روسیه
به عقیده بسیاری از تحلیلگران، بازدید مشترک اول سپتامبر (10شهریور) رجب اردوغان و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور ترکیه و روسیه از نمایشگاه سالیانه هوایی «ماکس 2019»[1] را میتوان نشانه دیگری دال بر نزدیکشدن روزافزون آنکارا به مسکو در عرصه همکاریهای دفاعی تلقی کرد. نمایشگاه هوا – فضایی پنج روزه ماکس در محل مرکز ساخت و توسعه «مؤسسه پژوهشهای پروازی گراموف»[2] در فرودگاه...
روند نزدیک شدن روسیه و عربستان و ماهیت توافقات اگر ایجاد پیوندهای ویژه بین آمریکا و عربستان از دلایل اصلی تضعیف و سپس قطع روابط عربستان و روسیه (از 1938 تا 1992، به مدت 54 سال) بود، ازجمله علل تقویت روابط ریاض _ مسکو را میتوان زوال روابط آمریکا و عربستان ذکر کرد. این تضعیف روابط از دوره ریاست جورج بوش پسر (2001 ـ 2009) بر دولت، بهعلت نقش متصور برای عربستان در حملات 11 سپتامبر و خصومت آمریکا با...
جمهوری اسلامی ایران بهواسطه موقعیت ژئوپلیتیک و ایدئولوژی مبارزه با یکجانبهگرایی ایالات متحده همواره در هندسه سیاست خارجی روسیه جایگاه ویژهای دارد، بهطوریکه این امر زمینه دیالوگ راهبردی میان دو کشور را فراهم آورده است. در سالهای اخیر، بروز تحولات در محیط بینالملل، چون: بحران سوریه، اوکراین و تحریم ایران و روسیه، سطح همکاریهای دو کشور را از دیالوگ راهبردی به...
«نه خیلی دور، نه خیلی نزدیک» شاید گویاترین عبارت و گزاره برای توصیف روابط ایران و روسیه، نهتنها در بیش از ربع قرن گذشته، بلکه حتی برای آینده قابل پیشبینی باشد. ایران و روسیه هرکدام با اهداف و جاهطلبیهای بینالمللی و منطقهای متفاوت در سالهایی که از فروپاشی شوروی میگذرد، بنا به دلایل مختلف همواره با فاصله کمابیش مشخص و به شکلی محتاطانه به تعامل با یکدیگر...
با توجه به گرایشهای اقتصادی و دیپلماتیک روسیه پس از بهار عربی و حضور نظامی این کشور در سوریه، این سؤال مطرح شده که آیا روسیه دارای سیاست بلندمدت مشخصی در خاورمیانه است. دراینزمینه، برخی از تحلیلگران بر این نظرند که روسیه دارای سیاست خاورمیانهای بلندمدت مشخصی است که البته در میان معتقدان به این دیدگاه موفق یا ناموفق بودن این استراتژی محل مناقشه است؛ اما دیدگاه دیگر اینکه...
کشورهای هند، پاکستان و افغانستان واقع در جنوب آسیا بهعنوان منطقه حائل با خارج نزدیک روسیه در هندسه سیاست خارجی این کشور جایگاه ویژهای دارند و تحولات آنها ازسوی رهبران کرملین با جدیت تمام دنبال میشود. موضوعاتی چون: تروریسم و افراطگرایی، قاچاق مواد مخدر و ایجاد تنش و ناآرامی در کشورهای فوق، نگرانیهای عمده مسکو را در رابطه با آنها شکل میدهد. در سالهای اخیر، رویکرد مسکو...
کشورهای اروپای غربی از دهه نخست سال 2000 بهصورت جدی در چهارچوب اتحادیه اروپا و در قالب مثلث رهبری اروپایی متشکل از فرانسه، آلمان، و بریتانیا کوشیدهاند نقش سیاسی پررنگی را در غرب آسیا با هدف حفظ امنیت اروپای شرقی، ممانعت از انتقال بحرانهای غرب آسیا و شمال آفریقا به اروپا، و همچنین بهبود وجهه سیاسی و دیپلماتیک اتحادیه اروپا ایفا نمایند و درحالحاضر، اهداف فوق با اولویتهای...
با انتخاب مجدد پوتین در 19 مارس 2018، دوره جدیدی از روابط روسیه و غرب، بهویژه اتحادیه اروپا آغاز شده است. همزمان با دوره چهارم ریاستجمهوری پوتین، روسیه پیغامهای متضادی را درمورد روابط با اتحادیه اروپا و غرب ارسال میکند؛ ازیکسو، هیچ کار مثبتی برای حلوفصل ستیزه اوکراین انجام نمیدهد و همچنان اقدامات مخرب خود را در کشورهای غربی پی میگیرد و ازسویدیگر، اولویت خود را...
بسیاری از تحلیلگران مهمترین ویژگی نظام بینالملل کنونی را خلأ هنجاری و تنظیمکننده در روابط میان کشورهای اصلی سازنده نظم جهانی برمیشمارند. به هنگام ظهور نظم نوظهور بینالمللی، بروز تدریجی مقاومت در مقابل هنجارهای نظم پیشین و تلاش برای ساختن هنجارهای جدید، به اصلیترین ویژگی نظام کنشگری میان کشورها تبدیل خواهد شد. امروزه در شرایطی از نظام بینالملل قرار...
