کشور ترکیه یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین کشورهای منطقه خاورمیانه است و در طول هفتصد سال گذشته تأثیرات بسزایی بر منطقه گذاشته است. با تجزیه امپراتوری عثمانی در دهه دوم قرن بیستم، کشور ترکیه پدیدار شد. این کشور خود را بر اساس زبان ترکی تعریف نمود و همزمان کوشید تا ارزش‌های غربی را وارد جامعه اسلامی ترکیه نماید. این بازتعریف هویتی در ترکیه، منجر به پدیدار شدن یک‌سری تضادها و تناقضات نژادی و ایدئولوژیک در سطح جامعه ترکیه شد. نخستین تضاد مباحث نژادی است، این کشور خود را یک کشور ترک‌زبان تعریف کرده است حال آنکه در سراسر جنوب‌شرق ترکیه، کردها ساکن هستند. دولت ترکیه تا مدت‌های مدیدی از به رسمیت شناختن کردها به عنوان یک گروه نژادی ـ زبانی خودداری کرد و آنان را صرفاً ترک‌های کوهستانی نامید. اما تحت فشار جامعه اروپا و بعدها اتحادیه اروپا مجبور به شناسایی آنان به عنوان یک گروه مستقل قوی شد. با این حال برخورد و تقابل میان دولت و کردها هنوز ادامه دارد و با فدرال شدن عراق و آزادی عمل کردها در این کشور، فرایند فوق تشدید شده است. دومین چالش عمده پیش روی این کشور، فرایند گرایش به غرب است. ترکیه سال‌ها در تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا بوده است. اما هویت اسلامی این کشور همواره بزرگ‌ترین مانع در این گرایش محسوب شده است. اینک دولت ترکیه می‌کوشد تا موازین غربی را در جامعه ترکیه پیدا کند، حال آنکه ساختار اسلامی ترکیه و ترس غربیان از تقویت مسلمانان و افزایش چالش‌های درون اروپایی، باعث شده تا اروپاییان کماکان از اجابت صریح خواسته‌های ترک سر باز زنند. مجموعه حاضر می‌کوشد تا از ابعاد مختلف، چالش‌های پیش روی جامعه و دولت ترکیه را تبیین نماید.

نوشتار حاضر مشتمل بر هشت مقاله است. مقاله اول تحت عنوان «پان‌ترکیسم و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران» به ریشه‌های پان‌ترکیسم در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم می‌پردازد و می‌کوشد تا پان‌ترکیسم را در ترکیه از گذشته تا زمان حاضر مورد تبیین قرار دهد. در مقاله دوم تحت عنوان «جریان‌شناسی رسانه‌های گروهی ترکیه» نویسنده بر آن است که رسانه‌های گروهی ترکیه نقش قابل توجهی در شکل‌دهی افکار عمومی کشورهای منطقه و ایجاد جریان‌‌های مختلف سیاسی و مدنی داشته‌اند و لذا معتقد است که بررسی این جریان‌ها، می‌تواند سیاست داخلی و خارجی ترکیه را قابل تبیین سازد.

در مقاله سوم تحت عنوان «مردم‌شناسی کردهای ترکیه» به بررسی مناطق کردنشین پرداخته و نیز سیاست‌های ترکیه را در قبال کردها تبیین می‌کند. در مقاله چهارم تحت عنوان «نقش و کارکرد احزاب سیاسی در ترکیه» نویسنده به معرفی سیستم انتخاباتی جمهوری ترکیه پرداخته و سپس به معرفی احزاب سیاسی ترکیه می‌پردازد. در مقاله پنجم تحت عنوان «تقابل اسلام‌گرایی و لائیسم در ترکیه امروز» نویسنده به بررسی «اصل لائیسم» به عنوان یکی از اصول اساسی و ارکان مهم سیستم حکومتی ترکیه و تقابل این اصل با جریان‌های اسلامگرایی می‌پردازد که از اواخر دهه ۸۰ در ترکیه رشد کرده است.

در مقاله ششم تحت عنوان «اصلاحات اقتصادی در ترکیه و چالش‌های پیش ‌رو» نویسنده به تحولات و اصلاحات اقتصادی ترکیه پرداخته و درصدد بررسی سمت و سوی اقتصاد ترکیه در دهه پیش ‌روست. در مقاله هفتم تحت عنوان «ترکیه و مسئله ارامنه» به بررسی ادعای نسل‌کشی ارامنه توسط امپراتوری عثمانی می‌پردازد. همچنین دیدگاه‌های قدرت‌های بزرگ را در این ارتباط مورد تبیین قرار می‌دهد. در مقاله آخر تحت عنوان «جریان‌های کردی در ترکیه» نویسنده به بررسی شرایط کردها در جامعه ترکیه می‌پردازد. وی بر آن است که بیشترین جریان‌هایی که درخصوص کردهای ترکیه وجود دارند، جریان‌های رادیکال هستند و لذا بیشترین چالش پیش ‌روی جامعه ترکیه در دهه آینده، بحث کردها خواهد بود.