مقالات
ایران و مصر دو کشور باستانی و به تعبیری تنها دولتهای واقعی خاورمیانه میباشند و در نتیجه تقسیمهای استعماری در این منطقه ظاهر نشدند. گذشته از دیرینگیِ تمدن دو کشور، تاریخ روابط ایران و مصر نیز بسیار گستردهتر و ژرفتر از فاصلۀ جغرافیایی آنها میباشد. مصر روزگاری جزئی از قلمرو ایران بود در دورۀ اسلامی، دو کشور اجزای اساسیِ تمدن بزرگ اسلامی بودند. ایران و مصر، به دلیل پیشتازی فرهنگی و فکری، پیش از سایر...
بر اثر حمله سنگین توپخانه نیروهای تحت امر سرهنگ قذافی به شهر مصراته، دست کم 31 نفر کشته و بیش از 150 نفر زخمی شدند. اشتباه نکنید! این رخداد مربوط به روزهای نخست ناآرامی ها در لیبی نیست. بلکه تاریخ وقوع آن 11 ژوئن 2011 است؛ یعنی قریب به سه ماه پس از عملیات نظامی ناتو در لیبی. عملیاتی که قرار بود، از غیرنظامیان در برابر حملات بی امان نیروهای قذافی حمایت کند! اغراق نیست اگر عملیات ناتو در لیبی را ضعیفترین...
انقلابات اخیر خاورمیانه سرانجام به سوریه هم رسید و در اواسط مارس 2011 از مناطق حاشیه¬ای و ضعیف کشور شروع شد. دولت سوریه در برخورد با این بحران، مشکلاتی دارد. به لحاظ سیاسی، بشار اسد به رغم همه تلاشی که برای انجام اصلاحات سیاسی و اقتصادی کرده، وارث رژیمی است که بهشکلی ساختاری مشارکتناپذیر است. از سال 2000 که بشار به قدرت رسید، ابتدا تلاش کرد آزادیهای سیاسی مهمی اعطا کند، اما این تلاشها با...
رکود در روابط ایران و روسیه در دورة مدویدیف روابط ایران و روسیه در مقاطع مختلف از جمله در دوره دمیتری مدویدیف به تبع شرایط متنوع داخلی و بینالمللی از متغیرهایی در سه سطح فردی، نهادی و بینالمللی تاثیر پذیرفته و با نوسانات مختلفی همراه بوده است. مرور این روابط در دورههای مختلف از جمله در دورة احمدینژاد- مدویدیف نشان میدهد که عوامل سطح بینالملل به ویژه نوع رابطة میان «ایران و...
همزمان با اوجگیری ناآرامیها در کشورهای عربی و تلاشهای گسترده دولتهای منطقهای برای مهار و کنترل موج خیزشهای مردمی، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در ماه آوریل گذشته پنج فروند ناو جنگی را به خلیجفارس اعزام کرد. سرفرماندهی دریایی ناتو اعلام کرد که این ناوها در چارچوب مأموریتی موسوم به «دریاهای دوستانه» که هدف آن تقویت پیوندهای نظامی میان ناتو و کشورهای عربی...
گرچه خروج علی عبدالله صالح رییس جمهوری یمن از این کشور که بسیاری آن را خروج خواسته یا ناخواسته وی از قدرت تعبیر می کنند، بسیاری از مخالفان وی را خوشحال کرده اما پیچیدگی و در هم تنیدگی مسائل مبتلابه یمن و بویژه تعدد بازیگران تاثیرگذار داخلی و خارجی باعث شده تا دوران پس از صالح، دورانی پرفراز و نشیبی برآورد شود. خروج صالح از یمن به اندازه ای معادلات در این کشور را تغییر داده که دیگر بازگشت به وضعیت...
احساس تعلق در تفکر استراتژیک سیاست خارجی ایران دارای جایگاه و موقعیت ویژهای است. این احساس در حقیقت نشات گرفته از هویت تاریخی، ارزشها و منافع تاریخی ملت ایران و آرمانها، ایدئولوژی و اهداف انقلاب اسلامی 1979 است. نمونه تاریخی این احساس را میتوان در چهارچوب در دست گرفتن نقش ژاندارمی منطقه خلیج فارس در دهه 1970 از سوی ایران بهتر درک کرد. در حال حاضر مبنای حقوقی این احساس در قانون اساسی...
چند ماهی است که روابط ایران و عربستان به سردی گراییده است. احساس خطر عربستان از نفوذ ایران در بحرین، که حوزه مهمی برای امنیت ملی این کشور است، مقامات عربستان را وادار نمود تا علیه ایران موضعگیریهایی نمایند. حضور نیروهای عربستان در بحرین و کمک آنان به سرکوب اعتراضات مردمی در این کشور - که از ابتدا صرفا بهجهت کسب سهمی متناسب در ساختار بهشدت قطبیشده سیاسی این...
سخنرانی رئیسجمهور آمریکا درباره خاورمیانه در روز پنجشنبه 19 مه 2011 از مهمترین موضعگیریهای استراتژیک او در ارتباط با تحولات خاورمیانه بعد از موضعگیریهای مبارزات انتخاباتی او در سال 2008 و سخنرانی او در دانشگاه الازهر مصر در سال 2009 بود. واکنش محتمل آمریکا به روند و نتیجه دموکراتیزاسیون و تغییر در خاورمیانه و شمال آفریقا، مبارزه با تروریسم، دلایل و ابعاد انقلابها و...
