مقاومت ضامن سربلندی سرزمین‌های اسلامی


حسین آجورلو

مقاومت ضامن سربلندی سرزمین‌های اسلامی

دکتر

چهارشنبه 8 شهریور 1396
 
 
 

سیدحسن نصرالله، در سخنرانی 28 اوت 2017، با اعلام پاک‌سازی لبنان از لوث وجود تروریسم تکفیری موجود در شمال شرق این کشور‏، این روز مهم (28 اوت) را آزادسازی دوم  لبنان بعد از آزادسازی اول جنوب لبنان از اشغال رژیم صهیونیستی در 25 می 2000 عنوان کرد و افزود جنگ علیه تروریسم تداوم جنگ علیه رژیم صهیونیستی است.  حال سؤالی که ایجاد می‌شود این است که عامل اساسی تداوم پیروزی‌های حزب‌الله لبنان در صحنه‌های داخلی و بین‌المللی چیست که می‌توان گفت که عامل اصلی آن تداوم و حفظ خط مقاومت در راهبردهای کلان حزب‌الله است.

حزب‌الله لبنان بر پایه شعار همیشگی خود یعنی مثلث مردم، مقاومت، و ارتش در 21 ژوئیه ۲۰۱۷‏، با همکاری ارتش لبنان و ارتش سوریه عملیات آزادسازی جرود عرسال مناطق مرزی با سوریه در شمال شرق لبنان علیه گروه‌های تکفیری همچون داعش‏، هیئت تحریر الشام و سرایا أهل الشام آغاز کرد. حزب‌الله در این عملیات ضربات سنگینی را به گروه‌های تکفیری وارد کرد تا آنجا که این گروه‌ها تحت فشار و به‌دلیل عدم توانایی مقابله با نیروهای حزب‌الله، ابتدا هیئت تحریر الشام و سرایا أهل الشام آمادگی خود را برای مذاکرات درمورد خروج از این منطقه اعلام کردند که نتیجه آن تبادل اسرا‏، مجروحان و شهدا و انتقال نیروهای موجود این گروه‌ها همراه با خانواده‌هایشان به حومه ادلب بود؛ اما گروه داعش همچنان مقاومت می‌کرد حزب‌الله با شدت بخشیدن به حجم عملیات و وارد کردن خسارات زیاد، این گروه را هم پای میز مذاکرات آورد که نتیجه آن انتقال کلیه نیروهای گروه داعش همراه با خانواده‌هایشان به حومه دیر الزوز و تحویل 670 غیرنظامی و 26 زخمی و 308 داعشی در مقابل ترک خاک لبنان و آزادی همه اسرا، جانبازان و شهدای محور مقاومت بود که با خروج آخرین تروریست‌ها از لبنان در 28 اوت حزب‌الله موفق شد بار دیگر لبنان را از لوث تروریست‌های تکفیری پاک‌سازی کند که آزادسازی دوم نام گرفت.

این پیروزی برای حزب‌الله لبنان دستاوردهای فراوانی در عرصه داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی داشته است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

1. تقویت موضع مقاومت: موفقیت حزب‌الله لبنان به‌عنوان یکی از ارکان محور مقاومت موجب تقویت موضع مقاومت در ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد شد زیرا از یک‌سو در صحنه داخلی لبنان، جنبش حزب‌الله به‌عنوان یک گروه امنیت‌ساز برای این کشور محسوب می‌شود.  ازسوی‌دیگر، حزب‌الله لبنان بعد از نزدیک به شش سال مبارزه با تروریسم تکفیری و تحمل هزینه‌های فروان همچنان از قدرت عملیاتی فوق‌العاده‌ای برخوردار است و توان اجرای عملیات‌های در این سطح را داراست و بدین‌ترتیب این موفقیت نشان داد که پروژه عربی و عبری برای تضعیف حزب‌الله لبنان و محور مقاومت با شکست مواجه شده است. سرانجام تداوم پیروزی‌های یک سال اخیر محور مقاومت در حلب، ریف دمشق و موصل نشان دهنده گسترش روز افزون حضور و نفوذ مقاومت در منطقه غرب آسیا خواهد بود.

