كشته شدن "اسامه بن لادن" 54 ساله و سركرده گروهك تروريستي القاعده در كنارگوش پايتخت نشينان پاكستان، با بهت و شگفتي از سوي ناظران تحولات منطقه  همراه بوده و برداشت‌ها و ديدگاه‌هاي متفاوتي نيز در اين خصوص مطرح شده است. اما با اين وجود، ناظران مسايل منطقه تاكيد دارند كه كشته شدن "بن لادن" تغييري در سياست هاي آمريكا در منطقه به ويژه در ارتباط با پاكستان ايجاد نخواهد كرد و رهبران القاعده نيز بعد از"اسامه" دنبال تغييرات اساسي در خط و مشي و سياست گذاري ها نخواهند بود. در اين بين، حذف "بن لادن" بدون نشان دادن جسد وي ،سووالات زيادي براي ناظران و تحليلگران مسايل منطقه به ويژه امور مبارزه با تروريسم ايجاد كرده و گمانه‌زني‌هاي بسياري پيرامون مرگ بن‌لادن، شيوه مرگ، احتمال سناريوسازي آمريكا، نقش واقعي سازمان اطلاعاتي پاكستان و همچنين آينده القاعده و به تبع آن آينده حضور آمريكا در منطقه توسط كارشناسان طرح مي‌شود. در راستاي همين گمانه‌زني‌ها، در اين مقاله بصورت محوري، سه فرض مورد توجه قرار گرفته و شواهد آن ارائه شده است:

الف ) معامله بين دولت پاكستان و آمريكا در خصوص طرح به دام انداختن بن لادن قطعي است.

رفت و آمدهاي اخير مقامات آمريكايي به اسلام آباد نشان مي‌دهد هماهنگي و همكاري بين امريكا و دولت پاكستان از قبل وجود داشته است. درحال حاضر دولت پاكستان مي‌خواهد جايگاه خود را نزد مردم پاكستان حفظ كند به همين علت اعلام كرده است در اجراي اين عمليات نقشي نداشته است. تاريخ نشان داده كه دولت‌هاي حاكم بر پاكستان اعم از ديكتاتوري يا دمكراتيك بودن آن‌ها همواره در اين انديشه بوده اند كه تا حد امكان به آمريكا امتياز بدهند تا اين كشور را راضي كنند.

شواهد:

1. اظهار خرسندي مقام‌هاي پاكستاني از كشته شدن بن لادن

2. اعلام آمريكا مبني بر ادامه كمك‌هاي مالي به پاكستان

3. اعلام آمريكا مبني بر اينكه واشنگتن در منطقه به پاكستان نيازمند است.

4. برخي معتقدند پاكستان نيز در اين معامله سهم بسياري بدست آورد. از اين نگاه، پاكستاني‌ها در قبال تضمين كمك‌هاي مالي آمريكا به اسلام آباد و همچنين به رسميت شناختن نقش پررنگ پاكستان در افغانستان، بن لادن پير و به دور از رهبري فعال القاعده را به اوباما هديه كردند.

ب) تاثير كشته شدن بن لادن در سياست‌هاي منطقه‌اي آمريكا

1.برنامه‌هاي ضرد تروريستي آمريكا در منطقه دچار تغيير نخواهد شد. خروج از افغانستان پيشتر طراحي شده و آنها بر اساس برنامه ريزي بخش عمده‌اي از نظاميان خود را از اين كشور خارج مي‌كنند.

2.آمريكايي‌ها از اين برگ بيشتر در جهت مسايل داخلي خود بهره گيري مي‌كنند و طراحي‌هاي منطقه‌اي خود را كه هم اكنون با تغيير رييس سازمان سيا، وزارت دفاع و همچنين فرماندهي نظاميان آمريكايي در افغانستان شروع شده را به پيش خواهند برد. در واقع پيش از كشته شدن بن لادن آمريكايي‌ها به دنبال تغيير رويه از حضور سخنت افزاري به حضور نرم افزاري (اطلاعاتي ) بودند كه قرار است اين اتفاق در آينده رخ دهد.( اشاره به برنامه‌هاي آمريكا در افغانسان و عراق )

