ارزیابی سفر دکتر روحانی به ایتالیا و واتیکان
سفر آقای دکتر روحانی رییس جمهور دولت یازدهم به ایتالیا و واتیکان از اهمیت زیادی در مناسبات ایران با این دو کشور و با مجموعه کشورهای اروپایی برخوردار است. سفر به ایتالیا و واتیکان بعد از 16 سال اولین سفر رییس جمهور ایران به کشورهای اروپایی (از سال 1999) به بعد است. این سفر چند روز بعد از اجرایی شدن برجام صورت گرفت و می‌تواند به مثابه نقطه عطفی در مناسبات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اروپایی و مجموعه اتحادیه اروپایی 28 کشوری قلمداد شود. در ۲۳ تیرماه امسال شاهد دستیابی به توافق هسته‌ای با کشورهای گروه 1+5 در وین بودیم که حائز اهمیت زیادی در سیاست خارجی ایران و همچنین در سطح جهانی است. آغاز این سفر به ایتالیا کشور مهم اروپایی و عضو گروه 7 کشور صنعتی جهان و همچنین دیدار با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان بازتاب بسیار گسترده‌ای در سطح منطقه و جهان داشته است. انجام این سفر 10 روز بعد از اجرایی شدن برجام پویایی سیاست خارجی دولت یازدهم را نشان می‌دهد و به اهمیت آن می‌افزاید.
دکتر روحانی طی سفر خود به ایتالیا با سرجیو ماتارلا رییس جمهور، ماتئو رنتزی نخست وزیر (رییس شورای وزیران)، پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان و نخست وزیر واتیکان دیدار کرده و به همراه ایشان هیات قابل توجهی از صاحبان صنایع، سرمایه، تجار و نمایندگان و روسای شرکت‌های مهم حضور داشتند که با همتایان ایتالیایی خود دیدار و گفتگو داشتند. این دیدارها بیانگر اهمیت روابط ایران و ایتالیاست و همچنین فضای جدیدی در مناسبات سیاسی دیپلماتیک مرکزیت جهان تشیع با مقر کاتولیک‌های جهان باشد.
همراهی یک هیات عالی‌رتبه سیاسی اقتصادی و تجاری از سوی ایران با دکتر روحانی و حضور چند وزیر کابینه و همچنین حضور بیش از ۱۲۰ فعال اقتصادی و تجاری ایران در این سفر نشان از اهمیت داشتن این سفر و علاقمندی ایران و کشورهای اروپایی به گسترش روابط و همکاری دوجانبه و چندجانبه است. در این سفر آقای روحانی حجم قراردادهای امضا شده بسیار گسترده است و طیف وسیعی از موضوعات اقتصادی تجاری و فرهنگی و دانشگاهی را دربر می‌گیرد. در ایتالیا حدود 4/18 میلیارد دلار قرارداد تجاری بین هیات‌های ایران و ایتالیا امضا شد و همچنین ۱۴ سند همکاری و یادداشت تفاهم میان مسئولان دو کشور در حضور رئیس‌جمهوری ایران و نخست‌وزیر ایتالیا به امضا رسید که اهمیت مناسبات جدید دو طرف را نشان می‌دهد.
دیدار دکتر روحانی با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان و نخست وزیر واتیکان نیز از نقطه نظر سیاسی و بین‌المللی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد که طی آن در رابطه با صلح و آرامش در خاورمیانه و دوری از افراطی‌گرایی رایزنی صورت گرفت. در دیدار سرجیو ماتارلا رییس‌جمهور ایتالیا و پاپ فرانسیس محورهای سیاسی و بخصوص تعامل و رایزنی نسبت به اوضاع بحرانی خاورمیانه از اهمیت زیادی برخوردار بود و مقام‌های ایتالیا و واتیکان از ایران برای استفاده از ظرفیت‌هایش در جهت مقابله با تندروی و تروریسم درخواست‌هایی داشتند و خواستار مساعدت ایران و استفاده از نفوذش برای برگرداندن صلح و امنیت در منطقه شدند. باید در نظر داشت که روند تندروی‌ها و بحران‌های خاورمیانه نگرانی‌های بسیاری را برای اروپایی‌ها ایجاد کرده است و لذا کشورهای اروپایی به دنبال این هستند تا وضعیت بی‌ثبات خاورمیانه از بین برود، ثبات و آرامش در این منطقه حاکم شود و در این راستا رایزنی و همکاری با ایران به عنوان یک کشور قدرتمند اهمیت زیادی دارد.
