سازمان‌های اطلاعاتی: چهارچوبی برای تحلیل
 |
|
چاپ نخست: شهریور ماه ۱۳۹3 |
|
شابک: ۹ ـ ۲۱۸ ـ ۵۲۶ ـ ۹۶۴ ـ ۹۷۸ |
|
قیمت: ۱۵۵۰۰ تومان
|
سازمان‌های اطلاعاتی: چهارچوبی برای تحلیل
تألیف: دکتر مهدی میرمحمدی، مرتضی سالارکیا
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، کتاب تخصصی
کد بازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: 26C71B0
انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، کتاب تخصصی
کد بازیابی در کتابخانه دیجیتالی دید: 26C71B0
جمهوری اسلامی ایران در منطقه‌ای پررقیب، نابسامان از لحاظ ترتیبات امنیتی، جولانگاه بازیگران فرامنطقه‌ای و به‌شدت مناقشه‌آمیز قرار دارد. منطقة آسیای جنوب غربی، فقط در چهار دهة گذشته، شاهد دست‌کم یک مناقشة مستمر (بین رژیم صهیونیستی و جهان اسلام) و چهار جنگ تمام‌عیار بوده است. مناقشه‌های مقطعی بین‌دولتی و مناقشه‌های درون‌سرزمینی متعدد (مانند: بحران‌های سوریه، عراق، لبنان، و مصر) نیز ابهام، تردید و پیچیدگی سیاست‌گذاری را برای کنش‌گران فعال در این منطقه صدچندان می‌کند، به‌گونه‌ای‌که می‌توان گفت آسیای جنوب غربی درحال‌حاضر پرابهام‌ترین و غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین منطقة راهبردی در جهان است. بنابراین، اطلاعات یک عنصر اساسی برای زندگی سیاسی در دنیای متلاطم و پرتهدید آسیای جنوب غربی و مدیریت چالش‌های پیش‌بینی‌نشدة آن محسوب می‌شود.
جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای در این بخش از جهان، برای تداوم زندگی سیاسی انقلابی و الهام‌بخش خود در این منطقه، آن‌گونه که در سند چشم‌انداز نقش بسته است، بی‌تردید نیازمند سیاست‌گذاری وتصمیم‌گیری‌های درست، به‌هنگام و عقلانی است. سیاست‌گذاری عقلانی نیز به‌نوبةخود مستلزم بنیان‌های اطلاعاتی قوی است. ازآ‌نجاکه درک ضرورت توجه به اطلاعات در سیاست‌گذاری‌ها اولین شرط برای شکل دادن به اقتدار اطلاعاتی است، کتاب حاضر تلاش می‌کند با ارائة چهارچوب‌های نظری، گامی برای شکل‌گیری درکی واقع‌بینانه درمورد اطلاعات و نقش آن در کشورداری فراهم آورد. مؤسسة مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران امیدوار است، با انتشار این کتاب، جامعة دانشگاهی و اجرایی کشور را با جایگاه، نقش و اهمیت کاربست اطلاعات در ادارة کشور آشنا نماید. ضرورت انتشار این کتاب با عنایت به ریشه‌های اطلاعاتی بحران سوریه و عراق که در هر دوی آنها سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای رقیب جمهوری اسلامی ایران با راهبردها و تاکتیک‌های اطلاعاتی درحال حمایت از عوامل بحرانند دو چندان می‌شود. درواقع، تحولات سال‌های اخیر در کشورهای همجوار ایران بار دیگر نشان داده‌اند که ابزارهای اطلاعاتی و کاربست آنها در سیاست‌گذاری‌های منطقه‌ای، بیش از توانایی‌های تسلیحاتی امکان اعمال اراده‌های سیاسی را فراهم می‌آورند.
بااین‌حال، علی‌رغم وابستگی زندگی سیاسی در منطقة آسیای جنوب غربی به قابلیت‌های اطلاعاتی و فراتر از آن، نقش عملیات‌های اطلاعاتی در تاریخ معاصر ایران (مانند: کودتای 28 مرداد، قضیه مک فارلین، و پروندة هسته‌ای)، کمبود منابع مطالعاتی مناسب و جامع درخصوص اطلاعات در بازار نشر ایران به‌شدت احساس می‌شود. براساس تحقیقات به‌عمل‌آمده، هم‌اکنون در هیچ‌یک از دانشگاه‌های مادر علوم انسانی مستقر در پایتخت، حتی در رشته‌های مرتبط با کشورداری مانند: علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، هیچ واحدی دربارة سرویس‌های اطلاعاتی ارائه و تدریس نمی‌شود.
امروزه سازمان‌های اطلاعاتی دیگر مانند گذشته سرّی نیستند و به‌ویژه در سال‌های اخیر انعطاف‌پذیری بیشتری در انتشار مطالب تاریخی خود نشان داده‌اند. فرهنگ اطلاعاتی که مبتنی بر رازداری و پنهانکاری است، رو به‌سوی تغییر نهاده است. هیجان مطالعة اطلاعات سرّی افراد را وادار می‌کند که توجه بیشتری به موضوعات اطلاعاتی نشان دهند و این ویژگی در میان سیاست‌گذاران اهمیت بیشتری دارد. شاید به همین علت است که اولین نامه‌هایی که سیاست‌گذاران در کارتابل‌هایشان مطالعه می‌کنند، موضوعات اطلاعاتی دارند.
