کتاب روابط ایران و انگلستان جلد (۱)
|
|
|
چاپ نخست: خرداد ماه ۱۳۸۴ |
|
شابک: ۰ ـ ۷۶ ـ ۸۶۸۰ ـ ۹۶۴ |
|
قیمت: ۱۴۰۰ تومان |
کتاب روابط ایران و انگلستان جلد (۱)
ناظر علمی: دکتر کابک خبیری
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، کتاب تخصصی
کدبازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: BB00020054706022819
پانصد سال پیش بود که انگلیسی‌ها به‌عنوان مردمی تاجرپیشه پا به خاک ایران گذاشتند و به‌تدریج توانستند این نفوذ تجاری را به نفوذ سیاسی و نظامی تبدیل سازند و تا آنجا پیش رفتند که قادر شدند ایران را وادار به چشم‌پوشی از بخشی از خاک خود بنمایند، در نخستین سال‌های سده سیزدهم شمسی باعث برآمدن خاندان پهلوی در ایران شوند و در پگاه جنگ سرد موجبات سقوط دولت ملی مصدق را فراهم آورند.
به‌هر حال امپراتوری بریتانیا با شروع جنگ سرد به‌تدریج توان خود را از دست داد و لذا کوشید در سایه ابرقدرت سرمایه‌دار برآمده از خاکستر جنگ سرد، منافع خود را در ایران و خاورمیانه حفظ کند. اما انقلاب اسلامی در ایران تمام معادلات قدرت را در سطح منطقه به هم ریخت و دولت بریتانیا به‌عنوان یک قدرت درجه ۲ در سطح جهان مجبور به بازنگری در نگرش خود به ایران شد. در این راستا کتاب حاضر بر آن است که روابط ایران و بریتانیا را در سی سال اخیر مورد بررسی و پژوهش قرار دهد. در فصل نخست نویسنده مقاله درصدد بررسی روابط ایران و بریتانیا در یک قالب عام‌تر روابط ویژه بریتانیا ـ ایالات متحده است و بر آن است که بریتانیا برای حفظ موقعیت خود در عرصه بین‌المللی و اروپایی و نیز تداوم بخشیدن به عناصر بنیادین هویت ملی خود ناگزیر از داشتن روابط ویژه با ایالات متحده است. همچنین به این مسئله توجه دارد که از دید نظام اسلامی ایران بریتانیا نه‌تنها دشمن محسوب نمی‌شود، بلکه میانجی مناسبی برای حل و فصل مشکلات برآمده از دشمنی ایران و ایالات متحده است. نویسنده مقاله دوم ضمن بررسی روابط سیاسی ـ اقتصادی ایران و بریتانیا در دوران پس از انقلاب، به این جمع‌بندی می‌رسد که در هر دو کشور تحولات داخلی تأثیر به‌سزایی بر روابط خارجیشان گذاشته است. تغییر حکومت‌ها که تغییراتی را در جهت‌گیری سیاست خارجیشان به‌دنبال داشته، تأثیراتی را در روابط خارجی طرفین برجای گذاشته است. به هر حال وی معتقد است که بریتانیا کوشیده تا اعمال نفوذ آمریکا در روابط بریتانیا با ایران را به حداقل تقلیل دهد. در مقاله سوم صرفاً به مباحث مرتبط با روابط تجاری بریتانیا و ایران پرداخته می‌شود. براین مبنا نویسنده به این نکته اشاره می‌کند که در دوران پس از انقلاب حجم صادرات بریتانیا به مراتب بیشتر از حجم واردات این کشور از ایران بوده است.
در مقاله چهارم به بررسی تأثیر لابی یهودیان در روابط ایران و بریتانیا پرداخته می‌شود. نویسنده به بررسی نفوذ یهودیان در سیاست خارجی بریتانیا اشاره کرده و می‌کوشد تا با مثال‌هایی عملی در ارتباط با ایران، این مسئله را مورد کالبدشکافی قرار دهد. در آخرین مقاله نیز نویسنده می‌کوشد تا سیاست خارجی بریتانیا در قبال ایران را طی دو سده گذشته بررسی کند و معتقد است که بریتانیا در طول این سال‌ها همواره دارای نفوذ سیاسی مهمی در ایران بوده است و بعد از انقلاب اسلامی نیز کوشیده تا این فرایند را ـ علی‌رغم تغییر بسترها ـ حفظ کند. گو اینکه در این راه چندان موفق نبوده است و لذا کوشیده تا با موضع‌گیری علیه ایران در مجامع بین‌المللی، این کشور را تحت فشار قرار دهد.
نظر شما