مقالات
درحالحاضر، نظم چندجانبهگرا درحال دگردیسی یا پوستاندازی است و برخی کشورها در جهان با تشخیص اینکه چندجانبهگرایی مناسبترین سیستم برای پاسداشت منافع آنها، بهویژه در حوزههای رفاه، امنیت، شکوفایی، و حفاظت از محیطزیست است، تلاشهای جمعی و نهادی را برای حفظ چندجانبهگرایی ترتیب میدهند. در مرحله اول، نوع نگاه این کشورها به اهمیت چندجانبهگرایی و وجود...
یکجانبه گرایی ریشه های قوی در سیاست خارجی امریکا دارد. این موضوع بویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی موضوعیت بیشتری یافته است و تاکنون نیز قدرتی در قواره امریکا برای تحدید رفتار این کشور شکل نگرفته است؛ همین موضوع زمینه گرایش به یکجانبه گرایی را در سیاست خارجی این کشور افزایش داده است. همچنین یکجانبه گرایی در سیاست خارجی امریکا از جذابیت بسیاری برخوردار است زیرا نگاه به چندجانبه...
یکجانبهگرایی یکی از رویکردهای بنیادین در تاریخ سیاست خارجی آمریکا محسوب میشود. جورج واشینگتن، اولین رئیسجمهوری این کشور، در سال 1796 درخصوص «ائتلاف دائمی» آمریکا با کشورهای دیگر هشدار میدهد؛ زیرا آمریکا با عنوان «امپراتوری آزادی»[1] باید از استقلال عمل در عرصه بینالمللی برخوردار باشد. براساس این تفکر، آمریکا کشوری استثنا در عرصه بینالمللی است و این...
روابط بینالمللی بر مناسبات متقابل دوجانبه و چندجانبه میان دولتها استوار است و به اقتضای حفظ نظم نیمبند در روابط دولتها، روابط بینالمللیای که ماهیتاً برپایه انتخاب و نه تحمیل تعهد بنا شده، دولتها را مخیر کرده است که بنابر ملاحظات ملی و منافع کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت خویش، تعهدات بینالمللی را بپذیرند یا به انحای مورد پذیرش در چهارچوب نظام بینالمللی از...
ایالات متحده آمریکا در چند دهه اخیر بهدلیل جایگاهی که در عرصههای اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی دارد، اقدامات یکجانبه بسیاری را در عرصه بینالمللی انجام داده است، بهطوریکه این امر منجربه شکلگیری روندی در سیاست خارجی و اقتصادی آن شده است. این سیاست خارجی و اقتصادی یکجانبهگرا اگرچه با فرازونشیبی بعد از جنگ جهانی دوم در دوران ریاستجمهوری اکثر رؤسایجمهور آمریکا...
فراگیرترین معاهده بیندولتی هستهای یعنی پیمان منع اشاعه (اِنپیتی) از همان ابتدای تأسیس، برخوردی تبعیضآمیز با اعضا داشت و این تبعیض بعدها در اشکال دیگری توسط اعضای هستهای پیمان و در رأس آنها آمریکا ادامه یافت. اولین دهه پس از پایان جنگ سرد سالهای خوشبینی به کاهش رقابتهای هستهای و به تعبیری، امید به پایان یافتن کابوس هستهای بود؛ اما حادثه 11 سپتامبر باعث شد...
امروزه چندجانبهگرایی در عرصه بینالملل با رفتار ایالات متحده در خروج از معاهدات و پروتکلهای بینالمللی، آژانسهای سازمان ملل، آغاز جنگ تجاری با کشورها و وضع تحریمهای فرامرزی بر سایر ملتها مورد هجوم واقع شده است. اقدام متخلفانه آمریکا در خروج از برجام نیز تهدید جدیای را بر اصول منشور و نظم حقوقی اضافه کرد؛ زیرا برای نخستینبار در تاریخ سازمان ملل متحد، آمریکا در...
مطرح شدن احتمال عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیش از سفر ریاستجمهوری به ایروان، با موجی از واکنش مثبت درمیان فعالان اقتصادی دولتی و خصوصی مواجه شد. برخی مسئولان نیز در رسانههای مختلف آن را فتحالفتوحی برای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی قلمداد کردند. اگرچه از نگاه کارشناسان رشته روابط بینالملل و اقتصاد سیاسی منطقهای و بینالمللی، عضویت ایران در...
فناوری[1] مهارتی است برای ساختن فرایند یا ابزار (نرم یا سخت). فناوریهای نوین استفاده عملی از دانش و مهارت برای ساختن ابزار، ماشین، ساختمان، وسیله نقلیه و سایر وسایل مورد نیاز دیگر است که در تقسیم بندیهای دنیای فناوری در ۱۶ حوزه تعریف شده است. مهمترین این حوزهها پردازشهای ابری[2]، هوش مصنوعی[3]، رباتیک[4]، پرینت سه بعدی[5]، اینترنت اشیا[6] و واقعیت مجازی[7] است. امروزه محققان...
نظم،مجموعه نهادها،روابط و تعاملات میان دولتها به عنوان تنها عضو رسمی نظام بینالملل را شامل میشود که میتواند بعد منطقهای و بینالمللی داشتهباشد.از نگاهی رئالیستی سایر نهادها و موسسات که ساخته شده دولت هستند،نقش قطعی در ایجاد و حفظ نظم ندارند و بیشتر ابزاری در اختیار دول قدرتمنداند.نظمها سیر صعود و افول مختص به خود را دارند،در واقع هیچ نظمی تا ابد پایدار نخواهد...
