گروه تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

 

دوشنبه 22 خرداد 1396

طی سال‌های گذشته ایران در فراسوی مرزهای خود با بی‌ثباتی و ناامنی داخلی سه کشور افغانستان، عراق و سوریه مواجه بوده است که بارزترین وجه این بی‌ثباتی در شکل‌گیری و ظهور گروه تروریستی داعش رخ داده است. گروه تروریستی داعش که برآمده از گفتمان سلفیسم جهادی ـ تکفیری است، علاوه‌بر تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌طور خاص تهدیدی برای امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌رود.

ازجمله مهم‌ترین تهدیدات و چالش‌های ظهور و حضور داعش در منطقه برای جمهوری اسلامی ایران می‌توان به انجام عملیات تروریستی، تهدید امنیتی نظام جمهوری اسلامی ایران، تضعیف جبهه مقاومت و ایجاد حاشیه امن برای رژیم صهیونیستی، تهدید ژئوپولیتیکی، و درنهایت تهدید نرم و گفتمانی اشاره کرد.

پیش از ظهور داعش، سازمان القاعده در عراق (القاعده فی بلاد الرافدین) به سرکردگی ابو مصعب الزرقاوی جمهوری اسلامی ایران را برای چندین بار به عملیات تروریستی و انتحاری تهدید کرده بود.

ابو محمد العدنانی سخنگوی پیشین داعش نیز در تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت که «داعش می‌تواند و می‌خواهد ایران را به باتلاقی از خون تبدیل کند و ایران بدترین دشمن داعش محسوب می‌شود». ابو الحسن المهاجر، سخنگوی رسمی داعش نیز در پیامی صوتی با عنوان «فاصبر إن وعد الله حق»، کشورهای منطقه ازجمله ایران را تهدید کرد. علاوه بر آن گروه تروریستی داعش در 6 فروردین 1396 با انتشار کلیپ ویدئویی 37 دقیقه‌ای به زبان فارسی، به‌طور رسمی جمهوری اسلامی ایران را تهدید کرد.

طی سال‌های اخیر گروه‌های تروریستی و عوامل و نیروهای وابسته به داعش تلاش‌های متعددی را برای انجام اقدامات تروریستی در ایران برنامه‌ریزی کرده بودند؛ اما عوامل این گروه‌ها، دستگیر و اقدامات آنها قبل از عملیاتی شدن توسط نیروهای امنیتی کشف و خنثی شدند. به‌عنوان مثال می‌توان از خنثی‌سازی عملیات بزرگ تروریستی سال گذشته در تهران که توسط وزارت اطلاعات شناسایی و حدود ده تروریست دستگیر شدند اشاره کرد.

موفقیت‌های نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران و سربازان گمنام امام زمان در شناسایی حدود صد گروه تروریستی در دو سال اخیر و ناکام گذاشتن اقدامات آنان موجب شده است که برخی از تحلیلگران و مراکز مطالعاتی کشورهای عربی به‌ویژه عربستان سعودی ایران را به حمایت از تروریسم و داعش متهم کنند. این درحالی است که طی چهار دهه اخیر ایران قربانی اصلی تروریسم در جهان بوده است.

خصومت و دشمنی گروه‌های سلفی و تروریستی با ایران و به‌طور کلی شیعیان، امری تازه یا غیر آشکار نیست. گروه تروریستی داعش در عموم بیانیه‌های خود از ایرانی‌ها به‌عنوان «رافضی‌ها»، «صفوی‌ها»، «مجوس» و غیره یاد می‌کند. به‌طور کلی جمهوری اسلامی ایران از یک‌سو به‌دلیل اختلافات ایدئولوژیک و ازسوی‌دیگر حمایت از دولت‌های عراق و سوریه یکی از مهم‌ترین دشمنان گروه تروریستی داعش به‌شمار می‌آید.

داعش، تشیع را یکی از اهداف مشروع برای حمله خود می‌داند و با توجه به نقش بارز و حیاتی که تشیع در تعریف هویت ایرانی دارد، می‌توان گفت این جریان تروریستی اساس و بنیان ایران را هدف قرار داده و تهدید آنها برای ایران یک تهدید حیاتی به‌شمار می‌آید.

دلیل دیگر دشمنی داعش با کشورمان، حضور ایران در خط مقدم مبارزه با تروریسم و حمایت از دولت‌های عراق و سوریه است. ورود به موقع جمهوری اسلامی ایران به موضوع و حضور نظامی، اطلاعاتی و امنیتی ایران در کمک به ارتش عراق و سوریه یکی از موانع اساسی در پیش‌روی و گسترش داعش در این دو کشور و به‌طور کلی منطقه بوده است. به بیان دیگر، داعش عامل اصلی شکست‌های خود در عراق و سوریه را ایران می‌داند؛ از این‌رو، خواهان انتقام‌گیری از ایران است.

دلیل دیگر اقدام تروریستی داعش به شکست‌های متوالی این گروه در دو میدان نبرد در عراق و سوریه بازمی‌گردد. در رابطه با گروه‌های تروریستی و افراطی یک اصل وجود دارد و آن هم اینکه هر زمان که در حالت ضعف و شکست قرار می‌گیرند و عرصه را به خود تنگ‌تر می‌بینند به‌منظور پنهان کردن شکست‌های خود و افزایش روحیه هوادران و نیروهای خودی و همچنین ایجاد انگیزه در آنان و جذب نیرو به اقدامات تروریستی در سایر کشورها اقدام می‌کنند.

اما پیرامون زمان عملیات تروریستی داعش می‌توان گفت که این اقدام به‌دنبال برخی از تحولات منطقه‌ای نظیر سفر دونالد ترامپ به عربستان و رژیم صهیونیستی، همچنین تهدید محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی مبنی‌بر اینکه نبرد را به درون مرزهای ایران انتقال می‌دهد صورت گرفته است که درنهایت این تهدید توسط گروه تروریستی داعش عملیاتی شد.

پیرامون مکان عملیات تروریستی نیز می‌توان گفت که داعش در حمله تروریستی خود دو نماد و سمبل اساسی جمهوری اسلامی ایران را مورد هدف قرار داد: نخست مرقد مطهر امام خمینی (ره) است. امام علاوه‌بر اینکه شخصیت دینی ـ مذهبی مورد احترام سایر مسلمانان است؛ بنیانگذار و نماد انقلاب جمهوری اسلامی ایران است. مجلس شورای اسلامی نیز به‌عنوان رکن مهم دموکراسی و مردم سالاری در ایران است. درواقع داعش با انتخاب سوژه‌های خود سعی داشت دو رکن عمده نظام جمهوری اسلامی ایران را مورد هدف قرار بگیرد.

در پایان این نکته لازم به ذکر است که گروه تروریستی داعش پس از این اقدام، تلاش خواهد کرد که با عملیات تروریستی و انتحاری، جمهوری اسلامی ایران را ناامن سازد؛ مقابله با این اقدامات، توجه و اهتمام بیشتر به این مسئله، افزایش سطح هوشیاری، اتخاذ تدابیر امنیتی، و هماهنگی تمامی مؤسسات، و همکاری مردم با سازمان‌ها و مؤسسات اطلاعاتی و امنیتی را می‌طلبد.