2. دور شدن گروه‌های تروریستی از محل تأمین نیرو: برخی از مناطق به‌دلیل ساختار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نامناسب به محل مناسبی برای پناهگاه و جذب نیرو برای گروه‌های تکفیری تبدیل شده‌اند. منطقه عرسال لبنان به‌دلیل وجود اردوگاه‌های پناهندگان سوری تحت تسلط گروه‌های تکفیری که از حاکمیت دولت‌های سوریه و لبنان خارج بوده و همچنین بخشی از اهل سنت عرسال که تحت تأثیر جریانات همسو با عربستان سعودی و گروه‌های تکفیری گرایشات شدید ضد حزب‌الله دارند این منطقه را تبدیل به یک پناهگاه مناسب و محل تأمین نیرو برای گروه‌های تکفیری تروریستی تبدیل کرده بود. با خروج گروه‌های تکفیری و خانواده‌هایشان از این منطقه و تحت حاکمیت ارتش لبنان رفتن این منطقه زمینه برای تأمین نیرو برای گروه‌های تکفیری به‌شدت کاهش خواهد یافت  و این امر کمک شایانی به مبارزه علیه تروریسم خواهد کرد.

3. امنیت سازی در لبنان و سوریه: پاک‌سازی مناطق عرسال در لبنان و فلیطه در سوریه زمینه ایجاد امنیت نسبی در مناطق شرقی لبنان و مناطق غربی سوریه را فراهم می‌کند و دو پایتخت عربی دمشق و بیروت را امن‌تر از گذشته خواهد کرد؛ زیرا بسیاری از عملیات‌های تروریستی و خودروهای بمب‌گذاری شده در لبنان و سوریه در این منطقه تدارک دیده می‌شد و همین امر موجب افزایش ثبات  و درنتیجه تمرکز بر نقاط بحران‌خیز دیگر می‌شود و زمینه را برای امنیت‌سازی بیشتر در لبنان و سوریه فراهم می‌کند.

4. جلوگیری از تغییر بافت جمعیتی منطقه: منطقه عرسال بخشی از شهرستان بعلبک در استان بعلبک و هرمل لبنان محسوب می‌شود‏، بافت جمعیتی عرسال سنی نشین در میان مناطق شیعی نشین به‌گونه‌ای بوده است که سالیان سال مردم این منطقه با یکدیگر زندگی همزیستی مسالمت‌آمیز داشته‌اند با ورود پناهندگان سوری و گروه‌های تروریستی و خانواده‌هایشان به این منطقه ترکیب جمعیتی به‌هم خورده به‌طوری‌که زمینه‌ساز درگیری‌های قومی و مذهبی شده است. موفقیت حزب‌الله و پاک‌سازی گروه‌های تروریستی و حامیانشان در این منطقه می‌تواند مانع جدی در تغییر بافت جمعیتی قومی و مذهبی، برای جلوگیری از ایجاد بحران‌های جدی‌تر در آینده شود.

5. افزایش تهدیدات حزب‌الله علیه رژیم صهیونیستی: یکی از اهداف رژیم صهیونیستی، کاهش تهدیدات حزب‌الله لبنان بوده است و برای دستیابی به این هدف برنامه‌های ناامن‌سازی پیرامون این جنبش را برای کاهش توان و افزایش استهلاک به‌کار برده است که به‌نظر می‌رسد حزب‌الله توانایی مدیریت بحران‌های پیرامون خود را داراست و افزایش توان عملیات در مناطق کوهستانی موجب نگرانی بیشتر از به‌کارگیری این توان در مناطق کوهستانی مرزهای لبنان و فلسطین اشغالی خواهد شد.

6. تضعیف بیش‌ازپیش گروه‌های تکفیری: شکست جبهه فتح الشام به‌عنوان دومین گروه بزرگ تکفیری فعال در سوریه بعد از شکست‌های گروه داعش در عراق و سوریه موجب تضعیف بیش‌ازپیش گروه‌های تکفیری در بحران‌های سوریه و عراق شده است و این امر زمینه را برای پاک‌سازی بیشتر مناطق تحت تسلط تکفیری‌ها فراهم خواهد کرد.

7. تضعیف خطوط لجستیک: منطقه عرسال یکی از خطوط اصلی قاچاق سلاح و کالاهای مورد نیاز گروه‌های تروریستی از لبنان به سوریه محسوب می‌شد. پاک‌سازی این منطقه زمینه را برای تضعیف خطوط پشتیانی و لجستیکی این گروه‌های تروریستی، به‌خصوص در منطقه القلمون و ریف دمشق و در مقابل ایجاد منطقه امن در مرزهای لبنان و سوریه حفظ خط ارتباطی و لجستیکی محور مقاومت میان کشورهای ایران، عراق، سوریه و لبنان را فراهم می‌کند.

