دلایل سفر مودی به سرزمین‌های اشغالی
دلایل سفر مودی به سرزمین‌های اشغالی
چهارشنبه 21 تیر 1396
نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند درپی سفر به واشینگتن و دیدار با دونالد ترامپ، برای سه روز راهی سرزمین‌های اشغالی شده و به دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونستی شتافت. انجام این سفر بلافاصله پس از دیدار با ترامپ به‌خوبی نشان می‌دهد که مودی می‌کوشد پیوندهایی که در سال‌های اخیر بین هند، آمریکا و رژیم صهیونیستی ایجاد شده است را تقویت کند. این اولین سفر یک نخست‌وزیر هند به سرزمین‌های اشغالی است و بنابراین اهمیت نمادین والایی به‌ویژه برای رژیم صهیونیستی دارد. نتانیاهو به محض دیدار با مودی در فرودگاه تل‌آویو گفت: «ما مدت‌ها چشم‌انتظار شما بوده‌ایم. در حقیقت، تقریباً هفتاد سال است منتظر بوده‌ایم.» درواقع، این دیدار برای هر دوطرف اهمیت دارد و درست به‌همین‌دلیل مودی این سفر را یک نقطه عطف خواند و نتانیاهو از آن به‌عنوان رویدادی تاریخی یاد کرد. می‌توان گفت که با این سفر پرده از روی روابط شکوفای دو کشور کنار می‌رود.
گل سرسبد روابط هند با رژیم صهیونیستی را روابط نظامی تشکیل می‌هد؛ به‌طوری که فقط از این ناحیه سالیانه حدود یک‌میلیارد دلار خرید نظامی ازسوی هند صورت می‌گیرد و این کشور را به بزرگ‌ترین خریدار جنگ‌افزارهای رژیم صهیونیستی تبدیل کرده است. هند به‌تازگی توافقی به ارزش حدوداً دومیلیارد دلار برای خرید موشک و سامانه دفاع هوایی با تل‌آویو امضا کرد. سامانه دفاع هوایی «باراک 8» به‌عنوان پروژه‌ای مشترک در هند توسط رژیم صهیونیستی راه‌اندازی شده است. شرکت «صنایع هوا ـ فضای اسرائیل» (IAI) به فروش پهپاد، رادار، سامانه‌های ارتباطی و امنیت سایبری به هند اقدام می‌کند؛ بنابراین خرید فناوری مدرن نظامی یکی از دلایل گسترش روابط دو کشور است. گفتنی است هند یک برنامه نوسازی نظامی با هزینه‌ای بالغ بر صدمیلیارد دلار به اجرا گذاشته است.
دلیل دیگری که هند را به‌سوی تقویت روابط با رژیم صهیونیستی سوق می‌دهد و بسیاری از کشورهای دیگر هم درست به‌همین‌دلیل به آن روی می‌آورند استفاده از روابط با این رژیم برای دستیابی به فناوری‌های پیشرفته و سرمایه است. به‌عبارت‌دیگر، جلب نظر موافق رژیم صهیونیستی و لابی قدرتمند یهودی در ایالات متحده یکی از راه‌های میانبر برای رسیدن به فناوری و سرمایه است. درواقع، روسیه هم از همین کانال برای رسیدن به این هدف استفاده می‌کند. استفاده از تخصص رژیم صهیونیستی درزمینه کشاورزی و آب هم از دیگر دلایلی است که به‌ویژه کشورهای آسیای مرکزی را به‌سوی خود جذب می‌کند. گفته می‌شود رژیم صهیونیستی 26 مرکز تخصصی کشاورزی در پانزده ایالت هند برپا کرده است و قصد گسترش آنها را دارد و درزمینه بازدهی محصولات کشاورزی به هند کمک می‌کند.
یکی از مهم‌ترین دلایل دیگر سفر نخست‌وزیر هند به سرزمین‌های اشغالی را می‌توان به تحولات در بازار انرژی و نیز در روابط عربستان و سایر کشورهای عرب خلیج فارس با رژیم صهیونیستی دانست. هند در گذشته ضمن آنکه از آرمان فلسطینیان پشتیبانی می‌کرد در روابط خود با رژیم صهیونیستی احتیاط پیشه می‌کرد؛ زیرا مایل نبود در جریان انرژی از منطقه اخلالی ایجاد شود و خشم کشورهای منطقه غرب آسیا را برانگیزد. اکنون وضعیت از دو نظر تغییر کرده است. ازیک‌سو، بازار انرژی متنوع شده است و قیمت جهانی انرژی هم کاهش یافته است؛ بنابراین وفور انرژی و فروشندگان نفت و گاز در جهان به نفع هند بوده است. پس تهدیدی به‌لحاظ اخلال در جریان انرژی وجود ندارد. ازسوی‌دیگر، روابط بین عربستان و سایر کشورهای عرب خلیج فارس با رژیم صهیونیستی به‌سوی عادی شدن پیش می‌رود و بنابراین تقویت مناسبات هند با رژیم صهیونیستی خشم کشورهای نفت‌خیز منطقه را بر نمی‌انگیزد. درواقع، محور بحران در خلیج فارس تغییر کرده است و اکنون رقابت و تنش بین ایران و عربستان، بحران روابط با رژیم صهیونیستی را تحت‌الشعاع قرار داده است.
در پایان باید گفت که تغییر و تحول در معادلات ژئوپلیتیک جهانی و منطقه‌ای می‌تواند به بروز تحول در روابط میان دولت‌ها بینجامد و روابط هند با آمریکا و رژیم صهیونیستی هم از این قاعده مستثنی نیست. درواقع، هند که از دیرباز رقابت تنگاتنگ و پر تنشی با چین و متحد آن در منطقه پاکستان داشته است شاهد قدرت گرفتن فزاینده چین بوده است و در سال‌های اخیر با مطرح شدن راهبرد راه ابریشم نوین چین موسوم به «ابتکار کمربند و جاده»، از اینکه به حاشیه رانده شود کاملاً نگران شده است. پاسخ هند به این وضعیت، در دو سطح صورت گرفته است. در بعد منطقه‌ای هند کوشیده راهبرد خاص خود را برای اتصال به بازارهای انرژی به اجرا گذارد که در قالب توسعه بندر چابهار و مشارکت در دالان ترابری شمال ـ جنوب بروز و ظهور یافته است. در سطح جهانی هم هند کوشیده به گسترش روابط با آمریکا و رژیم صهیونیستی بپردازد و بدین‌‌ترتیب زمینه تبدیل شدن به یک قدرت جهانی و شناخته شدن به‌عنوان یک قدرت جهانی را فراهم آورد. «پ.ر. کوماراسوامی»، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه جواهر لعل‌نهرو می‌گوید با پایان جنگ سرد، هند به ناچار با دنیای نوینی روبه‌رو شد و مؤثرترین راه انطباق با این دنیایی جدید را برقراری روابط با رژیم صهیونیستی دانست.
نظر شما