شیعیان عربستان



چاپ نخست: اسفند ماه ۱۳۸۶
شابک:۵ ـ ۰۷۶ ـ۵۲۶ ـ ۹۶۴ ـ ۹۷۸
قیمت: ۳۹۰۰ تومان
 

 
شیعیان عربستان

نویسنده: فواد ابراهیم
مترجمان: سلیمه دارمی و فیروزه میررضوی
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، کتاب تخصصی
کدبازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: BB00020085302422610
 
حضور شیعیان در عربستان به قرن اول هجری، یعنی زمانی که شیعیانِ علی(ع)، جانشینی پیامبر توسط ابوبکر را رد کردند، بازمی‌گردد. در حال حاضر، منابع مختلف، جمعیت شیعیان عربستان را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کل این کشور، تخمین می‌زنند. اکثریت شیعیان عربستان، شیعه دوازده امامی هستند که بیشتر در منطقه الشرقیه، یا همان استان شرقی زندگی می‌کنند. استان شرقی، استانی است که شیعیان به لحاظ جمعیتی اکثریت غالب را تشکیل داده و از نظر اقتصادی، بزرگ‌ترین منطقه نفتی با گسترده‌ترین تأسیسات پالایش نفت در عربستان می‌باشد. درحالی‌که تعداد کمی از شیعیان در دمام، مرکز استان شرقی، ساکن هستند، اکثریت قریب به اتفاق آنها در شهرها و روستاهای بین دو واحه بزرگ قطیف و حساء زندگی می‌کنند.

در این راستا، کتاب «شیعیان عربستان»، یک نظر اجمالی درخصوص تحول اپوزیسیون شیعه در استان شرقی عربستان، طی مقطع زمانی پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ تا روی کار آمدن ملک عبدالله در اوت ۲۰۰۵ ارائه می‌کند.

فؤاد ابراهیم، نویسنده کتاب، در اثر خود به بررسی فعالیت‌های جنبش اصلاحیه (جنبش سیاسی اپوزیسیون شیعه) می‌پردازد. این جنبش پس از قیام شیعیان در حساء و قطیف جایگزین سازمان انقلاب اسلامی شد. از زمان آغاز فعالیت اپوزیسیون شیعه، جنبش اصلاحیه همواره برای ایجاد یک دولت اسلامی، همانند دولت ایران تلاش کرده است. بااین‌حال، پس از در دستور کار قرار گرفتن موضوعاتی چون حمایت از دموکراسی، حقوق بشر و جامعه مدنی، اصلاحیه یک رویکرد کاملاً میانه‌رو را اتخاذ کرد.


جنبش اصلاحیه همچنین توانست با موفقیت توجه سازمان‌های حقوق بشری، دولت‌های غربی و احزاب سیاسی در سراسر جهان را به موضوع آزادی‌های فردی و سیاسی در عربستان سعودی جلب نماید.


در سال ۱۹۹۳، با صدور فرمان عفو عمومی از سوی ملک فهد، دگراندیشان شیعه اجازه یافتند تا به کشورشان بازگردند. اپوزیسیون شیعه پس از بازگشت به وطن، ناچار شد برنامه سیاسی اصلاحات را متوقف سازد. بدین ترتیب مرحله جدیدی در فعالیت‌های شیعیان در استان شرقی آغاز شد.


با در نظر گرفتن مطالب فوق، فؤاد ابراهیم به ارزیابی تلاش‌های قابل توجه رهبران اصلاحیه، برای طراحی یک گفتمان جدید، از طریق مشارکت در امور سیاسی عربستان سعودی و با هدف ایجاد تغییرات سیاسی در این کشور می‌پردازد.


فؤاد ابراهیم، درحال‌حاضر نویسنده و سردبیر نشریه «سعودی افیرز» است. وی دارای آثار متعددی در زمینه اسلام، تشیع و حقوق سیاسی و اجتماعی شیعیان در عربستان سعودی می‌باشد. درحال‌حاضر وی در انگلیس زندگی می‌کند.