مقالات
راهبرد نگاه به شرق و توجه لازم به مسائل مغفول‌مانده منطقه (تغییر محور استراتژیک) تاکنون در سیاست خارجی ترکیه وجهه مناسبی از جمهوری ترکیه در کشورهای منطقه برجای گذاشته است. وقوع انقلاب‌های عربی که در ابتدا با ورود فعالانه آنکارا به موضوع تونس، یمن و مصر همراه بود، روند ارتقاء جایگاه منطقه‌ای ترکیه را تقویت نمود و مدل‌سازی ترکیه برای نظام‌های سیاسی آتی این کشورها مطرح شد؛ اما در...
طرح جدید روسیه برای تحرک بخشیدن به مذاکرات پیرامون برنامة هسته‌ای ایران که از سوی سرگئی لاوروف و خلال دیدار او با هیلاری کلینتون در آمریکا مطرح شد را می‌توان از معدود و به عبارتی تنها ابتکار مسکو در این رابطه دانست. بر اساس این طرح که لاوروف آن را "گام‌به‌گام" توصیف کرد، تهران به صورت مرحله‌ای و طی روندی از «آسان‌ترین به سخت‌ترین» سوالات درباره فعالیت‌های...
ایران با دارا بودن بیش از 1/11 درصد، برابر با 132 میلیارد بشکه از ذخایر نفت جهان و همچنین منابع گازی به میزان 8/970 تریلیون مترمکعب، یکی از بزرگترین بازیگران بازار جهانی انرژی محسوب می‌شود.(1) ایران گرچه یک قدرت نفتی است، اما وابستگی به درآمد ناشی از فروش نفت که تقریباً 80 درصد از صادرات و 5/42 درصد از درآمد دولت را تشکیل می‌دهد، موجب شده است تا اقتصاد آن به یک اقتصاد وابسته به درآمد نفت...
ترکیه ازجمله کشورهای مهم خاورمیانه است که سیاست خارجی فعالانه‌ای را در قبال تحولات جهان عرب دنبال می‌کند. با توجه به اینکه بحرین از حوزه‌های اصلی دچار تحول و بحران در سطح منطقه‌ای است، یکی از پرسش‌ها و مسائل مهم قابل بررسی سیاست خارجی ترکیه آن است که ترکیه چه رویکردی به تحولات بحرین اتخاذ کرده است؟ ترکیه سعی کرده است در مورد تحولات بحرین رویکرد متوازنی را اتخاذ نماید...
اتحادیه اروپا با چه چالش هایی در حل بحران مالی و اقتصادی روبه روست؟ بحران مالی در اروپا به دلیل بدهی سنگین برخی دولتهای عضو اتحادیه و منطقه یورو و اقتصاد نا کارآمد آنها همچنان ادامه دارد. جدای از تاثیرات بحران در افزایش بیکاری، کاهش نرخ رشد اقتصادی و... به نظر می‌رسد مهمترین پیامد این بحران تضعیف نظام مالی یوروست. در صورت ادامه این بحران که گفته می‌شود بزرگترین چالش مالی و اقتصادی...
کیفرخواست پرونده ترور رفیق حریری در حالی از سوی دادگاه بین‌المللی ویژه این پرونده صادر شد که وجود برخی شواهد و قرائن محکم، این فرضیه را تقویت کرده که این دادگاه، بیش از اینکه بر مدار عدالت حرکت کرده باشد، ملاحظات سیاسی را در دستور کار خود قرار داده است. آغاز یک پرونده حقوقی یا پروژه سیاسی؟ از همان زمان که هنوز دود ناشی از آتش ترور حریری فروننشسته و پرونده‌ای تشکیل نشده بود و سوریه متهم به...
بدون تردید، «شوکه شدن» و «سراسیمگی»، واکنش مهم عربستان سعودی در برابر انقلاب اخیر جهان عرب، و «تلاش برای حفظ وضع موجود» سیاست اصولی‌اش بوده است. در حالی که ایالات متحده، دوست همیشگی ریاض، اکنون طرفدار تغییراتی در خاورمیانه است، عربستان با ترس و واهمه از این تحولات، بیش از هر زمانی دیگر در منطقه خود را «تنها» یافته و فضایی برای طرح این پرسش پیش می‌آورد: آیا لبه تیز...
