نگاهي ديگر به انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا


 

«آرزو داشتم بتوانم اميدهاي شما براي رهبري كشور به شيوه و سمت و سويي متفاوت را برآورده سازم. اما ملت رهبر ديگري را انتخاب كرد؛ و بنابراين من و همسرم به شما مي‌پيونديم تا صميمانه براي او و براي اين ملت بزرگ دعا كنيم».

اين بخش از سخنان ميت رامني در مقابل هوادارانش، به هنگام پذيرش شكست بود. انتخاباتي كه چهار سال ديگر، اوباما را به‌عنوان رئيس‌جمهور آمريكا تعيين نمود و به او فرصتي دوباره را براي تحقق سياست‌هاي داخلي و خارج مدنظرش بخشيد. با اين حال نتايج حاصل از اين انتخابات و نوع رأي‌دهي مردم آمريكا به نامزدهاي رياست‌جمهوري، كانديداهاي كنگره و همچنين برخي قوانين ايالتي نكات مهم ديگري را نيز درخصوص اين رويداد و تبعات آن براي سياست داخلي و خارجي ايالات متحده در سال‌هاي آتي آشكار مي‌سازد كه توجه به آنها اهميت بسياري دارد:
۱. نوع خاص سيستم رأي‌دهي در آمريكا و تعيين رئيس‌جمهور به توسط ۵۳۹ رأي الكترال، تقسيم‌بندي خاصي را در نتايج حاصله پديدار مي‌سازد. به‌عنوان مثال كسب اكثريت آرا در كاليفرنيا توسط اوباما، براي وي ۵۵ رأي الكترال و در مقابل كسب اكثريت آرا در كانزاس توسط رامني، براي او تنها ۶ رأي الكترال را به همراه آورد. با اين حال كسب آراي هفت ايالت مهم و حياتي همچون اوهايو، ويسكانسن، آيوا، ويرجينيا، نيوهمپشاير، كلراد و نوادا توسط اوباما، پيروزي وي را قطعي و قاطع نمود. جالب آنجاست كه در مقايسه با انتخابات سال ۲۰۰۸، اوباما تنها در دو ايالت اينديانا و كارولايناي شمالي، كه قبلاً آراي آنها را به همراه خود داشت، نتيجه را به رامني واگذار كرده است.
۲. در اين انتخابات، تمامي كرسي‌هاي مجلس نمايندگان، همچنين يك‌سوم كرسي‌هاي مجلس سنا نيز به رأي گذارده شد. در اين ميان جمهوري‌خواهان همانند گذشته حايز اكثريت اعضاي مجلس نمايندگان شدند و دموكرات‌ها نيز اكثريت سنا را به دست آوردند. در اين راستا دو تحول عمده، انتخاب مجدد پاول رايان، همراه انتخاباتي ميت رامني به نمايندگي ويسكانسين و واگذاري كرسي سناتوري ايالت كانتيكت ازسوي جو ليبرمن، سناتور اين ايالت به كريس مورفي سناتور دمكرات مي‌باشد. ليبرمن سناتوري دمكرات ولي مستقل بود كه براي 24 سال كرسي سناي ايالت مذكور را برعهده داشت.
۳. طبق آمارهاي اعلام شده ۵۳ درصد رأي‌دهندگان عنوان داشته‌اند كه با رفتارها و منش اوباما احساس راحتي مي‌‌كنند؛ اين آمار درخصوص رامني ۴۳ درصد بوده است. همچنين نزديك ۶۰% رأي‌دهندگان موافقت خود با افزايش ماليات‌ها را بيان كرده‌اند، موضوعي كه مهم‌ترين تفاوت در نگاه اقتصادي دو نامزد رقيب بود.
۴. طبق آخرين نظرسنجي صورت گرفته از سوي گالوپ ۵ مشكل عمده مدنظر مردم آمريكا در سال‌هاي آتي به ترتيب «وضعيت اقتصادي» با ۳۷ درصد، «بيكاري» با ۲۶ درصد، «كسري بودجه فدرال» با ۱۲درصد، «نارضايتي از عملكرد دولت» با 9 درصد و موضوع «بيمه‌هاي درماني» با ۷ درصد آرا بوده است. اين نشان مي‌دهد بحث اقتصاد مهم‌ترين مشكل كنوني پيش روي اوباما بوده و به طور يقين در سال‌هاي آتي نيز همراه او خواهد بود. در اين راستا نرخ بيكاري در روز انتخابات ۷/۹ درصد اعلام شد، نرخي كه هنوز بالاتر از زماني‌ است كه اوباما در سال ۲۰۰۸ به رياست جمهوري رسيد. همچنين كسري بودجه كلان و بدهي ۱۴ تريليوني ‌آمريكا همچنان بر گرده دولت آمريكا سنگيني مي‌كند. با اين وجود جالب آن است كه در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي، جامعه آمريكا اين عبارت بارها تكرار شده از سوي اوباما را كه «اقتصاد هنوز در حال پس دادن تقاص سياست‌هاي بوش است» پذيرفت و كمتر به سياست‌ها و اقدامات چهارساله اخير اوباما تمركز نمود. اين امر در نخستين نظرسنجي گالوپ در روزهاي پس از انتخابات نيز نمود داشت و بر آن اساس عنوان شد كه يكي از دلايل رأي‌دهي مردم آمريكا به اوباما، اطميناني بوده كه به آينده اقدامات وي داشته و احساس كرده‌اند كه مي‌بايست به او فرصت بيشتري داده شود.
۵. در مجموع، نكته مهمي كه نمي‌بايست در تحليل‌ها و ارزيابي‌هاي چهار سال آتي درخصوص سياست‌هاي داخلي و حتي خارجي آمريكا فراموش كرد، شكاف عميقي است كه در يك سال گذشته به جهت تفاوت بالاي سياست‌هاي اعلامي دو نامزد دموكرات و جمهوري‌خواه و برنامه‌هاي كاملاً متمايز آنها در جامعه آمريكا پديد آمد. گرچه بعد از اعلام نتايج رأي‌گيري، رامني براي اوباما آرزوي موفقيت كرد و از دموكرات‌ها خواست كه بدون درنظر گرفتن تمايلات حزبي، به پيشرفت آمريكا بينديشند. با اين حال مي‌توان انتظار مخالفت‌هايي عميق‌تر و قاطعانه‌تر در برابر سياست‌هاي داخلي و خارجي اوباما را از هم‌اكنون پيش‌بيني كرد. اين امر هم در لايه‌هاي حكومتي و هم اجتماع آمريكا نمود پيدا خواهد كرد. اخيراً مطبوعات و نهادهاي نظارتي آمريكا عنوان داشته‌اند كه بخش عمده‌اي از بيش از يك ميليارد دلار هزينه تبليغاتي كه در اين دوره هزينه شده و عنوان پرخرج‌ترين انتخابات آمريكا را براي انتخابات ۲۰۱۲ به ارمغان آورده، صرف تبليغات منفي، تلخ و دشمنانه ميان دو كانديدا و نقد صريح برنامه‌ها و اقدامات دو طرف شده است. با اين احتساب، اينكه بالاي چهل درصد جامعه آمريكا، خواستار سياست‌هاي جمهوري‌خواهان باشند و به نامزد اين حزب رأي دهند، به همراه رسوب نقد و تبليغات منفي سنگين دو طرف از همديگر، نكته‌اي نيست كه با گذر زمان به سادگي در كليت جامعه آمريكا حل شود.