گزارش نشست

چشم‌انداز روابط ایران و کره جنوبی؛ چالش‌های موجود و فرصت‌های پیش رو»



نشست «چشم‌انداز روابط ایران و کره جنوبی؛ چالش‌های موجود و فرصت‌های پیش رو»، روز یکشنبه 23 بهمن‌ماه سال 1400 از سوی موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی معاصر تهران برگزار شد. در این نشست شش نفر از متخصصان دانشگاهی و اجرایی در حوزه روابط ایران و کره جنوبی به بیان نقطه نظرات خود پرداختند. در ادامه به خلاصه‌ای از مهم‌ترین نظرات این افراد اشاره می‌گردد:

در ابتدای این سخنرانی جناب آقای دکتر مهرداد فخرائی لاهیجی؛ معاون بین‌الملل دانشگاه سان مون کره جنوبی، به موضوع «فرصت‌های روابط اقتصادی همه‌جانبه ایران و کره جنوبی با تأکید بر حوزه‌های فناوری محور» پرداختند. در این بخش آقای دکتر لاهیجی ابتدا به تشریح زمینه‌های قبلی اعتلای اقتصادی کره جنوبی و چالش‌های اقتصادی سیاسی کره در آینده پرداختند. در بخش دوم سخنرانی، ایشان به ارائه راهکارهای تعاملی جهت آزادسازی منابع مالی مسدودی در فضای جدید پسابرجام پرداختند. ازجمله راهکارهایی که جناب آقای دکتر لاهیجی به آن‌ها اشاره کردند شامل موارد ذیل می‌گردد:

انتقال سریع منابع در صورت عدم اعمال محدودیت‌های بانکی و مالی؛ تجدید قراردادهای سپرده‌گذاری در بانک‌های کره‌ای در جهت تودیع منابع موجود و آتی در بانک‌ها و متقابلاً اخذ وام تسهیلات و خط اعتباری از شرکت‌های زیرمجموعه بانک در سایر کشورها خصوصاً چین؛ تبدیل منابع به کالاهای تجاری صادراتی از کره مستقیماً به ایران و کشورهای منطقه و یا سایر بازارهای پتانسیل دار نظیر گوشی موبایل؛ توافق با دولت و بانک‌های کره‌ای در جهت سپرده‌گذاری منابع به‌عنوان درصد آورده نقدی طرف ایرانی در فاینانس پروژه‌های توافقی توسط طرف کره‌ای؛ ایجاد بانک و صندوق مشترک سرمایه‌گذاری با آورده مساوی طرفین نزد بانک‌های خارجی در چین یا مناطق آزاد ایران، برای عملیات وام و خط اعتباری و فاینانس پروژه‌ها؛ تبدیل و انتقال منابع مالی به‌حساب شرکت‌های کره‌ای در قبال اخذ تضامین بانکی در جهت صادرات محصول و یا انتقال فنّاوری و خط تولید و یا فاینانس تأمین تجهیزات، محورهای اعمال سیاست‌های تکلیفی و یا محدودیت‌های ورود کالا به شرکت‌های کره‌ای که قبلاً در بازار ایران حضورداشته‌اند در جهت: تولید داخلی با تعهد افزایش تدریجی؛ -تولید مشترک محصولات صادرات محور در تیراژ بالا توسط کارخانجات ایرانی و صادرات توسط کره‌ای‌ها؛ اجازه واردات به محصولات تک و لوکس با تیراژ کم که امکان و یا توجیه اقتصادی تولید داخل ندارد (معادل و به نسبتی از حجم صادرات محصولات ساده‌تر تولید مشترک و داخل)؛ - انتقال فناوری و تکنولوژی تولید در مقابل اجازه واردات؛ پروژه‌های تحقیقاتی توسعه محصول و طراحی مشترک به ازای واردات.

 

سخنران دوم این نشست جناب آقای دکتر حسین نوروزی؛ عضو هیئت‌علمی گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تهران، بودند که به موضوع «ملاحظات سیاسی و راهبردی در روابط ایران و کره جنوبی؛ قبض و بسط فرصت‌ها» اشاره کردند. در این بخش آقای دکتر نوروزی از بعد فرهنگ راهبردی به تحلیل روابط ایران و کره جنوبی پرداختند. از دید ایشان ایران و کره جنوبی با توجه به زمینه‌های فرهنگی مشترک بسیاری که دارند ظرفیت‌های زیادی برای همکاری با یکدیگر دارند. برخلاف سایر کشورها ایران و کره هیچ‌گاه رقیب یکدیگر نبوده‌اند و زمینه‌های ذهنی در افکار عمومی دو کشور نسبت به یکدیگر بسیار مثبت می‌باشد. علاوه بر این دو مؤلفه صلح‌طلبی و روحیه همکاری جویانه که دو کشور دارند سبب می‌شود که دو کشور بتوانند با یکدیگر به چشم یک دوست بنگرند؛ اما دو کشور درعین‌حال چالش‌هایی نیز دارند که از آن جمله می‌توان به فشارهای محیطی به‌خصوص از جانب نظام بین‌الملل و به‌طور خاص ایالات‌متحده آمریکا اشاره کرد.

