بولتن حقوق بشر:

رویدادها و تحلیل‌ها (40)


طی دوره تحت پوشش این بولتن، سی‌ودومین جلسه شورای حقوق بشر از تاریخ 13 ژوئن تا اول ژوئیه 2016 در شهر ژنو برگزار شد. این نهاد طی این اجلاس، پس از تصویب 33 قطعنامه، و یک تصمیم، در رابطه با طیف وسیعی از مسائل، به کار خود خاتمه داد.
انتصاب یک کارشناس مستقل در موضوع حفاظت در برابر خشونت و تبعیض مبتنی‌بر گرایش جنسی و هویت جنسیتی به مدت سه سال، با هدف ارزیابی اجرای اسناد بین‌المللی موجود حقوق بشر در زمینه راه‌های غلبه بر خشونت و تبعیض علیه افراد براساس گرایش جنسی و هویت جنسیتی آنها، انتصاب پنج تن از دارندگان احکام روندهای ویژه شورای حقوق بشر، تصویب نتایج گزارش چهارده کشور در چهارچوب بررسی ادواری جهانی، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه درمورد وضعیت حقوق بشر در اریتره برای یک دوره یک‌ساله دیگر و درخواست از دولت اریتره جهت بررسی و آزادی همه زندانیان سیاسی، و حصول اطمینان از دسترسی آزاد، عادلانه و برابر همه آنها به یک دادگاه مستقل و بی‌طرف، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه درمورد وضعیت حقوق بشر در بلاروس و درخواست از این کشور جهت انجام اصلاحات جامع در بخش قضایی و کانون‌های وکلا به‌منظور تضمین استقلال کامل و بی‌طرفی قوه قضائیه، تمدید مأموریت گروه کاری درمورد مسئله تبعیض علیه زنان در قانون و در عمل برای سه سال دیگر، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه درمورد حقوق بشر آوارگان داخلی برای رسیدگی به مشکل پیچیده جابه‌جایی‌های داخلی به مدت سه سال دیگر، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه حقوق آزادی تجمعات مسالمت‌آمیز و تشکل‌ها برای یک دوره سه‌ساله دیگر، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه درمورد حق دسترسی به غذا برای یک دوره سه‌ساله، تمدید مأموریت گروه کاری ظرفیت‌سازی و همکاری‌های فنی با ساحل عاج در زمینه حقوق بشر، برای یک دوره یک‌ساله تا 30 ژوئن 2017، تمدید مأموریت گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان و علل و نتایج آن برای یک دوره سه‌ساله، ازجمله اقدامات شورای حقوق بشر در این دوره بود.
در بخش اظهارات کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، هشدار کمیسر عالی به ترکیه درخصوص پایبندی به قانون در محاکمه عاملان کودتا از اهمیت برخوردار است. وی دراین‌رابطه از مقامات ترکیه خواست به هنگام محاکمه آنهایی که در کودتای نافرجام این کشور دست داشتند، به حاکمیت قانون پایبند باشد. درخواست کمیسر عالی از مقامات میانمار برای برداشتن گام‌های مشخصی جهت پایان دادن به تبعیض سیستماتیک و نقض مداوم حقوق بشر علیه اقلیت‌های این کشور، به‌ویژه جامعه بزرگ مسلمان روهینگیا در ایالت راخین، از دیگر اقدامات وی در این دوره بود؛ ضمن اینکه راعد الحسین درپی قتل‌عام 49 نفر توسط یک فرد مسلح در کلوپ شبانه همجنس‌بازان در فلوریدا، از مقامات آمریکا خواست به‌منظور جلوگیری از تکرار حادثه کشتار اورلاندو، مقررات کنترل اسلحه را سختگیرانه‌تر کند.
در بخش اظهارات مقامات و کارشناسان سازمان ملل نیز کارشناسان، ضمن انتقاد از سیاست‌های تنظیم اقتصادی اتحادیه اروپا، خاطرنشان کردند، سیاست‌های ریاضتی که اخیراً ازسوی اتحادیه اروپا به مردم تحمیل گردیده، به اقشار آسیب‌پذیر ضربه زده و حقوق اقتصادی، اجتماعی و کار را تضعیف نموده است. در گزارش دیگری هشدار ماینا کیایی، کارشناس سازمان ملل در امور مربوط به حق آزادی اعتراضات مسالمت‌آمیز و تشکیل انجمن‌ها درباره رواج تعصبات بنیادگرایانه به‌چشم می‌خورد. وی دراین‌رابطه، اعلام کرده: تعصبات بنیادگرایانه، حق برگزاری تجمع مسالمت‌آمیز و تشکیل انجمن‌ها را در سراسر جهان تضعیف می‌نماید و به عدم تحمل دامن می‌زند. هشدار درخصوص تشدید بیماری ایدز درنتیجه نقض حقوق بشر، از دیگر اقدامات گروهی از کارشناسان سازمان ملل بود. به زعم این گروه از کارشناسان، بیماری همه‌گیر ایدز، همچنان به‌واسطه نقض حقوق بشر در سراسر جهان؛ ازجمله تبعیض، خشونت، قوانین کیفری، سیاست‌ها و اقدامات تشدید می‌شود. در آخرین گزارش نیز کیشور سینگ، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حق تحصیل، درباره مضرات گسترش فناوری دیجیتال در امر آموزش ابراز نگرانی کرده و گفته است: گسترش فناوری دیجیتال در امر آموزش موجب اختلال در تحصیل و گسترش نابرابری شده است.
