تركيه ازجمله كشورهاي مهم خاورميانه است كه سياست خارجي فعالانه‌اي را در قبال تحولات جهان عرب دنبال مي‌كند. با توجه به اينكه بحرين از حوزه‌هاي اصلي دچار تحول و بحران در سطح منطقه‌اي است، يكي از پرسش‌ها و مسائل مهم قابل بررسي سياست خارجي تركيه آن است كه تركيه چه رويكردي به تحولات بحرين اتخاذ كرده است؟

تركيه سعي كرده است در مورد تحولات بحرين رويكرد متوازني را اتخاذ نمايد و هيچگاه خود را كاملاً در كنار يك جبهه قرار ندهد. با اين حال، اين رويكرد متوازن تركيه، در راستاي منافع استراتژيك آن در سطح منطقه‌اي طراحي شده است. مقامات آنكارا سعي كرده‌اند نوعي از مواضع را اتخاذ نمايند تا ضمن حفظ منافع آنها در منطقه، بر روابط اين كشور با طيف متنوعي از بازيگران بحران بحرين تأثيرگذاري منفي نداشته باشد. تركيه در جريان بحران بحرين سعي كرده است رويكرد ديپلماتيك فعالانه‌اي داشته باشد؛ بدين ترتيب، رايزني‌ها و گفت‌وگوهايي با دو طرف يعني ايران و شوراي همكاري خليج فارس داشته است. اين كشور بر لزوم گفت‌وگو و اصلاحات در سطح كشورهاي منطقه و ازجمله بحرين تأكيد داشته و معتقد است كه دولت‌هاي خاورميانه بايد به درخواست‌هاي مردم خود براي دموكراسي و اصلاحات توجه كنند. با اين حال، تركيه در خصوص تحولات منطقه‌اي و ازجمله بحرين، با دگرگوني‌هاي فوري و اساسي كه منجر به تنش و منازعه در سطح منطقه مي‌شود، چندان موافق نيست و اصلاح تدريجي وضع موجود منطقه و نظام‌هاي سياسي غيردموكراتيك را به‌صورت مرحله‌اي و در روندي تدريجي و با هزينه‌هاي اندك ترجيح مي‌دهد.

مقامات تركيه به اين موضوع واقفند كه رويكرد يك‌جانبه ترك‌ها در خصوص بحران بحرين، كه در مقابل معترضين و در همراهي كامل با آل خليفه است، به روابط اين كشور با ايران و تا حدي عراق آسيب وارد مي‌كند. بر اين اساس، مقامات تركيه به هرگونه تشديد تنش‌هاي فرقه‌اي در سطح منطقه در نتيجه تحولات بحرين، هشدار داده‌اند و وزير امور خارجه تركيه خواستار آن شده است كه حضور نيروهاي شوراي همكاري در بحرين موقتي باشد و هرگونه تحول سياسي در اين كشور بدون مداخله خارجي صورت گيرد. به اعتقاد ترك‌ها اعزام نيرو به بحرين مي‌تواند خشونت‌هاي شيعي ـ سني در منطقه را شعله‌ور سازد و در همين راستاست كه اردوغان، نخست‌وزير تركيه، عنوان كرد «تركيه كربلاي جديد نمي‌خواهد».

هرچند برخي موضع‌گيري‌هاي مقامات تركيه و تأكيد بر لزوم مصالحه با معترضين باعث برخي رنجش‌ها در ميان مقامات حكومت بحرين شده است؛ با اين حال، در مجموع اعضاي شوراي همكاري خليج فارس از رويكرد تركيه در خصوص تحولات بحرين رضايت دارند و شيخ خالد، وزير امور خارجه بحرين، با سفر به آنكارا از مواضع تركيه قدرداني نمود. اين مواضع آل خليفه و تلاش تركيه براي حفظ تعاملات سياسي با مقامات كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس، حاكي از آن است كه اين كشور به‌رغم اتخاذ رويكرد كلي متوازن و تأكيد بر اصلاحات و گفت‌وگو و پرهيز از ايجاد تنش در روابط با جمهوري اسلامي ايران، به حفظ روابط گذشته خود با كشورهاي عربي خليج فارس نيز اهميت ويژه‌اي مي‌دهد و نمي‌خواهد تحولات داخلي بحرين باعث تحت‌الشعاع قرار دادن اين روابط شود.

تركيه و كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس در طي چند سال گذشته سعي كرده‌اند همكاري‌هاي استراتژيكي را پي‌ريزي نمايند. تركيه با توجه به نيازمندي به منابع انرژي خليج فارس از يك سو، و سرمايه‌ها و منافع تجاري كشورهاي عربي خليج فارس از سوي ديگر، تلاش‌هاي گسترده‌اي را براي ارتقاء روابط سياسي و اقتصادي با اين كشورها به انجام رسانده است و سعي دارد در شرايط جديد منطقه‌اي نيز روابط استراتژيكي با شوراي همكاري خليج فارس داشته باشد. بر اين اساس، اين كشور در پي اتخاذ رويكردي در قبال تحولات بحرين است كه به روابط و منافع استراتژيك آنكارا در خليج فارس لطمه نزند. تركيه سعي مي‌كند در جهت حفظ منافع استراتژيك خود در خليج فارس همراهي خود با كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس در تحولات بحرين را به‌رغم برخي انتقادات حفظ نمايد. به همين منظور، نخست‌وزير تركيه عنوان نمود كه مداخله شوراي همكاري خليج فارس در بحرين را نمي‌توان به‌عنوان دخالت خارجي قلمداد كرد؛ چراكه نيروهاي سپر جزيره به‌عنوان نيرويي منطقه‌اي است كه به‌صورت بين‌المللي به رسميت شناخته شده است.

در مجموع، تركيه با توجه به تعقيب منافع تجاري و اقتصادي در روابط خود با دولت‌هاي شوراي همكاري خليج فارس، خواستار تغيير وضع موجود منطقه‌اي به‌صورت ناگهاني و به چالش كشيده شدن روابط استراتژيك خود با اين دولت‌ها با حمايت جدي از مخالفان بحريني نيست. با اين حال، انتقادات نرم و ملايم تركيه به رويكردهاي خشونت‌آميز در قبال مخالفين تداوم دارد؛ چراكه تركيه حمايت قوي از رژيم آل خليفه را باعث تضعيف وجهه دموكراتيك منطقه‌اي و بين‌المللي تركيه مي‌داند كه مي‌تواند روابط آن با جمهوري اسلامي ايران را نيز با مخاطراتي مواجه كند. بدين ترتيب، رويكرد كلي تركيه در خصوص تحولات بحرين را مي‌توان رويكردي متوازن با تمايل به حفظ وضع موجود با شيوه‌هاي مسالمت‌آميز تلقي كرد.