علی اسمعیلی اردکانی
بلوغ دانش روابط بینالملل ایران در گرو توجه بیشتر به تفکر و پژوهش در قالبهای علمی و حفظ تعادل آن با دغدغه، فرهنگ و سنت انسان ایرانی است. باید در کنار بالوپر دادن به نبوغ شاعرانگی و طرح و تدوین نظریهها، رویکردها و رهیافتهای ایرانی و اسلامی برگرفته از سنتهای دینی و فکری و روشنفکریمان، به ابعاد عقلائی و پارادایمی دانش روابط بینالملل نیز توجه کنیم. درحالحاضر، اما روابط...
پیش از این و در زمان اولین اقدام آمریکا برای تحریم شرکت هواوی چین و تهدید شرکای اروپایی به مجازات اقتصادی در صورت ادامه همکاری با این شرکت، در یادداشتی(یکجانبهگرایی آمریکا و سیاست شناسایی چین) نوشتم که اصل مساله را در تلاش آمریکا برای شناسایی نکردن یکی از ابعاد قدرت چین به عنوان یک ابرقدرت جهانی میبینم. در موضوع خروج احتمالی از معاهده «آسمانهای باز» هم مساله برخلاف آنچه بهانه خروج...
بعد از خروج آمریکا از برجام (JCPOA) و پیمان موشکهای هستهای میانبرد(INF) اکنون نوبت به معاهده آسمانهای باز(OST) رسیده است. سه نوع توافق بینالمللی که در ماهیت امنیتی- نظامی بودن با یکدیگر مشترک هستند. توجیه واشینگتن برای خروج از این معاهده به عنوان یک معاهده کلیدی در افزایش شفافیت و اعتماد در روابط فراآتلانتیکی و همچنین مناسبات امنیتی- نظامی روسیه با اروپا و آمریکا، از همان نوع توجیهات پیشین...
این متن برداشتی آزاد و همراه با تغییراتی اندک از متن پیشنهادی گراهام آلیسون پژوهشگر حوزه مطالعات راهبردی و سیاست خارجی در آمریکا برای نگارش یادداشت راهبردی است که پیش از این در سایت مرکز بلفر دانشگاه هاروارد منتشر شده است. در دوره دوم برگزاری جشنواره تحلیلگر برتر(رهنامهنویسی) موسسه ابرار معاصر تهران این متن راهنمای نگارش مشارکتکنندگان در جشنواره خواهد بود. بدیهیست این راهنما...
علیرغم آنکه چندجانبهگرایی محور یا هسته اصلی نظم بینالملل پس از جنگ جهانی بوده است، طی سالهای اخیر شاهد تهدیداتی علیه نظام بینالملل چندجانبهگرا ازسوی برخی از بازیگران آن بهویژه ایالات متحده هستیم. به عبارتی دیگر در روزهای پایانی دهه دوم قرن بیستویکم اقدامات یکجانبه آمریکا در عرصه جامعه بینالمللی مورد نقد همه کشورهای جهان از جمله همپیمانان و شرکای استراتژیک خود قرار...
متغیر دگرگونی نظم و نظام بینالملل متغیری بسیار مهم در اتخاذ نوع استراتژیهای اقتصادی، امنیتی و سیاسی از سوی رهبران آلمان است. پیش از این، فهم از دگرگونیهای نظام بینالملل در اوایل قرن بیستویک و پایدار ندانستن نظام تک قطبی باعث شده بود آلمانیها 1-نسبت به همراهی کامل با آمریکا در موضوعات مختلف بینالمللی از جمله همکاری در جنگ عراق دچار تردید شوند، 2-بر خلاف تلاش آمریکا برای...
هدف قرار دادن پهپاد آمریکایی در حریم هوایی ایران در خلیج فارس و توقیف نفتکش بریتانیا در پاسخ به اقدام این کشور در جبل الطارق و درمقابل، واکنش آمریکا و بریتانیا به این موضوع، از زوایای مختلفی تحلیل شده است. مهمترین بحث در این زمینه، ارزیابی دوگانه مثبت و منفیِ واکنش ایران است. در میان عدهای از تحلیلگران، هر دو اقدام چیزی جز ادامه اقدامات خصمانه بریتانیا و آمریکا علیه ایران...
