلابهای کبیر فرانسه و روسیه، انقلاب ایران همواره در پی صدور نتایج و ارزشهای آن به منطقه بوده است. به دو دلیل مهم، در دهه نخست، صدور انقلاب ایران نتوانست نتایج فوری و...
خط لوله تاپی: مزیتهای ژئواکونومیک منطقهای یا تلاشهای سیاسی برای انزوای ایران؟ علی ولیقلیزاده، پژوهشگر مسائل بینالمللی چهارشنبه 16 شهریور 1390 خط لوله تاپی یا پروژه انتقال گاز ترکمنستان ـ افغانستان ـ پاکستان ـ هندوستان که از آن تحت عنوان جاده ابریشم قرن بیستویکم یاد میشود، نخستینبار در سال 1995 با توافق مقدماتی بین ترکمنستان و پاکستان تحت...
آزمون سخت دولت میقاتی داوود احمدزاده، پژوهشگر مسائل خاورمیانه چهارشنبه 16 شهریور 1390 درآمددادگاه رسیدگی به ترور رفیق حریری که به یکی از مسائل چالشبرانگیز لبنان تبدیل شده، اکنون دولت میقاتی را در آزمون سخت و دشوار قرار داده است. کیفرخواست دادگاه صادر و تقدیم دادستانی لبنانی شد تا چهار متهم این پرونده از سوی دادستانی تحت تعقیب قرار گیرند. موضوع چگونگی تعامل یا برخورد با...
تغییر ژئوپلیتیک خاورمیانه در اثر تحولات خاورمیانه حسین کبریاییزاده، پژوهشگر مسائل خاورمیانه چهارشنبه 16 شهریور 1390 در مطالعات منطقهای بسته به نوع منطقه و شدت تحولاتی که منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد، احتمال دگرگونی در معادلات سیاسی، استراتژیک و امنیتی وجود دارد. بهعنوان مثال، ممکن است منطقهای بهدلیل موقعیت استراتژیکش در معادلات سیاسی ـ امنیتی یا...
سرنگونی قذافی و آیندۀ جنبشهای عربی حسن احمدیان، پژوهشگر مسائل خاورمیانه یکشنبه 13 شهریور 1390 سرنگونی قذافی تفاوت عمدهای با سقوط مبارک و بنعلی دارد. وی ٤٢ سال حکمران مطلق لیبی، «شاه شاهان آفریقا» و «پیشگام رهبران عرب» و نماد دورۀ استبداد و دیکتاتوری عربی بود. قذافی به سایر دیکتاتورهای عرب بهمثابۀ شاگرد خود مینگریست و حتی در دیدارهای رسمی، بر همین...
بررسی نقش ترکیه در بحران سوریه حسین رضیپور، پژوهشگر مسائل ترکیه یکشنبه 13 شهریور 1390 آمریکا و غرب قصد دارند ترکیه را بهعنوان الگوی مناسب تغییرات مدنظر خود در کشورهای خاورمیانه معرفی نمایند. ترکیه به اوضاع و تحولات جهانی به دیده واقعبینانه مینگرد و در تمام موارد منافع ملی خود را دنبال میکند. این کشور با شعار دموکراسی در داخل و صلح در خارج توانسته است جایی در...
تحولات جهان عرب و دگرگونی در ائتلافهای منطقهای علیاکبر اسدی، پژوهشگر مسائل خاورمیانه یکشنبه 13 شهریور 1390 خیزشهای مردمی و تحولات جهان عرب در سال 2011 ابعاد و پیامدهای مختلفی را در سطح داخلی کشورها و همچنین عرصه منطقهای در پی داشته و دارد. در این خصوص یکی از پرسشهای مهم قابل طرح این است که خیزشهای مردمی و تحولات جهان عرب چه تأثیرات و پیامدهایی را برای...
جدیدترین مطالب