در این شماره همچنین در بخش رویدادها و تحولات مربوط به معاهدات حقوق بشری نیز مباحث طرح شده در جلسه بررسی ششمین گزارش دوره‌ای انگلستان به‌همراه چهارمین گزارش دوره‌ای فرانسه در رابطه با اجرای مقررات میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مورد ارزیابیی قرار گرفته و به توصیه‌های کمیته ناظر مربوطه درخصوص تعهدات این دو کشور نسبت به اجرای مفاد میثاق پرداخته شده است.
همچنین در این دوره ابراز نگرانی کارشناس سازمان ملل نسبت به وضعیت مردمان بومی جامعه گوارانی کایووا در برزیل؛ ابراز نگرانی کارشناسان سازمان ملل نسبت به تصویب «لایحه‌ شفافیت سازمان‌های غیردولتی» در پارلمان رژیم صهیونیستی؛ درخواست کارشناسان سازمان ملل متحد از دولت ویتنام برای جلوگیری از آزار و اذیت و شکنجه رهبران مذهبی و مدافعان حقوق بشر، مدافعان حقوق زنان و اعضای خانواده‌های آنها؛ محکومیت تمدید حکم زندان شیخ علی سلمان، رهبر مخالفان بحرین و افزایش مجازات حبس وی به نه سال ازسوی کارشناسان سازمان ملل؛ هشدار دیده‌بان حقوق بشر درخصوص اعدام بیش از صد نفر از ابتدای سال جاری میلادی در عربستان؛ هشدار درخصوص عدم شفافیت منابع مالی سه گروه بزرگ حقوق بشری در آمریکا، یعنی دیده‌بان حقوق بشر، مؤسسه صلح ایالات متحده، و بنیاد جامعه باز؛ هشدار دیده‌بان حقوق بشر درباره قوانین فاسد و ظالمانه داعش علیه روستاییان منطقه مخمور عراق؛ هشدار کارشناس سازمان ملل نسبت به مجازات‌های سختگیرانه رهبران اپوزیسیون و تهدید و ارعاب بستگان و وکلای مدافع اعضای بازداشت‌شده این حزب در تاجیکستان؛ و هشدار گروه تحقیق سازمان ملل متحد در سوریه درخصوص نسل‎کشی داعش علیه ایزدی‌ها و نابودی این گروه قومی ـ مذهبی چهارصدهزار نفری؛ در بخش تحولات مربوط به حقوق بشر سایر کشورها مورد توجه قرار گرفته است.
اما در بخش پایانی یعنی تحولات حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران، ادعای آزار و اذیت نظام‌مند بهائیان به‌عنوان بزرگ‌ترین اقلیت غیرمسلمان در ایران از اوایل پیروزی انقلاب در سال 1979 تاکنون؛ اعلام حضور ایران در جمع ده کشور نخست پذیرنده مهاجران و پناهندگان در جهان براساس گزارش سازمان ملل با میزان 979هزار و 441 مهاجر؛ انتخاب احمد شهید، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران به‌عنوان گزارشگر ویژه مذهب و عقیده، در جریان اجلاس سی‌ودوم شورای حقوق بشر؛ ادعای گزارشگران حقوق بشر نسبت به آغاز موج جدید تحریک و نفرت‌پراکنی علیه جامعه بهائی در سخنان مقامات مذهبی، قضایی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران؛ انتشار گزارش ”نمای کلی از ایران در دوران ریاست‌جمهوری آقای روحانی“ با هدف بررسی سیاست‌های دولت ایشان درمورد مسائل مهم مانند حقوق بشر، تروریسم، و اقتصاد ازسوی وب‎سایت ایران فوکوس؛ و واکنش‌ها به بازداشت مریم زرگران، نوکیش مسیحی با تأکید بر وخامت وضعیت جسمانی وی درپی اعتصاب غذای 23روزه مورد بررسی قرار گرفته است.