ایتالیا به صورت تاریخی و سنتی روابط خوب و بدور از تنشی با ایران داشته است و در دوران تحریم‌ها نیز تلاش کرده این روابط را نگه دارد. ایتالیا در دوران پیش از تحریم نخستین کشور فعال در مناسبات با ایران بود و آنها در دوران قبل از تحریم‌ها با ایران ۷ میلیارد یورو روابط تجاری داشتند که در دوران تحریم و با وجود آنکه سطح مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با اروپا کاهش یافت اما آنها در آن دوران نیز با 6/1 میلیادر یورو همچنان در رتبه نخست مناسبات تجاری با تهران قرار داشتند. خانم اما بونینو وزیر خارجه وقت ایتالیا اولین وزیر اروپایی بود که بعد از انتخاب دکتر روحانی به ایران آمد و باب مراودات جدید با ایران را کلید زد. در طول دو سال گذشته وزیران بعدی امور خارجه ایتالیا ۳ بار به تهران سفر کرده و سایر وزرای اقتصادی به‌همراه هیات‌های عالی تجاری و اقتصادی بخش‌های دولتی و خصوصی بسیاری از سوی این کشور به تهران آمده‌اند.
در سفر به ایتالیا 14 سند همکاری به امضای مقام‌های ارشد ایران و ایتالیا در حوزه‌های حمل‌ونقل، راه‌آهن و ریل، ایمنی، همکاری‌های بندری، کشاورزی، قرنطینه و حفظ نباتات، همکاری‌های آموزشی و پزشکی، بازرگانی، پزشکی و دارویی رسید. در میان قراردادهایی که روز گذشته به امضا رسید، یک قرارداد خط لوله به ارزش ۴ تا ۵ میلیارد دلار با گروه خدمات نفتی «سیپم»، یک قرارداد به ارزش بیش از 7/5 میلیارد یورو با «دانیِلی»، شرکت فولاد ایتالیا و یک قرارداد تجاری به ارزش بیش از ۴ میلیارد یورو با شرکت زیرساخت Condotte d’Acqua وجود دارد. دو کشور همچنین یک بیانیه سیاسی مشترک برای ترسیم نقشه راه کلی گسترش همکاری‌ها و تعاملات دو کشور منتشر کردند. موسسه بیمه اعتباری ساچه نیز یک خط اعتباری 6 میلیارد یورویی برای پوشش اعتباری قراردادهای مختلف تجاری با بانک مرکزی ایران برقرار نموده که از نظر مالی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار است.
ایتالیا از پیشینه تاریخی بسیار مثبتی در ارتباط با ایران برخوردار است. اختلافات و چالش‌های سیاسی با این کشور بسیار کمتر از سایر کشورهای اروپایی بوده و اگر هم رم موضع سختی اتخاذ کرده معمولاً در چارچوب یک تصمیم مشترک از سوی مجموعه اتحادیه اروپایی بوده است. مثل بازگرداندن سفرا به پایتخت‌های اروپایی در موضوع سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی یا در قضیه دادگاه میکونوس و یا در زمان کاهش مناسبات فیمابین بخاطر پرونده هسته‌ای ایران که ایتالیا نیز همچون سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در چارچوب یک سیاست خارجی و امنیتی مشترک اقدام کرده است. امروزه علاقه‌مندی برای ارتقای سطح مناسبات میان ایران و ایتالیا در سطوح مختلف مقامات ایتالیا چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی و صاحبان سرمایه و صنعت و فناوری به وضوح مشاهده می‌شود. ما این علاقه‌مندی را نه فقط در زمینه‌های سیاسی بلکه در حوزه‌های مختلف اقتصادی ـ تجاری و همچنین فرهنگی، علمی دانشگاهی مشاهده می‌کنیم و 14 سند همکاری امضا شده در سفر دکتر روحانی و بخش خصوصی کشور به ایتالیا با رقم بی‌سابقه 17 میلیارد یورو گویای این مطلب است.