آقای مرتضی سلطان‌پور ابیانه؛ دیپلمات پیشین و مشاور اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره جنوبی، به‌عنوان سخنران سوم این نشست به بررسی «چشم‌انداز آینده روابط ایران و کره جنوبی» پرداختند. در این بخش جناب آقای سلطان‌پور با اشاره با شصتمین سالگرد روابط ایران و کره جنوبی، بیان کردند که به این موضوع می‌توان به‌عنوان یک نقطه عطف در روابط دو کشور توجه داشت. در ادامه، وی به زمینه‌های فرهنگی متعددی که سبب نزدیکی فکری ایران و کره جنوبی شده اشاره کرد. در بخش پایانی ارائه، آقای سلطان‌پور به انتخابات پیش روی کره جنوبی در بهار سال 2022 اشاره کردند و با توصیف شرایط سیاسی حاکم در کره جنوبی بر اهمیت این انتخابات و تأثیر آن بر روابط دو کشور و ایران کره جنوبی تأکید نمودند.

 

ارائه‌کننده چهارم این نشست جناب آقای پویا فیروزی؛ دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره جنوبی، بودند که به موضوع «کره جنوبی در نگاه شریک اقتصادی؛ بررسی روابط تجاری ایران و کره جنوبی» پرداختند. آقای فیروزی در سه بخش سخنان خود را بیان کردند. در ابتدا ایشان به توصیف تجارت کالایی و روابط تجاری دو کشور پرداختند و با ارائه آمارهای مربوط به سطح مناسبات دو کشور این نکته را بیان کردند که تحریم‌های اعمالی آمریکا سبب ایجاد مشکلات جدی در مسیر رو به رشد روابط ایران و کره جنوبی شده است. در بخش دوم، ایشان به‌طور خاص بر بخش انرژی و همکاری‌های نفتی ایران و کره جنوبی در طی چند دهه اخیر پرداختند. در بخش پایانی آقای فیروزی چشم‌اندازی از همکاری‌های ایران و کره جنوبی ترسیم کردند.

سخنران پنجم و پایانی این نشست سرکار خانم دکتر فرزانه نقدی؛ عضو معاونت بین‌الملل بانک کشاورزی و متخصص مسائل تحریم‌های بانکی بودند که موضوع «تحریم‌های اقتصادی و تعاملات بانکی ایران و کره جنوبی» را مورد واکاوی قراردادند. در ابتدای سخنرانی خانم دکتر نقدی به تشریح سیستم تحریم‌های اعمالی امریکا برعلیه ایران و تأثیر آن بر بخش بانکی پرداختند. در ادامه، ایشان به چرایی و نحوه بلوکه شدن پول‌های ایران در بانک‌های کره ای اشاره کردند و این موضوع را از بعد بانکی و حقوقی مورد کنکاش و تشریح قراردادند. ، خانم دکتر نقدی در پایان ارائه خود به ارائه پیشنهاد‌هایی برای حل موضوع پول‌های بلوکه شدن ایران در کره جنوبی پرداختند.

بخش پایانی این نشست که با استقبال خوب جامعه علمی و دانشگاهی ایران مواجه شده بود به پرسش و پاسخ از سخنرانان اختصاص داده شد. در این بخش مهمانان و دنبال کنندگان نشست پرسش‌هایی در رابطه با آینده پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی؛ چگونگی بسط همکاری‌های علمی و دانشگاهی میان ایران و کره جنوبی؛ امکان‌سنجی برگزاری نمایشگاه‌های مشترک تجاری و فرهنگی میان دو کشور و انتخابات ریاست جمهوری کره جنوبی و تأثیر آن بر روابط ایران و کره مطرح کردند.

در پایان، سرکار خانم دکتر زینب فرهادی، پژوهشگر مسائل شرق آسیا، به جمع‌بندی و ارائه نکات پایانی این نشست پرداخت.