8. کسب مشروعیت بیشتر داخلی و بین‌المللی حزب‌الله: اقدام حزب‌الله لبنان در مبارزه با تروریسم تکفیری به‌نوعی با ارزش‌های لبنانی و بین‌المللی در موضوع مبارزه با تروریسم منطبق است و همین امر موجب کسب مشروعیت بیشتر این جریان در داخل لبنان و جامعه بین‌الملل شده است.

در واکاوی علل تداوم موفقیت‌های حزب‌الله می‌توان گفت این جنبش توانسته با استفاده از تجربیات مقاومت گذشته به ایجاد تشکیلات و رهبری منسجم بپردازد و با تقویت نقاط قوت خود همچون تقویت توان نظامی خود در جنگ‌های نامتقارن، تقویت دستگاه اطلاعات، امنیت و ضد جاسوسی، شکل‌دهی به الگو متناسب جنگی، حفظ گرایشات اسلامی و انقلابی خود به موفقیت‌های کنونی دست یابد و در عرصه روابط داخلی لبنان، منطقه غرب آسیا و حتی عرصه بین‌المللی تأثیرگذار باشد؛ اما به‌نظر می‌رسد عامل اصلی این حفظ و تداوم خط مقاومت و ایستادگی است چه در مقابل مشکلات و سختی‌های داخلی و چه در مقابل دشمن خارجی همچون رژیم صهیونیستی و گروه‌های تکفیری.

مقام معظم رهبری نیز همواره مقاومت و ایستادگی را رمز پیروزی می‌دانند: «همه به چشم خودشان دیدند که راه مقاومت و ایستادگی، تنها راه پیروزی است؛ راه دیگری وجود ندارد؛ ولو مقاومت کننده یک گروه کوچک باشد؛ ولو آن قدرتی که در مقابل آن مقاومت میشود، ارتش درجه‌ی یک دنیا باشد و از طرف آمریکا هم حمایت بشود. هرچه باشد، این یک راز و سنّت الهی است. ایستادگی وسیله‌ی پیروزی است، منتها کسانی که مقاومت میکنند، باید از خطرات مقاومت نترسند. اگر ترسیدند، در مقاومتشان اختلال پیدا خواهد شد و پیروزی به دست نخواهد آمد و این، آفت اغلب ملتها و جماعات است که وسط راه دچار ترس میشوند. اگر آن گروه، ملت و جماعتی که میخواهد مقاومت کند، از فقدان لذایذ زندگی، از فقدان حیات و از فقدان راحتی نترسد و ناراحت و آشفته نشود و پیش برود، بدون تردید مقاومت با پیروزی همراه است. این مقاومت وقتی با ایمان باشد، ادامه پیدا خواهد کرد؛ لذا می‌گوییم و همیشه گفتیم که ایمانِ همراه با مقاومت، به‌دنبالش پیروزی است».

پی‌نوشت‌ها
 
1. تحریر الثانی
2. السید نصر الله: سنحتفل الخمیس فی بعلبک بعید التحریر الثانی، موقع المنار، 29 اوت 2017:
3. السید نصر الله: لدینا أسرى ومفقودین لدى داعش، موقع العالم، ۴ أغسطس ۲۰۱۷:
4. شفیق شقیر‏، حزب الله ومعرکة عرسال: إعادة التحصن فی المرکز اللبنانی، مرکز الجزیرة للدراسات، 7 أغسطس 2017:
5. دی شدید، معرکه جرود عرسال… خریطه جدیده للمنطقه ولبنان جزء خالٍ من الارهاب، موقع جریده النهار، ۴ آب ۲۰۱۷: 
6. شفیق شقیر‏، حزب الله ومعرکة عرسال: إعادة التحصن فی المرکز اللبنانی، مرکز الجزیرة للدراسات، 7 أغسطس 2017:
7. شفیق شقیر‏، حزب الله ومعرکة عرسال: إعادة التحصن فی المرکز اللبنانی، مرکز الجزیرة للدراسات، 7 أغسطس 2017:
8. سیدعلی خامنه‌ای‏، بیانات در خطبه‌‌های نماز جمعه‌‌ی تهران‌، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی)، 21/7/1385: