«سفیر نوروز» به مثابه پنچره دیپلماسی ایران در آستانه هزاره شمسی


در ژئوپلتییک تمدنی نوروز و گستره جغرافیایی آن، اقوام متنوعی به تدریج مهاجرت کردند و در آن ساکن شدند و فرهنگ و بنیان‌های تمدنی آن را پذیرفته‌اند. این اقوام هرگز در دوره های تاریخی مختلف احساس طرد و دگر بودگی نداشته و همواره در فرصت‌های شکل گرفته بر این فرهنگ و علقه‌های مشترک خود تاکید کرده‌اند. دلیل این امر نیز این بوده است که حوزه تمدنی نوروز از قدیم یک نظام طبیعی متکثر داشته و بر همین اساس توانسته تمدنی مستقل باشد که از سوی سایر فرهنگ‌ها به رسمیت شناخته شود.

پذیرش تنوع فرهنگ‌ها در این منطقه موجب شده تا پیوستگی‌های درون‌قومی و میان‌قومی نوروز  بر شالوده‌ی فرهنگ بنا شود. بنا به همین ویژگی و به رغم تقاوت سیاسی و ایدئولوژیک در نظام سیاسی و حکمرانی، همه آنها بر فرهنگ و سنت نوروز به عنوان عنصری بسیار کارآمد در نزدیکی ملت‌ها، اشتراک نظر دارند. این مسئله می‌تواند راهنمای اصلی راهبردهای دیپلماسی ایران باشد.

یکی از مهم‌ترین امتیازات دستگاه دیپلماسی ایران برای برقراری روابط با کشورهای حوزه تمدنی ایران فرهنگی، بهره‌مندی از ریشه‌های فرهنگی مشترک است. «دیپلماسی نوروز» به عنوان منبع قدرت بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، یکی از روش‌های بسیار کم‌هزینه است. هر چند گفتگوهای تمدنی در قالب مجمع تمدن‌های کهن به شکلی نه چندان جدی در سطح بین‌المللی آغاز شده است و مبنا را بر همکاری در حل مسائل جهانی و دیپلماسی فرهنگی قرار داده است، اما در قالبی درون تمدنی و در قالب حوزه تمدنی نوروز، ساخت و تغییر اتمسفر صلح و دوستی کشورهای حوزه نوروز کارآمدی و چشم‌انداز روشن‌تر و در دسترس‌تری دارد.

یکی از مناسک زیبای نوروز، زدودن ناپاکی‌ها و پلیدی‌ها از روح و جسم بوده است. در قالب این سنت، همواره توصیه شده است که در ایام نوروز کدورت‌ها را کنار بگذارید و به سمت کسانی که در برهه‌ای یا بر سر موضوع و مساله‌ای مشکلی با آن داشته‌اید بروید و زمینه مهر و دوستی را فراهم کنید. نوروز پیش‌ِرو به عنوان آخرین نوروز دولت دوازدهم، فرصت خوبی است که نمایندگانی دیپلماتیک به نمانیدگی از رئیس‌جمهور محترم یا وزارت امور خارجه به سیزده کشور حوزه تمدنی سفر کرده و با محور قراردادن کدورت‌های پیشین و اخیر، پیام صلح و دوستی ایران را به این کشورها اعلام کنند. این اقدام نمادین و در عین حال دیپلماتیک، زمینه موفقیت سیاست همسایگی و در ادامه تداوم تعامل سازنده با جهان از سوی جمهوری اسلامی ایران را فراهم خواهد ساخت.