دیدار دکتر روحانی با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان نیز در نوع خود حائز اهمیت بسیاری بود و خصوصاً انعکاس سیاسی بین‌المللی بسیار گسترده‌ای در محافل سیاسی و رسانه‌ای جهان به جای گذاشت. واتیکان نیز علاقه‌مندی زیادی برای دیدار و گفت‌وگو با آقای روحانی به عنوان یک رجل سیاسی مذهبی عالی‌رتبه از خود نشان داد که می‌تواند حاکی از اهمیت گفتگو و رایزنی با ایران در مسائل بحرانی و بی‌ثباتی حاکم در خاورمیانه باشد. گفتمان جدیدی که می‌تواند در فضای پرتنش منطقه همچنان ادامه یابد.
دکتر روحانی طی سفر خود به ایتالیا با سرجیو ماتارلا رییس جمهور، ماتئو رنتزی نخست وزیر (رییس شورای وزیران)، پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان و نخست وزیر واتیکان دیدار کرده و به همراه ایشان هیات قابل توجهی از صاحبان صنایع، سرمایه، تجار و نمایندگان و روسای شرکت‌های مهم حضور داشتند که با همتایان ایتالیایی خود دیدار و گفتگو داشتند. این دیدارها بیانگر اهمیت روابط ایران و ایتالیاست و همچنین فضای جدیدی در مناسبات سیاسی دیپلماتیک مرکزیت جهان تشیع با مقر کاتولیک‌های جهان باشد.
همراهی یک هیات عالی‌رتبه سیاسی اقتصادی و تجاری از سوی ایران با دکتر روحانی و حضور چند وزیر کابینه و همچنین حضور بیش از ۱۲۰ فعال اقتصادی و تجاری ایران در این سفر نشان از اهمیت داشتن این سفر و علاقمندی ایران و کشورهای اروپایی به گسترش روابط و همکاری دوجانبه و چندجانبه است. در این سفر آقای روحانی حجم قراردادهای امضا شده بسیار گسترده است و طیف وسیعی از موضوعات اقتصادی تجاری و فرهنگی و دانشگاهی را دربر می‌گیرد. در ایتالیا حدود 4/18 میلیارد دلار قرارداد تجاری بین هیات‌های ایران و ایتالیا امضا شد و همچنین ۱۴ سند همکاری و یادداشت تفاهم میان مسئولان دو کشور در حضور رئیس‌جمهوری ایران و نخست‌وزیر ایتالیا به امضا رسید که اهمیت مناسبات جدید دو طرف را نشان می‌دهد.
دیدار دکتر روحانی با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان و نخست وزیر واتیکان نیز از نقطه نظر سیاسی و بین‌المللی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد که طی آن در رابطه با صلح و آرامش در خاورمیانه و دوری از افراطی‌گرایی رایزنی صورت گرفت. در دیدار سرجیو ماتارلا رییس‌جمهور ایتالیا و پاپ فرانسیس محورهای سیاسی و بخصوص تعامل و رایزنی نسبت به اوضاع بحرانی خاورمیانه از اهمیت زیادی برخوردار بود و مقام‌های ایتالیا و واتیکان از ایران برای استفاده از ظرفیت‌هایش در جهت مقابله با تندروی و تروریسم درخواست‌هایی داشتند و خواستار مساعدت ایران و استفاده از نفوذش برای برگرداندن صلح و امنیت در منطقه شدند. باید در نظر داشت که روند تندروی‌ها و بحران‌های خاورمیانه نگرانی‌های بسیاری را برای اروپایی‌ها ایجاد کرده است و لذا کشورهای اروپایی به دنبال این هستند تا وضعیت بی‌ثبات خاورمیانه از بین برود، ثبات و آرامش در این منطقه حاکم شود و در این راستا رایزنی و همکاری با ایران به عنوان یک کشور قدرتمند اهمیت زیادی دارد.
