به زودی در موسسه ابرار معاصر تهران منتشر خواهد شد:
مسائل جهانی در پرتو تقابل نیروهای همگرا و واگرا؛
بیماری‌های واگیردار با تاکید بر کرونا
در جهان امروز مساله بیماری‌های عفونی و همه‌گیر از جمله مسائلی است که می‌توان آن‌ها را در قالب تهدیدات امنیتی نرم و در زمره مسائل جهانی همچون بلایای طبیعی، آوارگان، پناهجویان و تغییرات اقلیمی قرار داد. تهدیداتی که متوجه امنیت یک دولت و شهروندان یک کشور به‌خصوص نیست اگرچه در مواقع بروز می‌تواند به مساله‌ای اولویت‌دار برای امنیت ملی کشورها مطرح شود. با این‌حال امروزه باتوجه به پیچیدگی و درهم‌تنیدگی ارتباطات جهانی و مساله وابستگی متقابل، تهدیدات امنیتی نرم برخاسته از مسائل جهانی از جمله بیماری‌های همه‌گیر می‌تواند امنیت جامعه جهانی را مشترکا مورد تهدید قرار دهد. این تهدیدات در پایین‌ترین سطوح متوجه جان انسان‌ها، شهروندان کشورهای مختلف و امنیت دولت‌ها، و در بالاترین سطوح می‌تواند تجارت و اقتصاد بین‌المللی را نیز مورد تهدید جدی قرار داده و هزینه‌ها و خسارات زیادی را به‌دنبال داشته باشد. دولت‌ها مختار هستند تا در برخورد با مساله‌ای جهانی همچون بیماری‌های همه‌گیر که می‌تواند تهدیدی متوجه امنیتی ملی آن کشور شود خود راسا دست به اقدام زده و یا اینکه مشترکا با دیگر اعضای جامعه جهانی و سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان بهداشت جهانی برای مهار و مقابله با شیوع این بیماری‌ها اقدام کنند. اکنون مساله ویروس کووید-19 نیز از این قاعده مستثنی نیست. ویروسی که از مبدا شیوع خود در داخل مرزهای چین، به کشورهای مختلف سرایت کرده است.
در پژوهش حاضر، ابتدا تبعات و پیامدهای بین‌المللی بروز کووید-19 با تبیین مختصات مکان‌مندی بحران کووید-19 که در داخل مرزهای چین به‌وقوع پیوسته، مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله بعدی موشکافی زمانه وقوع بحران یا زمان‌مندی آن مورد توجه نویسنده بوده است. در زمان‌مندی بحران، بستری که بحران کووید-19 در آن جریان یافته است تبیین خواهد شد. زمانه‌ای که در آن شاهد صف‌آرایی نیروهای همگرا و واگرا برای حل و فصل بحران‌های بین‌المللی از جمله بیماری‌های همه‌گیر هستیم. اما در بستر زمانی بحران موردنظر تبیین خواهد شد که چگونه وجود رقابت میان قدرت‌های بزرگ از جمله میان چین و آمریکا و همچنین تلاش برای روایت‌سازی از بحران در سایه گسترش شبکه‌های اجتماعی می‌تواند منجر به دامن زدن به چین‌هراسی یا بیگانه‌هراسی شود و موانعی جدی بر سر راه همکاری بین‌المللی قرار دهد. اجرای مقررات بین‌المللی سلامت اگرچه ماهیتا مبنایی برای همکاری بین‌المللی به‌حساب می‌آید و مساله‌ای گریزناپذیر است اما با اجرای آن نیز در جهان امروز باید هزینه‌ها و خسارات گزاف اقتصادی آن را پرداخت کرد. ضمن آنکه اجرای تدابیر حفاظتی موردنظر که در چارچوب مقررات بین‌المللی سلامت صورت می‌گیرد در سایه ضعف‌های سازمان بهداشت جهانی است که در بخشی از این پژوهش به آن پرداخته شده است.
متن کامل پژوهش فوق به زودی توسط موسسه ابرار معاصر تهران منتشر خواهد شد.
نظر شما