بررسی جنبه‌های مختلف سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران
بررسی جنبه‌های مختلف سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران
دوشنبه 7 اردیبهشت 1394
جولی بیشاپ، وزیر امور خارجه استرالیا، در روز شنبه 18 آوریل 2015 به دعوت محمدجواد ظریف به ایران سفر و با همتای ایرانی خود و همچنین دکتر روحانی، رئیس‌جمهور، و علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی، گفتگو نمود. این اولین سفر یک مقام بلندپایه استرالیا پس از 12 سال به ایران محسوب می‌گردد که از جنبه‌های مختلف مورد توجه کارشناسان مسائل بین‌الملل قرار گرفته است. تا قبل از این سفر مشکل پناهجویان ایرانی به عنوان یکی از محورهای اصلی مذاکرات عنوان گشته بود اما در این سفر علاوه‌بر موضوع فوق مباحث مربوط به برنامه هسته‌ای ایران، گسترش روابط و مناسبات دوجانبه، مبارزه با تروریسم و همکاری‌های امنیتی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
در رابطه با وضعیت پناهجویان، دولت استرالیا خواهان بازگرداندن پناهجویانی است که تقاضای پناهندگی آنها توسط دولت استرالیا رد شده است اما ایران حاضر به قبول این پناهجویان نیست. به گفته دولت استرالیا بیش از 20 درصد پناهجویانی که در اردوگاه‌های داخلی استرالیا نگهداری می‌شوند ایرانی هستند. استرالیا از ایران خواسته که پناهجویانی که درخواست پناهندگی‌شان در استرالیا رد شده را بپذیرد. به هر حال پس از مذاکرات اخیر، وزیر خارجه استرالیا اعلام نمود که نتوانسته مقامات ایرانی را درمورد پذیرش این پناهندگان متقاعد نماید. با این‌حال قرار شده است با سفر هیئتی از ایران به استرالیا مذاکرات برای حل این مشکل ادامه پیدا کند.
اگرچه مشکل پناهجویان ایرانی در استرالیا موضوع مناقشه نیمه‌رسمی استرالیا با ایران بود اما سفر جولی بیشاپ فراتر از حل تنها این موضوع بوده است. بحث موضوع هسته‌ای ایران از دیگر موضوعات مورد بحث وزیر خارجه استرالیا با مقامات ایرانی محسوب می‌گشت. در این مذاکرات خانم بیشاپ با رد انتقادهای رژیم صهیونیستی تفاهم لوزان را توافقی متوازن خوانده و با اعلام حمایت کانبرا از چهارچوب تفاهم لوزان آن را آغازی تازه برای ارتباط ایران با کشورهای جهان دانست. مبارزه با تروریسم از دیگر مباحث مطرح میان مقامات ایران با وزیر امور خارجه استرالیا بود. وزیر خارجه استرالیا در پایان سفر خود از توافق غیررسمی با ایران در زمینه تبادل اطلاعات برای حفظ نیروهای امنیتی استرالیا در عراق و مبارزه با داعش خبر داد. وی در این زمینه اعلام نمود که این توافق به روابط استرالیا با آمریکا و رژیم اسرائیل آسیب نخواهد زد. خانم بیشاب همچنین داعش را نوع بسیار پیچیده و خطرناک تروریست جهانی دانست و از حمایت استرالیا از دولت العبادی در عراق و تلاش برای سرنگونی داعش خبر داد. گسترش مبادلات اقتصادی از دیگر مسائل مورد توجه مقامات دو کشور در طی سفر خانم بیشاب به ایران بود در زمینه گسترش مبادلات اقتصادی هر دو طرف بر شروع دور تازه‌ای ازمناسبات اقتصادی ابراز تمایل نموده و از احیاء روابط در زمینه کشاورزی، دامداری و حوزه آکادمیک و دانشگاهی خبر دادند.
کارشناسان سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند. بر این اساس برخی از کارشناسان سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران را اندکی بعد از تفاهم هسته‌ای ایران با غرب امتیازی از طرف آمریکا دانسته که یکی از متحدان نزدیک به خود و در عین حال نزدیک به بریتانیا را برای نشان دادن حسن نیت غرب به ایران فرستاده است. برخی دیگر از کارشناسان امیدوارند وزیر خارجه استرالیا بتواند نظر مساعد تهران برای همکاری گسترده‌تر با غرب در حل مناقشات منطقه‌ای از جمله بحران در عراق و سوریه را جلب نماید. به نظر کارشناسان حضور مؤثر ایران در تحولات منطقه‌ای، استرالیا، آمریکا و متحدانش را به این نتیجه رسانده است که ایران نقش بسیار مهمی در آینده خاورمیانه ایفا می‌نماید لذا باید در مناسبات با این کشور تجدیدنظر نمود. از این منظر گرم شدن تدریجی روابط ایران با غرب می‌تواند ثبات بیشتری در منطقه ایجاد و در حل‌وفصل تحولات یمن، عراق و سوریه تأثیرگذار باشد.
سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران به عنوان فرصتی برای احیاء اقتصادی استرالیا نیز مورد توجه قرار گرفته است. از این منظر دلایل معتبری برای استرالیا وجود دارد که از این سفر برای افزایش منافع خود در ایران بهره‌مند گردد چراکه ایران از جمله آخرین بازارهای اقتصاد جهان است که در سال‌های آینده درهای آن به سوی سرمایه‌گذاران باز است. در این میان در حالی‌که این روزها اروپاییان در تلاش برای سرمایه‌گذاری در بازارهای ایران هستند استرالیا که همواره حضور دیپلماتیک خود را در ایران حفظ کرده است نباید عقب‌تر از رقبای اروپایی خود قرار گیرد. از منظر احیاء روابط اقتصادی برخی کارشناسان به رقابت منطقه‌ای شدید میان ایران و عربستان اشاره و ایجاد موازنه تجاری با کشورهای منطقه خلیج‌فارس را ضرورتی برای اقتصاد استرالیا دانسته‌اند.
بررسی نگرانی رژیم صهیونیستی و حامیان آن از سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران از دیگر موضوعاتی است که مورد توجه تحلیل‌گران قرار گرفته است. بر این اساس، تحلیل‌گران با اشاره به نارضایتی مقامات رژیم صهیونیستی زمان این نشست را که اندکی بعد از تفاهم لوزان صورت گرفته است برای استرالیا در روابطش با اسرائیل خطرناک دانسته‌اند. چراکه احتمال می‌رود مذاکرات ایران با گروه 1+5 مطابق برنامه پیش نرفته و یا نهایتاً متوقف گردد. البته برخی نیز سفر بیشاپ را نشانه‌ای بر توافق احتمالی دو طرف دانسته‌اند.
در مجموع به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت آقای دکتر روحانی در ایران و همت این دولت در بهبود روابط با کشورهای جهان و در همین راستا حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران که تاکنون منجر به تفاهم سوئیس گشته و این خوش‌بینی را به بار آورده است که بتوان به امضای توافقنامه نهایی میان ایران و کشورهای 1+5 و لغو تحریم‌ها علیه ایران امیدوار بود، زمینه‌ها برای استفاده از بازارهای ایران فراهم گشته است. در این میان استرالیا که همواره با حفظ سفارت خود در ایران روابط دیپلماتیک خود را با ایران حفظ نموده است درصدد است که از فرصت‌های اقتصادی در ایران استفاده نماید. در همین راستا می‌توان سفیر وزیر خارجه استرالیا به ایران را فرصتی برای احیاء اقتصاد استرالیا دانست ضمن اینکه گفتگو بر سر امنیت نیروهای استرالیایی در عراق و مشارکت در بازسازی این کشور می‌تواند اهمیت فراوانی برای این کشور داشته باشد.
در رابطه با وضعیت پناهجویان، دولت استرالیا خواهان بازگرداندن پناهجویانی است که تقاضای پناهندگی آنها توسط دولت استرالیا رد شده است اما ایران حاضر به قبول این پناهجویان نیست. به گفته دولت استرالیا بیش از 20 درصد پناهجویانی که در اردوگاه‌های داخلی استرالیا نگهداری می‌شوند ایرانی هستند. استرالیا از ایران خواسته که پناهجویانی که درخواست پناهندگی‌شان در استرالیا رد شده را بپذیرد. به هر حال پس از مذاکرات اخیر، وزیر خارجه استرالیا اعلام نمود که نتوانسته مقامات ایرانی را درمورد پذیرش این پناهندگان متقاعد نماید. با این‌حال قرار شده است با سفر هیئتی از ایران به استرالیا مذاکرات برای حل این مشکل ادامه پیدا کند.
اگرچه مشکل پناهجویان ایرانی در استرالیا موضوع مناقشه نیمه‌رسمی استرالیا با ایران بود اما سفر جولی بیشاپ فراتر از حل تنها این موضوع بوده است. بحث موضوع هسته‌ای ایران از دیگر موضوعات مورد بحث وزیر خارجه استرالیا با مقامات ایرانی محسوب می‌گشت. در این مذاکرات خانم بیشاپ با رد انتقادهای رژیم صهیونیستی تفاهم لوزان را توافقی متوازن خوانده و با اعلام حمایت کانبرا از چهارچوب تفاهم لوزان آن را آغازی تازه برای ارتباط ایران با کشورهای جهان دانست. مبارزه با تروریسم از دیگر مباحث مطرح میان مقامات ایران با وزیر امور خارجه استرالیا بود. وزیر خارجه استرالیا در پایان سفر خود از توافق غیررسمی با ایران در زمینه تبادل اطلاعات برای حفظ نیروهای امنیتی استرالیا در عراق و مبارزه با داعش خبر داد. وی در این زمینه اعلام نمود که این توافق به روابط استرالیا با آمریکا و رژیم اسرائیل آسیب نخواهد زد. خانم بیشاب همچنین داعش را نوع بسیار پیچیده و خطرناک تروریست جهانی دانست و از حمایت استرالیا از دولت العبادی در عراق و تلاش برای سرنگونی داعش خبر داد. گسترش مبادلات اقتصادی از دیگر مسائل مورد توجه مقامات دو کشور در طی سفر خانم بیشاب به ایران بود در زمینه گسترش مبادلات اقتصادی هر دو طرف بر شروع دور تازه‌ای ازمناسبات اقتصادی ابراز تمایل نموده و از احیاء روابط در زمینه کشاورزی، دامداری و حوزه آکادمیک و دانشگاهی خبر دادند.
