افزايش توجه به فيدبك هاي اجتماعي در پروژه قدرت‌يابي
(بازسازي رابطه با جامعه)
چگونگي بازخوردهاي اجتماعي همواره يكي از شاخص‌هاي مهم در افزايش يا كاهش سرعت قدرت‌يابي و همچنين نفوذ منطقه‌اي و بين‌المللي يك بازيگر در حوزه سياست بين الملل مي‌تواند باشد. به‌نظر مي‌رسد كه پس از نوزدهمين كنگره حزب كمونيست چين، توجه به چگونگي اين بازخوردها به‌عنوان يكي از منابع مهم قدرت، اهميت بسيار بيشتر و بزرگ‌تري در حوزه سياست‌گذاري و همچنين در ميان رهبران حزب كمونيست پيدا كرده است. بررسي و رصد تغيير و تحولات داخلي چين نشان مي‌دهد كه تصميم‌سازان و رهبران حزب كمونيست تلاش دارند تا گشايش‌هاي بيشتري به‌منظور لذت بردن مردم و جامعه چين از فرايند توسعه ملي اين كشور ايجاد كنند. تلاش براي اعمال و اجرايي كردن چنين گشايش‌هايي نشان مي‌دهد كه بازسازي رابطه جامعه با نظام سياسي در چين به‌عنوان يكي از روندهاي جدي‌اي است كه چيني‌ها در پنج سال آينده بر آن متمركز خواهند بود. اين مسئله هم مي‌تواند در راستاي اهداف بيان‌شده توسط شي جين پينگ در نوزدهمين كنگره حزب كمونيست و ايجاد يك جامعه توسعه‌يافته و كامياب به‌منظور پيشبرد پروژه تحقق الگوي سوسياليسم چيني تلقي شود و هم اينكه مي‌تواند ميزان دستكاري بازيگران خارجي ازجمله ايالات متحده را در جامعه چين و ايجاد يك تهديد اساسي براي امنيت ملي اين كشور را به‌خوبي كاهش دهد. به‌بيان‌ديگر، چيني‌ها به اين نتيجه رسيده‌اند كه اگر خود نتوانند مديريت تحولات اجتماعي چين را به دست بگيرند يقيناً بازيگران ديگري ازجمله آمريكا از اين فضاي ايجادشده به‌خوبي درجهت منافع خود استفاده خواهند كرد.
نكته مهم ديگري را كه شايد بتوان در ارتباط با تلاش چين به‌منظور بازسازي رابطه با جامعه بيان داشت آن است كه چين تلاش دارد تا از معادله سنتي ارجحيت و اولويت امنيت داخلي و ثبات سياسي فراتر رفته و انرژي خود را در خدمت برون‌گرايي بيشتر در آينده نزديك به‌خصوص از 2025 به بعد قرار دهد؛ لذا به‌نظر مي‌رسد كه سيگنال‌هايي از يك بازي پيچيده در آينده نزديك و در ميان چين و آمريكا قابل مشاهده باشد. چيني‌ها تلاش دارند تا با فربه‌سازي جامعه خود به‌خصوص در ابعاد رضايت اجتماعي و همراهي با اهداف كلان حزب كمونيست، معادله سنتي امنيت ملي اين كشور يعني ارجحيت تهديدات داخلي به‌خصوص نگراني از ثبات داخلي را شكسته و از آن فراتر روند و در طرف ديگر آمريكايي‌ها نيز طبيعتاً تلاش‌هايي براي دستكاري در محيط امنيت داخلي اين كشور به‌خصوص تلاش براي استفاده از ظرفيت طبقه متوسط در چين خواهند نمود.