سوزان استرنج نظریهپرداز اقتصاد سیاسی بینالمللی در دهه 90 میلادی با رد استدلال مکتب افولگرایی، تاکید کرده بود، آمریکا با اتکا به قدرت نرم و همچنین در اختیار داشتن فناوریهای برتر، همچنان هژمونی و حکمرانی خود بر جهان را حفظ خواهد کرد. اما گویا جز رقابتهای جدی آمریکا با رقیبانش در زمینه تجاری و ارتقاء سیستمهای نظامی و فضایی با بهرهگیری از فناوری هوش مصنوعی، تلاش واشنگتن برای...
در حال حاضر اروپا با سه چالش اصلی درگیر است: 1-یکجانبهگرایی ایالات متحده و در نتیجه نگرایی از آینده روابط اروپا با شریک استراتژیک خود در ابعاد امنیتی، اقتصادی و سیاسی،2-تهدید ارزشها، هنجارها و دستاوردهای اروپایی از سوی ملتها و دولتهای این اتحادیه، 3- افزایش تهدیدات امنیتی در خارج نزدیک اتحادیه اروپایی. بدون شک در دو موضوع اول به خصوص در مورد جایگزینی چتر امنیتی اروپا و همچنین حجم...
اجلاس جی 7 ژوئن 2018 درحالی در کبک کانادا برگزار شد که در آن یک اتفاق تاریخی افتاد و آن اینکه در این اجلاس توافقی درباره مسائل و دستور کارهای آن صورت نگرفت. در نگاه اول زمینه این اتفاق را میتوان در نارضایتی کشورهای عضو اتحادیه اروپایی و شرکای آمریکا درباره تأثیر تحریمهای جدید این کشور علیه شرکتهای اروپایی که بهدنبال تجارت با ایران هستند و همچنین افزایش تعرفههای کمرگی از سوی این کشور...
با دنبال کردن خط تحلیلی و استدلالهای اروپاییها از هنگام توافق هستهای تا زمان طرح موضوع خروج و یا برهم خوردن توافق هستهای ایران و پنج به علاوه یک توسط دولت ترامپ، به وضوح میتوان شاهد چرخش و تغییر گفتمان رسمی اتحادیه اروپایی در قبال آینده برجام و همکاریهای اقتصادی و امنیتی با ایران بود. رصد دقیق این خطوط استدلالی نشان میدهد که علیرغم مانور برای کسب پرستیژ برآمده از ایفای...
صحبت از ذهنیت تاریخی در سیاست خارجی و روابط بینالملل معطوف به اهمیت تاریخ در فرایند تصمیمگیری و تصمیمسازی توسط رهبران و سیاستمداران یک کشور در مواجهه با دیگر بازیگران و رویدادهای بینالمللی است. ذهنیت تاریخی در فرایند کنشگری عرصه سیاست خارجی و روابط بینالملل میتواند مسیر تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای کلان یک کشور را تغییر دهد. رهبران کشور آلمان درحالحاضر...
ایران بهمانند هر کشور کنشگر دیگری در نظام بینالملل نمیتواند درمورد معادلات امنیتی و نظم امنیتی حاکم بر منطقهاش بیتفاوت باشد. بنابراین، کسانی که معتقدند فعالیتهای ایران برای تأمین امنیت خود باید محدود به مرزهایش باشد، از این واقعیت چشمپوشی میکنند که شرایط و محیط امنیتی ایران بهگونهای است که نمیشود یمن، سوریه، عراق، افغانستان و بسیاری مناطق دیگر در فقر، جنگ...