کدهای ژئوپلیتیکی، پیش‌فرض‌های استراتژیکی هستند که از آنها به‌عنوان عناصر و درون‌مایه اصلی شکل‌دهنده به سیاست خارجی یک دولت در مقابل دولتهای دیگر یاد می‌شود؛ به عبارتی رفتاری که دولت‌ها از طریق آن هستی خود را برای جهان توجیه می‌کنند، کد ژئوپلیتیکی نامیده می‌شود. از طرف دیگر، براساس منطق ژئواکونومیکی، قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی سعی دارند برای حضور در حوزه‌های...
سی ام ژوئن، سناتور ایتالیایی سرجو گرگوریو در کنفرانسی خبری با خوشحالی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران برای اولین بار در نشست سالانه گروه ویژه مدیترانه و خاورمیانه شورای پارلمانی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی حضور خواهد یافت. او این حضور را به لحاظ تاریخی پراهمیت خواند و خاطرنشان کرد که بسیاری از اعضای ناتو از ایده گفتگو با ایران تا جایی که ممکن باشد، پشتیبانی می‌کنند. این نشست دو روزه،...
موقعیت ژئوپلیتیکی قره‌باغ و شرایط کنونی آن تمام دولتهای پیرامونی را به نحوی تحت تأثیر خود قرار داده است. روسیه به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی این صحنه، از آغاز و به نوعی در پیدایش و تداوم روند بحران مشارکت داشته است. هر چند روسیه با قره‌باغ پیوند فضایی - جغرافیایی مستقیم ندارد، اما در منطقه نقش تعیین کننده‌ای دارد و خواهد داشت. روسیه، علاوه بر اینکه از تلاش‌های گروه مینسک برای حل بحران...
خیزش های مردمی جهان عرب در سال 2011 از کشورهای تونس و مصر شروع شد و سپس به بسیاری از کشورهای دیگر عربی نیز سرایت کرد. در آغاز خیزش های مردمی جهان عرب در این خصوص که آیا این تحولات به تمام جهان عرب و حتی خاورمیانه غیر عربی نیز گسترش خواهد یافت یا اینکه احتمال تکرار خیز شهای مردمی در کدام کشورها بیشتر است، مناظرات جدی وجود داشت. از جمله دیدگاه های جدی و غالب در این مورد در ابتدا آن بود که احتمال اینکه...
ترکیه در قبال خیزش های مردمی اخیر چه مواضعی داشته و عامل تعیین کننده این مواضع چیست؟ تحولات و خیزش های فراگیر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که روز به روز ابعاد جدیدی می یابد، رویکردهای متفاوتی را از سوی کشورهای دنیا به دنبال داشته است. در این بین مواضع کشور ترکیه در قبال تحولات اخیر قابل تامل به نظر می رسد. مواضع و رویکرد ترکیه نسبت به کشورهای درگیر متفاوت بوده به طوری که از بی تفاوتی و سکوت...
بررسی مسایل دو کشور ترکیه و سوریه هنگامی اهمیت می‌یابد که بدانیم وجود ثبات یا بی‌ثباتی در هر یک از این دو کشور تاثیر بسیاری بر موازنه قدرت در منطقه خاورمیانه خواهد داشت. ترکیه در دهه اخیر توانسته است با بهره‌گیری از موقعیت استراتژیک جغرافیایی خود، با پیشرفت‌های چشمگیر اقتصادی و پیش گرفتن سیاست‌های منطقه‌ای پویا و آگاهانه و در راستای استراتژی "به صفر رساندن مشکلات با...
عربستان سعودی کشوری با نظام سیاسی پادشاهی و گرایشات محافظه کارانه محسوب می شود. محافظه‌کاری و سنتی بودن این نظام سیاسی در عرصه سیاست خارجی نیز بازتاب داشته است و دولت سعودی در سیاست خارجی خود در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نیز اغلب با محافظه‌کاری و ملاحظه کاری عمل کرده است. اما این دولت در خصوص خیزش مردمی و تحولات بحرین رویکردی را از خود به نمایش گذاشت که می توان آن را رویکردی فعالانه و...
