جهانِ همچنان غربی؟

یکجانبه‌گرایی، چندجانبه‌گرایی و آینده نظم جهانی


پیشگفتار ویراستاران کتاب برای ترجمه فارسی

بسیار خوشحالیم که ترجمه فارسی کتاب گردآوری شده ما توسط مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران و تحت نظارت دقیق دکتر علی اسمعیلی اردکانی منتشر شده است.

هنگامی‌که  در حال جمع آوری این مقالات بودیم، قصد داشتیم دیدگاه‌های مختلفی درباره تغییرات رخ داده در نظم جهانی یا حداقل چالش‌های موجود درباره آن را گردآوری و تدوین کنیم. به گمان ما امروز بحث پیرامون نظم جهانی بسیار شدیدتر از پیش است. همان‌طور که همیشه در دوره گذار بین‎‌المللی اتفاق افتاده، بازسازی جهانی مسائل بین‌المللی بازتاب عمیقی درباره چگونگی جهان و چگونگی سازماندهی مجدد آن دارد. پس از یک دوره طولانی جنگ سرد و سال‌های بعد از آن که با تک‌قطبی ایالات متحده متمایز شد، جهان، هزاره جدید را درحالی آغاز کرده که تغییرات اساسی را در ساختار قدرت خود نشان می‌دهد.

افول نسبی ایالات متحده آمریکا؛ بحرانی که به اتحادیه اروپایی وارد شد، ادغام اقتصادهای درحال ظهور کشورهای بریکس، پراکندگی قدرت با رخ‌نمایی بازیگران غیردولتی، همگی عناصر مهمی را تشکیل می‌دهند که نیازمند ایده‌پردازی جدیدی از قوانین بازی جهانی است. در این بستر مُتکثر و در حال تغییر، روایت‌های مختلفی توسط بازیگران اصلی در نظام بین‌المللی ارائه شده است. ما فکر کردیم که جمع کردن  دیدگاه حداقل چهار قدرت بزرگ در سیاست جهانی امروز یعنی ایالات متحده آمریکا، جمهوری خلق چین، روسیه، و اتحادیه اروپایی و همچنین دیدگاه بازیگران غیردولتی دور یک میز بسیار ضروری است. این کتاب با قرار دادن آنها در چهارچوب گسترده‌تر تحول و حکمرانی جهانی، این روایت‌ها را تحلیل می‌کند.

جهان آسیب دیده از بحران کووید 19 در افزایش تغییرات سناریوهای بین‌المللی نقش دارد. شرایط بهداشتی و همچنین رشد اقتصادی در همه کشورها به طرز چشمگیری وخیم شده است. در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، تنش با چین و ایران به‌طرز چشمگیری افزایش یافت و در این میان بحران کووید 19 میدان جنگ دیگری بود. مطمئناً این انتظار وجود دارد که با ریاست‌جمهوری بایدن در آمریکا، دوره جدیدی از چندجانبه‌گرایی اوج بگیرد. با این حال، با میراث بی‌اعتمادی و تنش‌های به‌جا مانده از دولت قبلیِ آمریکا، بازسازی شرایط گفتگوی چندجانبه بین ایالات متحده آمریکا، چین، و ایران دشوار به‌نظر می‌‌رسد.

ایران یک بازیگر مهم منطقه‌ای و یک بازیگر مهم جهانی است. باعث افتخار است که می‌توانیم این مناظره مهم درباره نظم جهانی را با یک امیدواری دوگانه با مخاطبان ایرانی در میان بگذاریم؛ از یک طرف، امیدواریم که مواضع مختلف مطرح شده در کتاب بتواند به شکل بهتری به مباحث ایرانیان در این زمینه اضافه شود و از طرف دیگر، امیدواریم دیدگاه و منظر ایرانیان درباره آینده نظم جهانی به شکل بهتری در این مناظره جهانی شنیده شود.

 

رافائله مارکتی ـ سرجیو فابرینی

در مقدمه‌ای که دکتر علی اسمعیلی اردکانی مترجم و ویراستار کتاب و معاون پژوهشی موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران بر کتاب نوشته‌اند نیزآمده است: « آنچه محرک اصلی برای ترجمه آن بوده است ضرورت آشنایی نخبگان فکری و علمی ایران با چشم‌اندازهای کشورها و موجودیت‌های مورد بررسی درباره شرایط اکنون و آینده نظام جهانی است. آگاهی برآمده از آشنایی با چشم‌اندازهای اصلی نظم جهانی به تصمیم‌گیران ایرانی کمک خواهد کرد تا با شناخت بهتر از فضاهای فکری و ایده‌های اصلی شکل دهنده به جهت‌گیری نظم و حتی نظام جهانی پیشِ رو، تصمیمات و راهبردهای متناسب را در حوزه داخلی و خارجی اتخاذ کنند.»

کتاب حاضر که در آن پژوهشگران مطرح روابط بین المللی مانند رابرت جرویس، برتران بدیع، ریچار ساکوا و والتر راسل مید مقاله دارند، در سه بخش تدوین شده است. بخش اول به روندهای حال حاضر در حکمرانی جهانی، بخش دوم به چشم‌اندازهای منطقه‌ای و بخش آخر نیز به جمع‌بندی‌های مرتبط با کلیات مجموعه مقالات ارائه شده، اختصاص یافته است.

این کتاب با ترجمه دکتر علی اسمعیلی اردکانی و همکارانش  در 276 صفحه ترجمه و از سوی موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران منتشر شده است.