اهداف آمریکا در تهاجم موشکی به سوریه


اهداف آمریکا در تهاجم موشکی به سوریه

 
یکشنبه 20 فروردین 1396



درحالی که بسیاری از تحلیلگران درپی بن‌بست در مذاکرات سیاسی سوریه از تغییر نگاه آمریکا درخصوص آینده سوریه و اسد سخن می‌گفتند به یک باره بعد از حوادث شهرک خان شیخون در ادلب دو ناو نظامی آمریکا در شرق مدیترانه، پایگاه نظامی الشعیرات در استان حمص را با 59 موشک کروز توماهاگ هدف قرار دادند. این اقدام درحالی صورت گرفت که نشست اضطراری شورای امنیت طبق روال سابق نتوانسته بود درخصوص سوریه و موضوع حملات شیمیایی خان شیخون به تصمیم برسد.
واضح است که باید در صحت ادعاهای غرب درخصوص استفاده از سلاح‌های شیمیایی تردید کرد، به‌راستی چه دلیلی وجود دارد، دمشق که طی دو سال‌ونیم گذشته با کمک مسکو و تهران عمده منازعات را با پیروزی پشت‌ِسر گذاشته ریسک استفاده از حملات شیمیایی و سلاح‌های غیرمتعارف را که نوعی خودزنی نظامی در شرایط اخیر است بپذیرد و چرا در شورای امنیت پیشنهاد منطقی روس‌ها مبنی‌بر تحقیق بین‌المللی پیرامون موضوع حملات شیمیایی بدون پاسخ می‌ماند.

بنابراین، آنچه در یک زمان اندک رقم خورد را باید سناریویی برای اهدافی چند دانست. دراین‌راستا، اولین مداخله نظامی مستقیم آمریکا در تهاجم علیه ارتش سوریه طی شش سال گذشته از چند منظر واجد اهمیت و تحلیل است.


با توجه به اهمیت پایگاه هوایی الشعیرات در مبارزه با داعش طی سال‌های گذشته و سرمایه‌گذاری روس‌ها برای تجهیز این پایگاه که آن را بعد از الحمیم به دومین پایگاه استراتژیک مورد استفاده روس‌ها تبدیل کرده، می‌توان به تلاش آمریکا در هماوردی با مسکو در سوریه اشاره داشت. روس‌ها از سال 2014 با ورود مستقیم به جریان منازعه موازنه جنگ را به نفع دمشق تغییر دادند که در این میان نقش حملات هوایی و بمباران جنگندهای روسیه و سوریه علیه مواضع گروه‌های تروریستی بسیار تعیین‌کننده بوده است. حال آمریکا می‌کوشد با تضعیف و از بین بردن این امتیاز راهبردی به تعبیر روزنامه لبنانی البناء بار دیگر تاریخ را دوباره بنویسد.


البته این تمام ماجرا نخواهد بود، آمریکا ازطریق نمایش چهره جدیدی از خود در میدان سوریه، در تلاش است جریانِ به بن‌بست رسیده مذاکرات سیاسی را به نفع خود و متحدانش مدیریت کند و به نوعی محور مسکو، تهران و دمشق را مجاب به عقب‌نشینی و به‌ رسمیت‌شناسی منافع جبهه مخالف نیز کند.


ازسوی‌دیگر، آمریکای ترامپ که هم با کره شمالی و هم ایران وارد چالش‌های جدیدی شده تمایل دارد ازطریق انجام یک ریسک کم خطر مانند نمایش اقتدار در سوریه پیامی قوی به دشمنان خود ارسال کنند. پیامی که محتوای آن از نحوه عملیات نظامی اخیر برداشت می‌شود ناظر بر این امر است که دشمنان با آمریکای دیگری روبه‌رو هستند. آمریکای عصر ترامپ وقتی به تصمیم برسد، حتی چهارچوبی به مانند کنگره را به رسمیت نخواهد شناخت و غافلگیرانه بدون تبلیغات و فوت وقت هدف را برق‌آسا مورد تهاجم قرار می‌دهد.


البته این به معنای آن نیست که ساکنان فعلی کاخ سفید رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی آمریکا تزریق می‌کند بلکه ترامپ می‌خواهد هم به منتقدان بی‌شمار داخلی و هم به چالشگران خارجی این نکته را تفهیم کند که وی رئیس‌جمهور متفاوتی نسبت به اوباماست؛ لذا همه بازیگران باید محتاط و مراقب اقدامات خود باشند.


خارج از مسائل روانی و غیرمستقیم این مواجهه، پیامدهای مستقیم آن نیز واجد تأمل و تفکر است. استان حمص ازجمله مراکز مهمی است که در آن جریان جنگ ارتش سوریه در شمال با النصره و در شرق آن با داعش همچنان گرم و پرالتهاب دنبال می‌شود، شکست تروریست‌ها در این منطقه پرونده بحران در سوریه را مختومه خواهد کرد. آمریکا و متحدانش تمایل ندارند بدون هیچ امتیازی میدان مخاصمه را بعد از شش سال هزینه کردن همانند عراق به رقبا بسپارند؛ بنابراین، طبق روال گذشته با ادعای حملات شیمیایی سناریویی تهاجمی پی‌ریزی می‌شود تا اندکی شرایط میدان جنگ تغییر کند و توازن جدیدی جایگزین شرایط یک‌طرفه گذشته شود و از این طریق شرایط برای تحقق امتیازگیری‌های سیاسی و منافع هموار شود.


البته به همه این استدلال‌ها و تحلیل‌ها نیز تلاش‌های عیان و پنهان اروپاییان، اعراب، ترکیه و رژیم صهیونیستی را نیز باید افزود که با تمام توان کوشیدند از کم تجربگی ترامپ بهره ببرند و ماشین جنگی آمریکا را وارد نبردی کنند که ماه‌های پایانی آن در حال سپری شدن است. در این بازی بدون برد مشخصاً آمریکا هیچ برنامه‌ای برای پذیرش رهبری جنگ علیه محور قدرتمند مسکو، تهران و دمشق ندارد بلکه این اقدام فقط به تعبیر ترامپ تذکر و نشان دادن خط قرمزها به طرف مقابل و دلخوش کردن دوستان ناامید است.