زمینههای شکلگیری پیمان سهجانبه امنیتی روند رو به افزایش تهدیدات موشکی و هستهای کره شمالی منجر به نزدیک شدن دو متحد نهچندان همراه آمریکا یعنی کره جنوبی و ژاپن به یکدیگر و تشکیل توافقنامه عمومی امنیت اطلاعات نظامی در سال 2016 شد. اگرچه پیشازاین بارها برای تشکیل این پیمان تلاشهایی صورت گرفته بود اما به دلیل اختلافات تاریخی و مسائل حلنشده مرتبط با جنگ جهانی دوم این...
به باور بسیاری از صاحبنظران و تحلیلگران، جهان اسلام در دوران معاصر از جهات مختلف، گرفتار انواع نزاعهای سیاسی، مذهبی، فرهنگی، قومی و طایفهای شده و تنشهای محلی و منطقهای بین کشورهای اسلامی، کینه، دشمنی و برادرکشی را در بین آنها بهوجود آورده است که موجب تخریب و تضعیف زیرساختها، تجهیزات، توانایی و قدرت مسلمانان و کشورهای اسلامی شده است. این امر زمینهساز حضور...
اثرگذاری برخی از علوم و فناوریهای جدید بر حوزه علوم انسانی ـ همزمان با پیشرفت سریع آنها ـ درحال افزایش است. یکی از این حوزههای جدید علمی هوش مصنوعی است که بیتوجهی به نقشآفرینی آن در عرصههایی همچون روابط و امنیت بینالملل چهبسا کشور را دچار خسران کند. در ابتدا بهنظر میرسد حوزهای بهشدت تخصصی همچون هوش مصنوعی، رابطه چندانی با علم روابط بینالملل و امنیت...
آیا رژیم صهیونیستی دچار بحران سیاسی است؟ آیا شکست در تشکیل کابینه ائتلافی و تداوم وضع موجود را میتوان مساوی با وضعیت بحرانی دانست؟ نظام سیاسی این رژیم در وضعیت اینچنینی، چه راهکاری را برای خروج از بحران مطرح میکند؟ و آیا وقوع چنین شرایطی یعنی دو انتخابات کنست به فاصله کمتر از شش ماه امری مسبوق به سابقه است؟ این شرایط چه پیامدهایی را در عرصههای داخلی و منطقهای...
با توجه به تحولات جدید پیرامون جمهوری اسلامی ایران، همچون: ناامنی ایجادشده در خلیج فارس، سرنگونی پهپاد آمریکایی در آبهای سرزمینی ایران و همچنین تشدید فشارهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی ایالات متحده آمریکا علیه ایران، تحلیل چالشهای مربوط به کشور ضروری بهنظر میرسد. یکی از این چالشها، تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه منافع منطقهای و بینالمللی ایران است. حال این سؤال مطرح...
همانگونه که مارک پیرینی[1]، محقق شاخه اروپایی اندیشکده کارنگی آمریکا مطرح میکند، طبق روال و سنت مألوف، تا پیشازاین، انتخابات پارلمان اروپا جمعیت زیادی را به پای صندوقهای رأی نمیکشاند؛ زیرا مسئله اروپا دغدغه روزمره شهروندان نبود؛ اما انتخابات سال 2019 با توجه به دو عنصر جدیدی که در حیات اتحادیه اروپا ظاهر شدهاند اهمیتی دوچندان یافت. مسئله نخست، بنبست حکومت...
متغیر دگرگونی نظم و نظام بینالملل متغیری بسیار مهم در اتخاذ نوع استراتژیهای اقتصادی، امنیتی و سیاسی از سوی رهبران آلمان است. پیش از این، فهم از دگرگونیهای نظام بینالملل در اوایل قرن بیستویک و پایدار ندانستن نظام تک قطبی باعث شده بود آلمانیها 1-نسبت به همراهی کامل با آمریکا در موضوعات مختلف بینالمللی از جمله همکاری در جنگ عراق دچار تردید شوند، 2-بر خلاف تلاش آمریکا برای...
از زمانی که دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده پیروز شد و به قدرت رسید، سیاست تجدیدنظر در روابط تجاری با چین در صدر دستور کار سیاست خارجی این کشور قرار گرفته و دنبال شده و درواقع، بهعنوان یکی از سیاستهای محققکننده شعار «نخست آمریکا»ی ترامپ تلقی گردیده و البته برخلاف بسیاری از سیاستهای دولت ترامپ، با واکنش مثبت بسیاری از تحلیلگران آمریکایی...
ایران حدود چهل سال است که تحت اعمال تحریمهای آمریکا قرار دارد. شروع این تحریمها به وقایع بعد از تسخیر لانه جاسوسی در 13 آبان 1358 برمیگردد و با رویکار آمدن دونالد ترامپ، رئیسجمهور کنونی آمریکا به اوج خود رسیده است. اصلیترین هدف تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، تأثیر عمیق بر اقتصاد کشور و افزایش فشار اقتصادی بر مردم بهمنظور افزایش نارضایتی و ایجاد شکاف میان مردم و...
هدف قرار دادن پهپاد آمریکایی در حریم هوایی ایران در خلیج فارس و توقیف نفتکش بریتانیا در پاسخ به اقدام این کشور در جبل الطارق و درمقابل، واکنش آمریکا و بریتانیا به این موضوع، از زوایای مختلفی تحلیل شده است. مهمترین بحث در این زمینه، ارزیابی دوگانه مثبت و منفیِ واکنش ایران است. در میان عدهای از تحلیلگران، هر دو اقدام چیزی جز ادامه اقدامات خصمانه بریتانیا و آمریکا علیه ایران...
جدیدترین مطالب