سخنان شي جين پينگ در نوزدهمين كنگره حزب كمونيست و به‌خصوص تأكيد وي بر مسائل مهمي ازجمله ضرورت انتقال چين از مدل توسعه كمي به مدل توسعه كيفي، ايجاد يك جامعه كامياب و ايجاد يك چين زيبا را مي‌توان درهمين‌رابطه و به‌عنوان بخشي از تلاش‌هاي اين كشور براي بازسازي و بهبود رابطه خود با جامعه تعريف كرد. علاوه‌براين، رئيس‌جمهور چين در پيام سال نو ميلادي 2018 خود نيز اين موضوع را به‌عنوان يكي از موضوعات كليدي و مورد توجه حزب كمونيست چين يادآور شده و تأكيد مي‌كند كه اگرچه ما توانسته‌ايم دستاوردهاي خوبي در زمينه‌ها و حوزه‌هاي مختلف داشته باشيم؛ اما هنوز با وضعيت رضايت‌بخش براي مردم چين فاصله داريم و كاهش اين فاصله وظيفه و مسئوليت ماست و به كادرهاي حزبي تأكيد دارد كه بايد منافع مردم را به‌عنوان بزرگ‌ترين دستاورد براي خود درنظر گيرند. به‌بيان‌ديگر، به‌نظر مي‌رسد كه چين در مرحله‌اي از قدرت‌يابي است كه چنين ضرورتي را به‌خوبي احساس كرده و تلاش دارد تا اولين گام را با تغيير جزئي در فلسفه مديريت اقتصادي خود به‌گونه‌اي‌كه فضا و گشايش‌هاي بيشتري براي جامعه و طبقه متوسط اين كشور ايجاد شود، بردارد.
اين مسئله را همچنين مي‌توان در اكثر تحليل‌ها و نشست‌هاي اقتصادي كه پس از كنگره نوزدهم تاكنون در چين برگزار مي‌شود هم ديد و اكثر اين تحليل و نشست‌ها چهار هدف انتقال از توسعه كمي به توسعه كيفي، تلاش براي بهبود محيط زيست، بهبود آموزش و خدمات پزشكي و تضمين ثبات مالي را به‌عنوان اهداف پنج سال آينده چين بيان و مشخص كرده‌اند. نتايج نظرسنجي‌هايي كه در 20 سپتامبر 2017 در ميان نهصد نفر چيني در شهرهاي پكن، شانگهاي و گوانژو انجام شده، نيز نشان مي‌دهد كه تلاش چين براي بازسازي رابطه با جامعه به‌خصوص طبقه متوسط چين توانسته تا حدود زيادي با موفقيت همراه باشد و تقريباً هشتاد درصد از پاسخ‌دهندگان بيان داشته‌اند كه از زندگي مادي و فرهنگي بهتري به نسبت پنج سال گذشته برخوردار شده‌اند.
درمجموع و براساس آنچه در فوق آمد مي‌توان گفت كه اين حركت هوشمندانه چين به‌خصوص تلاش براي بهبود فلسفه مديريت اقتصادي اين كشور مي‌تواند به‌صورت همزمان چندين هدف را دنبال كند. اين اهداف را مي‌توان بازسازي رابطه نظام سياسي با جامعه به‌خصوص طبقه متوسط چين، فراتر رفتن از دغدغه سنتي ارجحيت امنيت و ثبات داخلي و آزاد كردن انرژي‌هاي چين براي برون‌گرايي در سال‌هاي پيشِ رو، ساخت يك الگو و مدل موفق و جذاب از توسعه چين براي جهان خارج، برجسته كردن ايده مسئوليت‌پذيري چين در نظام بين‌الملل به‌خصوص توجه به مسائل محيط زيست و غيره دانست. هرچند بايد گفت كه تحقق اين اهداف بسيار دشوار است؛ ليكن درصورتي‌كه نخبگان سياسي چين بتوانند اين مرحله را هم با موفقيت پشت‌سر بگذارند نه‌تنها تاحدودي از دام و معماي طبقه متوسط گريخته‌اند بلكه همچنين گام‌هاي جدي‌اي را براي ارائه يك الگوي جذاب و موفق از مدل سوسياليسم چيني هم برداشته‌اند.
التعليقات