حزب سارکوزی یا اتحاد برای جنبش مردمی، حزب میانه راست فرانسه است که در سال 2002 توسط شیراک با ایدئولوژی محافظهکاری، گلیسم، لیبرالیسم و رادیکالیسم با نام آرپیآر بنیان نهاده شد و سپس به یواِمپی تغییر نام یافت. این حزب به گفته رنه رموند، در دسته احزاب بُناپارتیست و اورلئانیست قرار میگیرد. از آنجا که در فرانسه سیستم دوحزبی به معنای واقعی وجود ندارد و در نتیجه هیچ حزبی نمیتواند به تنهایی...
کشته شدن "اسامه بن لادن" 54 ساله و سرکرده گروهک تروریستی القاعده در کنارگوش پایتخت نشینان پاکستان، با بهت و شگفتی از سوی ناظران تحولات منطقه همراه بوده و برداشتها و دیدگاههای متفاوتی نیز در این خصوص مطرح شده است. اما با این وجود، ناظران مسایل منطقه تاکید دارند که کشته شدن "بن لادن" تغییری در سیاست های آمریکا در منطقه به ویژه در ارتباط با پاکستان ایجاد نخواهد کرد و رهبران القاعده...
مرگ اسامه بن لادن پس از یک دهه لشگرکشی و عملیات نظامی، برای آمریکا و متحدانش پیروزی ارزشمندی در جنگ با تروریسم به حساب میاید و سرفصل جدیدی در روابط آمریکا با کشورهای خاور¬میانه باز خواهد کرد. اوباما اواخر وقت روز یکشنبه 11 اردیبهشت اعلام کرد که به دستور او و توسط نیروی نظامی آمریکا بن لادن کشته شد. از نگاه برخی از صاحبنظران این مساله باعث زیر سوال رفتن اقتدار ایالات متحده شد؛ چرا که با...
در تحولات آزادی خواهانه جهان عرب تا آوریل سال 2011 علاوه بر بازیگران دولتی، غیر دولتی، جنبشهای آزادیخواهانه و مردم عادی؛ کنشگری بسیاری از سازمانها و نهادهای بین المللی در جهت دهی، هدایت، نظارت و نتیجه محور شدن این تحولات قابل توجه است. در یک تقسیم بندی اولیه واکنش و ایفای نقش سازمانهای بینالمللی مختلف در قبال تحولات جهان عرب را در قالب تقسیم بندی دوگانه این سازمانها...
مدتی پس از ورود نظامیان عربستان سعودی در قالب نیروی "سپر جزیره" شورای همکاری خلیج فارس به بحرین برای سرکوب اعتراض ها در این کشور، اینبار قرار است عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان در راس هیات عالیرتبه ای به بحرین برود تا نشانه ای دیگر باشد بر روابط نزدیک آل سعود و آل خلیفه و البته تلاش سعودی ها بر کنترل وضعیت بحران زده منطقه. رخدادهای ماه های اخیر در کشورهای عربی و بویژه بروز ناآرامی ها...
انتخاب آلمان به عنوان عضو غیر رسمی شورای امنیت از ژانویه 2011 را میتوان موفقیت دیپلماسی آلمان نامید. با توجه به این که چالشهای پیش روی جامعه جهانی در سالهای آتی تعداد بیشماری از منازعات و مسائل امنیتی هستند که تا به حال راهحلی برای آنها یافت نشده است این سوال مطرح میشود که آیا این کشور در حل این مشکلات و روند اصلاحات سازمان ملل نقش مهمی ایفا خواهد کرد و اینکه آلمان با پیروی از چه...
تاریخچه روابط ایران و عربستان سعودی بهویژه پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 به استثناء دورههای کوتاهی، کموبیش آکنده از دشمنی و خصومت بوده است. این دو کشور مهم منطقه خلیج فارس همواره در حال تجربه رقابت و رویارویی پنهان و آشکار بودهاند که در برهههایی به برخورد نیز انجامیده است. ممکن است چنین جلوه کند که جنگ لفظی شدید دولتمردان ریاض و تهران بر سر نحوه برخورد دولت بحرین...
این روزها مجددا خبرها و زمزمههایى درباره آغاز مذاکرات صلح با طالبان به گوش مىرسد. حامد کرزی در دیداری که در ماه دسامبر 2010 از ترکیه داشت، در مورد پیشنهادی صحبت کرده بود که براساس آن برای ایجاد «تسهیلاتی در روند مصالحه»، طالبان در ترکیه و یا کشور بیطرف دیگر نمایندگی و دفتر داشته باشند. او گفته بود اگر ترکیه در این زمینه کمکی کند، خوشحال میشود. این پیشنهاد در حالی مطرح شد که از اواسط...
لیبی؛ کشوری که اینک دو دولت دارد. یک دولت در طرابلس است و پرچم آن سبز؛ دولت دیگر در بنغازی است و پرچمش سه رنگ سبز و مشکی و قرمز. هر دو ارتش دارند و هوادارانی جان بر کف. گرچه هر یک کنترل بخش هایی از کشور را در دست دارد اما هیچ کدام به این قانع نیستند. همین شده که هر دو در اندیشه تحکیم قدرت خود، بر دیگری می تازد تا بلکه پیروز میدان باشد. اما جالب است که هیچ کدام زورش به دیگری نمی چربد و این یعنی نوعی...
سرانجام، هجده روز اعتراض و استقامت مردم مصر ثمر داد و حسنی مبارک رییس جمهوری این کشور پس از سه دهه حضور در راس قدرت، از جایگاه خود کناره گیری کرد. شاید خوشبین ترین افراد نیز تصور نمی کرد که به فاصله کمتر از یک ماه، دو دیکتاتور عرب، زین العابدین بن علی و حسنی مبارک از صندلی قدرت به پایین کشیده شوند، آنهم نه با مرگ، نه با حمله نظامی خارجی، نه با یک کودتای نظامی بلکه با قیام مردمی. سقوط مبارک، گرچه...
جدیدترین مطالب