جمهوری اسلامی ایران پس از آنکه در نخستین ماههای سرنگونی رژیم طالبان، نقش مؤثری در رویکار آوردن دولت موقت حامد کرزای، رئیسجمهور وقت افغانستان، ایفا کرد، بیشتر به حمایت سیاسی و کمک اقتصادی به دولتهای سهگانه کرزای بسنده نمود و در مقوله خطیر مذاکرات صلح بین دولت کابل و گروه طالبان، نقش تهران بیشتر به حمایت لفظی از آن و شرکت در بعضی کنفرانسهای صلح در دهه اخیر محدود بود. این...
دونالد ترامپ در روز 20 اکتبر با اعلام این موضوع که کشورش قصد دارد از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد (آیاِناف) خارج شود، بار دیگر نظرها را بهسوی خود جلب کرد. تهدید خروج آمریکا از این پیمان با واکنش شدید بسیاری از مقامات اروپایی و روس مواجه شد و بسیاری از کارشناسان از احتمال بروز جنگ سرد جدید خبر دادند. دراینبین، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، واکنش کشورش به اقدام...
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در 20 اکتبر 2018 اعلام کرد که بهسبب نقض مکرر ازسوی روسیه، قصد دارد ایالات متحده را از «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» (INF)[1] با روسیه خارج کند. ترامپ در این مورد گفت: آمریکا به مسکو اجازه نمیدهد که به فعالیتهای تسلیحاتی ممنوعهاش درحالی ادامه دهد که واشینگتن برای خود مانع ایجاد میکند. پس از وی، جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید...
سه روز و سه اظهارنظر مستقیم و غیرمستقیم توسط مقامات رده بالای روسیه، پوتین، لاوروف و ریابکوف علیه ایران به برخی گمانهزنیها در داخل دامن زده است. برخی براینباورند که منافع روسیه دیگر در همکاری با ایران نیست و این کشور قصد دارد تا به اتحاد راهبردی خود با ایران در خاورمیانه پایان دهد. برخی دیگر معتقدند روسیه پس از خروج ایالات متحده از برجام، دیگر نگران نزدیکی ایران به ایالات متحده نیست و...
تنش در سوریه به شرایط غیرقابل بازگشت رسیده است. بحران از هر سو بر این کشور سایه انداخته است. تقریباً میتوان گفت که تمامی بازیگران در سوریه دچار درگیری و اختلافنظر هستند و هر کشوری ساز خودش را در این کشور میزند. در این وضعیت پرآشوب سران تلآویو در تلاش برای بهرهبرداری از شرایط موجود درجهت ارتقای موقعیت و منافع خودشان هستند. معناداری این امر زمانی بیشتر میشود که نظارهگر...
از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مسکو و پکن روابط خود را از دشمنی در دوران جنگ سرد به مشارکت عملگرایانه با هدف مشترک عقب راندن نظم بینالمللی تحت هدایت آمریکا تغییر دادهاند. روابط این دو کشور اگرچه تاکتیکی و فرصتطلبانه است؛ اما بهواسطه منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی سازگار با یکدیگر تعریف میشود؛ یعنی نگاه مشترک ژئوپلیتیکی به چند قطبیت در نظام بینالملل. هر دو کشور...
آنچه پس از جنگ جهانی دوم تحت عنوان جنگ سرد، میان شوروی و ایالات متحده آمریکا رخ داد، همچنان مورد بازخوانی و نکتهآموزی قرار میگیرد تاجاییکه حتی فصلنامهای علمی با عنوان «مطالعات جنگ سرد» بر این حوزه تاریخی و موضوعی متمرکز شده است و سایر تحلیلگران و اندیشمندان مشهور نیز برای بیان نظرات خود، به این دوره بسیار دارند. موضوع این مقاله، بیان دو نگاه درخصوص نسبت وضعیت کنونی نظام...
ارتش آمریکا با همراهی انگلستان و فرانسه روز جمعه13 آوریل در واکنش به حملات شیمیایی منتسب به نیروهای بشار اسد در هفته گذشته که منجربه مرگ بیش از شصت نفر و مجروحیت بیش از هزار غیرنظامی شد، سه هدف متفاوت را برای بمباران سوریه اعلام کرد. این اهداف مرتبط به برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه معرفی شده است. درطی این عملیات هیچ نیروی آمریکایی و متحد این کشور آسیب ندیده و در رابطه با شمار تلفات نیروهای سوری خبری...
طی سالهای اخیر، کنشهای منطقهای روسیه در غرب آسیا رشد ملموسی داشته است. قطعاً بحران سوریه در این روند فزاینده، تأثیری اساسی داشته است. نگاه سنتی روسیه به سوریه که آن را بهدلیل پایگاه طرطوس، جای پای مهمی در منطقه غرب آسیا میدید، پس از حمله آمریکا و متحدانش به لیبی در سال 2011، راهبردیتر شد. درواقع مسکو با سکوت معنادارش درقبال بحران لیبی، زمینه استفاده آمریکا از شورای امنیت را...
بحران سوریه در شرایطی وارد هفتمین سال خود میشود که تلاشها ازسوی قدرتهای درگیر در بحران یکی پس از دیگر به شکست میانجامد. در یک سو مذاکرات بینالمللی تحت رهبری استفان دی میستورا در پایتختهای اروپایی در جریان است و ازسویدیگر روسیه با همراهی ترکیه و ایران مذاکرات جدیدی را در شهرهای آستانه و سوچی راهبری میکند. تاکنون هر دو این مذکرات از برقراری صلحی پایدار و جامع میان...
جدیدترین مطالب