3. به نظر مي‌رسد كشته شدن بن لادن به تسريع در طرح‌هاي اوباما در منطقه منجر شود وگرنه قرار نيست تغييري ماهوي در سياست‌هاي كلان اين كشور ايجاد كند. جالب است كه بعد از كشته شدن بن لادن تاكيد كرد كه از اين ببعد جهان امن خواهد شد! در حقيقت امن شدن جهان به معناي واگذاري نقش‌ها به ساير بازيگران و بازي دادن به ساير مراجع قدرت جهاني است (مانند آنچه كه در ليبي مشاهده مي‌كنيم!).
بسياري از كارشناسان معتقدند در منطقه نيز قرار است با هديه پاكستاني‌ها به آمريكا، نقش آنها در افغانستان پر رنگ تر شود و واشنگتن نيز به عنوان ناظر اطلاعاتي ايفاي نقش كند.

4. تنش‌هاي اطلاعاتي پاكستان و آمريكا بعد از اين معامله بتدريج به سمت بهبودي حركت خواهد كرد و كمك‌هاي مالي آمريكا نيز بهتر از گذشته به دولت و ارتش پاكستان تقديم خواهد شد.
با اين وجود، تبليغ تشديد شكاف بين سازمان‌هاي سيا و آي.اس.آي فريب استراتژيك است.

5. تقويت روابط آمريكا با پاكستان

روابط اين دو كشور بتدريج به سمت بهبودي حركت خواهد كرد و اوج آن سفر آتي اوباما به اسلام آباد خواهد بود. "مارك تونر" سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا نيز روز بعد از كشته شدن بن لادن بر تداوم كمك‌ها به پاكستان تاكيد كرد. تونر تصريح كرد:شمار بسياري از قربانيان حملات القاعده و بن لادن در واقع از مسلمانان بوده اند و به ويژه پاكستان از حملات اين شبكه تروريستي خسارات شديدي را متحمل شده است.

ج) وضعيت آتي القاعده

1. سازمان القاعده داراي چارچوب سازماني خاصي است و كشته شدن بن لادن هيچگونه تغييري در مسير حركتي اين سازمان ايجاد نخواهد كرد.
القاعده از سال 2003 به ايجاد تشكيلات بومي و منطقه‌اي مبادرت كرد و بسياري از سياست‌هاي جاري خود را به روساي منطقه واگذار كرد. اين سياست با هدف كاهش آسيب پذيري سازمان انجام شده است.

2. بن لادن از سال 2007 بطور عملي در مديريت سازمان به عنصري غير فعال تبديل شده بود. بنابراين كشته شدن وي نمي‌تواند تغييري در سياست‌هاي آتي اين سازمان ايجاد كند.
همچنين بن لادن، در اين اواخر نفوذ خود را بر روي شاخه عربي القاعده از دست داده بود. ضمن آنكه اختيارات و صلاحيت شاخه القاعده در مرز افغانستان-پاكستان نيز در دست ايمن الظواهري مرد شماره دوي القاعده است.
آمريكايي‌ها نيز به دليل ضعف وي و خروج تدريجي وي از چرخه رهبري القاعده، به كشتن وي مبادرت كردند. آنها اطمينان دارند كه خطري متوجه منافع آنها نخواهد بود براي همين اوباما از جهاني امن تر سخن مي‌گويد. آمريكا اطمينان دارد كه مي‌تواند شبكه القاعده را تحت كنترل داشته باشد و تنها به كشتن نماد تروريسم نياز داشت.

3. سكوت محتاطانه اعضاي برجسته القاعده ( مانند ايمن الظواهري) مي‌تواند فرضيه كم اهميت بودن حذف فيزيكي بن لادن را نيز طرح نمايد.

4.جنبش طالبان افغانستان قدرت اصلي در افغانستان و پاكستان است و بر بخش زيادي از اراضي افغانستان قبل از بن لادن و القاعده سلطه داشته است. بن لادن هيچ ارتباطي با طالبان افغانستان و در تاسيس اين جنبش نقشي نداشته است. بنابراين مي‌توان به اين احتمال نيز توجه داشت طالبان افغانستان در منطقه حضور دارد و به مقاومت خود در برابر آمريكايي‌ها ادامه مي‌دهد.