برداشت ایران از ثبات و امنیت منطقهای فهمی دیگر گزین است. درهمتنیدگی فرهنگ، تاریخ و جغرافیا در این منطقه باعث شده تا فهم امنیت ایران بهلحاظ هستیشناختی ماهیتی جمعگرا پیدا کند؛ بهعبارتیدیگر، کسی امنیت را بهشکل منفعتمحور و تکمحوری تعریف نکند. از منظر ایران، برای نزدیک کردن ذهنیت امنیتی درباره منطقه خاورمیانه و پر کردن شکافشناختی مسائل امنیتی باید گفتگو کرد و...
مسئله چیست؟ جایگاه ایران در تعیین سمتوسوی نظم امنیتی منطقهای و بینالمللی محل مناظرات گفتمانی و تحلیلهای استراتژیک زیادی بوده است. دراینمیان، عدهای با ارزیابی نظم امنیتی خاورمیانه بر نقش مثبت و ثباتبخش ایران تأکید کرده و هرگونه نظم امنیتی را بدون حضور و درنظر گرفتن جایگاه ایران ناقص دانستهاند. این دسته از تحلیلگران با استناد به کمکهای ایران به کشورهای منطقه...
ناقوس مرگ برای نظم نهادی؛ از برجام تا آموزش و صلحعلی اسمعیلی اردکانینظم نهادی موجود محصول نظام بینالملل مدرن بوده و در سده بیستم رشد یافته است. این نظم با توجه به تعدد مسائل جهانی دچار تحول زیادی شده است. نهادها و رژیمهای این نظم به بخشی از سازوکار حکمرانی جهانی تبدیل و عهدهدار نقشها و کارویژههای متعددی در سیاست، امنیت، زیست محیط، بهداشت، آموزش و اقتصاد بینالمللی...
بحران کره شمالی و نظم بینالمللی؛ ضرورت بازاندیشی در بازدارندگی مبتنیبر چانهزنیعلی اسمعیلی اردکانیکره شمالی نظم بینالمللی را به چالش کشیده است. شاید این جمله با تعریف مرسوم از سطوح مختلف نظم متفاوت باشد؛ اما در دل خود یک واقعیت دارد و آن اینکه نظم منطقهای و بینالمللیِ مطلوب مدنظر آمریکا در منطقهای مهم توسط کره شمالی به چالش کشیده شده است؛ نظمی که آمریکا خود را یکی از...
سیاست خارجی بریتانیا بعد از برگزیت علی اسمعیلی اردکانی دوشنبه 26 تیر 1396 انتخابات زودهنگام پارلمان بریتانیا با تدبیر رهبر حزب محافظه کار برای سرعت بخشیدن و همچنین اضافه کردن نیروی فزاینده به مذاکرات برگزیت با اتحادیه اروپایی با پیروزی شکننده و ائتلافی این حزب به پایان رسید. اکنون پس از گرفتن رای اعتماد ترزا می و کابینه پیشنهادی سوال اینجاست که سیاست خارجی این قدرت هستهای اروپایی چه...
رقص ترامپ با لبه تیز شمشیر؛ چرا عربستان بی پروا شده است؟علی اسمعیلی اردکانی یکشنبه 4 تیر 1396 تحلیلهای مختلفی از سفر دونالد ترامپ به آمریکا انجام شد. ابعاد اقتصادی، سیاسی، استراتژیک این سفر در دو سطح منطقهای و بینالمللی تحلیل شد. هرکدام از تحلیلهای انجام شده بر اهمیت یک متغیر تأکید کردند؛ اما بهنظر میرسد، فارغ از چرایی و چیستی سفر باید چگونگی تأثیر آن و احتمالات...
آینده اتحادیه اروپایی در پرتو روابط آلمان ـ فرانسه : نگاه ایرانی ایران ریویو، مصاحبه با محمدحسن طاهری، بهزاد احمدی، علی اسمعیلی اردکانی دوشنبه 22 خرداد 1396 انتخابات متعدد در سراسر اروپا موجی از بیم و امید را برای اتحادیه اروپایی ایجاد کرده است. این موج بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه بیشتر ازآنکه با امید همراه باشد، با ترس ناشی از آینده اتحادیه اروپایی همراه بوده است....
جدیدترین مطالب