کارشناسان سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند. بر این اساس برخی از کارشناسان سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران را اندکی بعد از تفاهم هسته‌ای ایران با غرب امتیازی از طرف آمریکا دانسته که یکی از متحدان نزدیک به خود و در عین حال نزدیک به بریتانیا را برای نشان دادن حسن نیت غرب به ایران فرستاده است. برخی دیگر از کارشناسان امیدوارند وزیر خارجه استرالیا بتواند نظر مساعد تهران برای همکاری گسترده‌تر با غرب در حل مناقشات منطقه‌ای از جمله بحران در عراق و سوریه را جلب نماید. به نظر کارشناسان حضور مؤثر ایران در تحولات منطقه‌ای، استرالیا، آمریکا و متحدانش را به این نتیجه رسانده است که ایران نقش بسیار مهمی در آینده خاورمیانه ایفا می‌نماید لذا باید در مناسبات با این کشور تجدیدنظر نمود. از این منظر گرم شدن تدریجی روابط ایران با غرب می‌تواند ثبات بیشتری در منطقه ایجاد و در حل‌وفصل تحولات یمن، عراق و سوریه تأثیرگذار باشد.
سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران به عنوان فرصتی برای احیاء اقتصادی استرالیا نیز مورد توجه قرار گرفته است. از این منظر دلایل معتبری برای استرالیا وجود دارد که از این سفر برای افزایش منافع خود در ایران بهره‌مند گردد چراکه ایران از جمله آخرین بازارهای اقتصاد جهان است که در سال‌های آینده درهای آن به سوی سرمایه‌گذاران باز است. در این میان در حالی‌که این روزها اروپاییان در تلاش برای سرمایه‌گذاری در بازارهای ایران هستند استرالیا که همواره حضور دیپلماتیک خود را در ایران حفظ کرده است نباید عقب‌تر از رقبای اروپایی خود قرار گیرد. از منظر احیاء روابط اقتصادی برخی کارشناسان به رقابت منطقه‌ای شدید میان ایران و عربستان اشاره و ایجاد موازنه تجاری با کشورهای منطقه خلیج‌فارس را ضرورتی برای اقتصاد استرالیا دانسته‌اند.
بررسی نگرانی رژیم صهیونیستی و حامیان آن از سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران از دیگر موضوعاتی است که مورد توجه تحلیل‌گران قرار گرفته است. بر این اساس، تحلیل‌گران با اشاره به نارضایتی مقامات رژیم صهیونیستی زمان این نشست را که اندکی بعد از تفاهم لوزان صورت گرفته است برای استرالیا در روابطش با اسرائیل خطرناک دانسته‌اند. چراکه احتمال می‌رود مذاکرات ایران با گروه 1+5 مطابق برنامه پیش نرفته و یا نهایتاً متوقف گردد. البته برخی نیز سفر بیشاپ را نشانه‌ای بر توافق احتمالی دو طرف دانسته‌اند.
در مجموع به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت آقای دکتر روحانی در ایران و همت این دولت در بهبود روابط با کشورهای جهان و در همین راستا حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران که تاکنون منجر به تفاهم سوئیس گشته و این خوش‌بینی را به بار آورده است که بتوان به امضای توافقنامه نهایی میان ایران و کشورهای 1+5 و لغو تحریم‌ها علیه ایران امیدوار بود، زمینه‌ها برای استفاده از بازارهای ایران فراهم گشته است. در این میان استرالیا که همواره با حفظ سفارت خود در ایران روابط دیپلماتیک خود را با ایران حفظ نموده است درصدد است که از فرصت‌های اقتصادی در ایران استفاده نماید. در همین راستا می‌توان سفیر وزیر خارجه استرالیا به ایران را فرصتی برای احیاء اقتصاد استرالیا دانست ضمن اینکه گفتگو بر سر امنیت نیروهای استرالیایی در عراق و مشارکت در بازسازی این کشور می‌تواند اهمیت فراوانی برای این کشور داشته باشد.
نظر شما