در پی حملات 11سپتامبر، دکترین بوش مبنی بر جنگ پیشگیرانه فصل جدیدی از رویکردهای امنیتی را فرا روی نظام بین الملل قرار داد. طبق این دکترین، تنها وجود تهدید سرزمینی برای دفاع مشروع که اصلی پذیرفته شده در منشور سازمان ملل است، کفایت نمی‌کرد. بلکه تصور وجود تهدید نیز دست ایالات متحده را برای مقابله و دفاع مشروع باز می‌گذاشت. حمله به افغانستان تحت تاثیر این دکترین در جهان مشروعیت یافت. یکی...
سازمان القاعده بر مبنای ایدئولوژی سلفی-تکفیری و کاریزمای رهبر خویش و نیز ابزارهایی که در دست داشت توانست به یکی از اثرگذارترین بازیگران فعال در خاورمیانه و نیز سطح بین الملل تبدیل شود. این جنبش پس از 9/11 ضربات متعددی را متحمل شد که مهمترین آن¬ها کشته شدن رهبر کاریزماتیک آن در می 2011 میباشد. کشته شدن وی و جانشینی أیمن الظواهری این پرسش را مطرح ساخت که آیا القاعده در آیندۀ خاورمیانۀ در حال...
سران کشورها و وزیران دارایی اتحادیه اروپایی بیش از یکسال است که تلاش زیادی را برای نجات یونان از بحران اقتصادی و پولی مبذول داشته‌اند. مهمترین روسای کشورهای اروپایی به وضوح عنوان کرده‌اند که سیاستگذاران باید مطمئن شوند بحران یونان روی سایر کشورهای منطقه یورو اثر نمی‌گذارد و بحران جدیدی را ایجاد نمی‌کند. تدابیر جدید کشورهای منطقه یورو برای مقابله با بحران مالی یونان، چرخشی مهم در سیاست...
این بیان که «اسرائیل تنها دموکراسی خاورمیانه است»، بیانی قوی است که صهیونیست‌ها در اروپا و آمریکا مفصل به تبلیغ آن می پردازند و سال هاست که آمریکا و اروپا از دیدگاه اسرائیل به خاورمیانه و تحولات آن می نگرند و برای این منطقه سیاستگذاری می‌کنند. تاکنون خاورمیانه‌ای‌ها هر فشاری برای تضعیف و تعدیل اسرائیل بر غرب وارد آورده‌اند، همواره تلاشی از سوی نیروهای «ضددموکراسی» تلقی...
بدون شک خیزش های مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا یکی از مهمترین وقایع سلسله واری است که طی چند سال اخیر به وقوع پیوسته است. گذشته از تحولات عمیق سیاسی ناشی از این خیزش‌ها، رویکرد و نوع نگاه کشورهای مختلف نظام بین الملل نسبت به تحولات اخیر آشکارا در مقابل دیدگان افکار عمومی جهان قرار گرفته و نیت و اهداف بازیگران نظام بین الملل در چارچوب این تحولات نمود یافته است. در این میان ارزیابی و بررسی...
ایران و مصر دو کشور باستانی و به تعبیری تنها دولتهای واقعی خاورمیانه میباشند و در نتیجه تقسیمهای استعماری در این منطقه ظاهر نشدند. گذشته از دیرینگیِ تمدن دو کشور، تاریخ روابط ایران و مصر نیز بسیار گستردهتر و ژرفتر از فاصلۀ جغرافیایی آنها میباشد. مصر روزگاری جزئی از قلمرو ایران بود در دورۀ اسلامی، دو کشور اجزای اساسیِ تمدن بزرگ اسلامی بودند. ایران و مصر، به دلیل پیشتازی فرهنگی و فکری، پیش از سایر...
جدیدترین مطالب
برای عضویت در خبرنامه سایت لطفاً ایمیل خود را وارد کنید.