ایتالیا به صورت تاریخی و سنتی روابط خوب و بدور از تنشی با ایران داشته است و در دوران تحریم‌ها نیز تلاش کرده این روابط را نگه دارد. ایتالیا در دوران پیش از تحریم نخستین کشور فعال در مناسبات با ایران بود و آنها در دوران قبل از تحریم‌ها با ایران ۷ میلیارد یورو روابط تجاری داشتند که در دوران تحریم و با وجود آنکه سطح مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با اروپا کاهش یافت اما آنها در آن دوران نیز با 6/1 میلیادر یورو همچنان در رتبه نخست مناسبات تجاری با تهران قرار داشتند. خانم اما بونینو وزیر خارجه وقت ایتالیا اولین وزیر اروپایی بود که بعد از انتخاب دکتر روحانی به ایران آمد و باب مراودات جدید با ایران را کلید زد. در طول دو سال گذشته وزیران بعدی امور خارجه ایتالیا ۳ بار به تهران سفر کرده و سایر وزرای اقتصادی به‌همراه هیات‌های عالی تجاری و اقتصادی بخش‌های دولتی و خصوصی بسیاری از سوی این کشور به تهران آمده‌اند.
در سفر به ایتالیا 14 سند همکاری به امضای مقام‌های ارشد ایران و ایتالیا در حوزه‌های حمل‌ونقل، راه‌آهن و ریل، ایمنی، همکاری‌های بندری، کشاورزی، قرنطینه و حفظ نباتات، همکاری‌های آموزشی و پزشکی، بازرگانی، پزشکی و دارویی رسید. در میان قراردادهایی که روز گذشته به امضا رسید، یک قرارداد خط لوله به ارزش ۴ تا ۵ میلیارد دلار با گروه خدمات نفتی «سیپم»، یک قرارداد به ارزش بیش از 7/5 میلیارد یورو با «دانیِلی»، شرکت فولاد ایتالیا و یک قرارداد تجاری به ارزش بیش از ۴ میلیارد یورو با شرکت زیرساخت Condotte d’Acqua وجود دارد. دو کشور همچنین یک بیانیه سیاسی مشترک برای ترسیم نقشه راه کلی گسترش همکاری‌ها و تعاملات دو کشور منتشر کردند. موسسه بیمه اعتباری ساچه نیز یک خط اعتباری 6 میلیارد یورویی برای پوشش اعتباری قراردادهای مختلف تجاری با بانک مرکزی ایران برقرار نموده که از نظر مالی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار است.
ایتالیا از پیشینه تاریخی بسیار مثبتی در ارتباط با ایران برخوردار است. اختلافات و چالش‌های سیاسی با این کشور بسیار کمتر از سایر کشورهای اروپایی بوده و اگر هم رم موضع سختی اتخاذ کرده معمولاً در چارچوب یک تصمیم مشترک از سوی مجموعه اتحادیه اروپایی بوده است. مثل بازگرداندن سفرا به پایتخت‌های اروپایی در موضوع سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی یا در قضیه دادگاه میکونوس و یا در زمان کاهش مناسبات فیمابین بخاطر پرونده هسته‌ای ایران که ایتالیا نیز همچون سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در چارچوب یک سیاست خارجی و امنیتی مشترک اقدام کرده است. امروزه علاقه‌مندی برای ارتقای سطح مناسبات میان ایران و ایتالیا در سطوح مختلف مقامات ایتالیا چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی و صاحبان سرمایه و صنعت و فناوری به وضوح مشاهده می‌شود. ما این علاقه‌مندی را نه فقط در زمینه‌های سیاسی بلکه در حوزه‌های مختلف اقتصادی ـ تجاری و همچنین فرهنگی، علمی دانشگاهی مشاهده می‌کنیم و 14 سند همکاری امضا شده در سفر دکتر روحانی و بخش خصوصی کشور به ایتالیا با رقم بی‌سابقه 17 میلیارد یورو گویای این مطلب است.
دیدار دکتر روحانی با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان نیز در نوع خود حائز اهمیت بسیاری بود و خصوصاً انعکاس سیاسی بین‌المللی بسیار گسترده‌ای در محافل سیاسی و رسانه‌ای جهان به جای گذاشت. واتیکان نیز علاقه‌مندی زیادی برای دیدار و گفت‌وگو با آقای روحانی به عنوان یک رجل سیاسی مذهبی عالی‌رتبه از خود نشان داد که می‌تواند حاکی از اهمیت گفتگو و رایزنی با ایران در مسائل بحرانی و بی‌ثباتی حاکم در خاورمیانه باشد. گفتمان جدیدی که می‌تواند در فضای پرتنش منطقه همچنان ادامه یابد.
نظر شما