باوجوداین، اطلاعات، با مشکل عدم قطعیت روبه‌روست و محدودیت‌هایی شکننده دارد و این شکنندگی‌هاست که اطلاعات را گاه تا شکست اطلاعاتی پیش می‌برد. علی‌رغم همة این محدودیت‌ها، اطلاعات در میان دولت‌ها از جایگاه باثباتی برخوردار است و همة دولت‌ها در هر سطحی از آن بهره می‌برند.
ازسوی‌دیگر، درمجموع مؤسسة تهران امیدوار است با انتشار این کتاب، گامی تأثیرگذار برای زمینه‌سازی آموزش و پژوهش در باب سرویس‌های اطلاعاتی بردارد.
جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای در این بخش از جهان، برای تداوم زندگی سیاسی انقلابی و الهام‌بخش خود در این منطقه، آن‌گونه که در سند چشم‌انداز نقش بسته است، بی‌تردید نیازمند سیاست‌گذاری وتصمیم‌گیری‌های درست، به‌هنگام و عقلانی است. سیاست‌گذاری عقلانی نیز به‌نوبةخود مستلزم بنیان‌های اطلاعاتی قوی است. ازآ‌نجاکه درک ضرورت توجه به اطلاعات در سیاست‌گذاری‌ها اولین شرط برای شکل دادن به اقتدار اطلاعاتی است، کتاب حاضر تلاش می‌کند با ارائة چهارچوب‌های نظری، گامی برای شکل‌گیری درکی واقع‌بینانه درمورد اطلاعات و نقش آن در کشورداری فراهم آورد. مؤسسة مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران امیدوار است، با انتشار این کتاب، جامعة دانشگاهی و اجرایی کشور را با جایگاه، نقش و اهمیت کاربست اطلاعات در ادارة کشور آشنا نماید. ضرورت انتشار این کتاب با عنایت به ریشه‌های اطلاعاتی بحران سوریه و عراق که در هر دوی آنها سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای رقیب جمهوری اسلامی ایران با راهبردها و تاکتیک‌های اطلاعاتی درحال حمایت از عوامل بحرانند دو چندان می‌شود. درواقع، تحولات سال‌های اخیر در کشورهای همجوار ایران بار دیگر نشان داده‌اند که ابزارهای اطلاعاتی و کاربست آنها در سیاست‌گذاری‌های منطقه‌ای، بیش از توانایی‌های تسلیحاتی امکان اعمال اراده‌های سیاسی را فراهم می‌آورند.
بااین‌حال، علی‌رغم وابستگی زندگی سیاسی در منطقة آسیای جنوب غربی به قابلیت‌های اطلاعاتی و فراتر از آن، نقش عملیات‌های اطلاعاتی در تاریخ معاصر ایران (مانند: کودتای 28 مرداد، قضیه مک فارلین، و پروندة هسته‌ای)، کمبود منابع مطالعاتی مناسب و جامع درخصوص اطلاعات در بازار نشر ایران به‌شدت احساس می‌شود. براساس تحقیقات به‌عمل‌آمده، هم‌اکنون در هیچ‌یک از دانشگاه‌های مادر علوم انسانی مستقر در پایتخت، حتی در رشته‌های مرتبط با کشورداری مانند: علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، هیچ واحدی دربارة سرویس‌های اطلاعاتی ارائه و تدریس نمی‌شود.
امروزه سازمان‌های اطلاعاتی دیگر مانند گذشته سرّی نیستند و به‌ویژه در سال‌های اخیر انعطاف‌پذیری بیشتری در انتشار مطالب تاریخی خود نشان داده‌اند. فرهنگ اطلاعاتی که مبتنی بر رازداری و پنهانکاری است، رو به‌سوی تغییر نهاده است. هیجان مطالعة اطلاعات سرّی افراد را وادار می‌کند که توجه بیشتری به موضوعات اطلاعاتی نشان دهند و این ویژگی در میان سیاست‌گذاران اهمیت بیشتری دارد. شاید به همین علت است که اولین نامه‌هایی که سیاست‌گذاران در کارتابل‌هایشان مطالعه می‌کنند، موضوعات اطلاعاتی دارند.
باوجوداین، اطلاعات، با مشکل عدم قطعیت روبه‌روست و محدودیت‌هایی شکننده دارد و این شکنندگی‌هاست که اطلاعات را گاه تا شکست اطلاعاتی پیش می‌برد. علی‌رغم همة این محدودیت‌ها، اطلاعات در میان دولت‌ها از جایگاه باثباتی برخوردار است و همة دولت‌ها در هر سطحی از آن بهره می‌برند.
ازسوی‌دیگر، درمجموع مؤسسة تهران امیدوار است با انتشار این کتاب، گامی تأثیرگذار برای زمینه‌سازی آموزش و پژوهش در باب سرویس‌های اطلاعاتی بردارد.
نظر شما