مقالات
عراق را میتوان یکی از مهمترین حوزههای تمرکز آمریکا در خاورمیانه در طول سه دهه گذشته دانست. بهرغم نزدیکی آمریکا با رژیم بعث عراق در دهه 1980، حمله صدام به کویت و بحران خلیج فارس آغازگر مرحله جدید و متفاوتی در روابط دو کشور بود. حمله ائتلاف تحت رهبری آمریکا به عراق در ابتدای دهه 1990 و سپس اعمال تحریمها و فشارهای همهجانبه بر بغداد در این دهه، بسترساز تغییر رژیم عراق در سال...
برای فهم راهبرد خاورمیانهای آمریکا، بهضرورت باید مدل تحلیلی را مبتنیبر سه ستون ویژگیهای نظام بینالملل مستقر، ویژگیهای خاورمیانه در برابر ویژگیهای شخصیتی و مدیریتی دونالد ترامپ قرار داد. اجزای این مثلث ادراکی به دلایل کاملاً مشخص برگزیده شدهاند. ماهیت نظام بینالملل تعیینکننده جایگاه و اعتبار آمریکا در تعاملات بین بازیگری است. حیاتِ منازعات...
یکی از گزینههای فراروی دولتها در عرصه بینالمللی ایجاد ائتلافهای راهبردی است. در هزاره جدید میلادی، این ائتلافها بیش از همه در دو حوزه موضوعی «امنیت» و «اقتصاد» پیش رفتهاند: در حوزه امنیت، بیش از پیش شاهد توافقنامههای امنیتی ـ دفاعی دوجانبه یا چندجانبه میان کشورها هستیم و در حوزه اقتصاد نیز موافقتنامههای تجارت آزاد دوجانبه و...
دریا از مواهب الهی است که بهرهبرداری از آن نیازمند برنامهریزیهای دقیق، عزم جدی و همکاری منسجم تمام دستگاهها و سازمانها و نهادهای مرتبط با آن است. ایران با دراختیار داشتن حدود 5800 کیلومتر خط ساحلی و همجواری با خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر یک کشور دریایی بهشمار میرود و با داشتنِ سابقهای تاریخی در عرصه دریانوردی، توانمندیهای فنی و سرمایههای غنی انسانی،...
سیاستهای دولت آمریکا از کانالهای مختلف در تضعیف یا تقویت بازار نفت و قیمت آن مؤثر است. بهطور کلی، جمهوریخواهان با توجه به وابستگی منافعشان به درآمد شرکتهای نفتی، گسترش صنعت نفت و گاز را از برنامههای جدی خود قرار دادهاند. البته روحیه جنگطلبی آنان، فضای روانی بازار را تحت تأثیر قرار میدهد و درنتیجه، قیمت نفت خامهای شاخص را دچار نوسانات شدید میکند که حاصل...
تلاش آمریکا برای پایان دادن به جنگ هفدهساله در افغانستان تمامی تحولات این کشور همچون انتخابات ریاستجمهوری ژوئیه 2019 (تیر 1398) را تحتالشعاع قرار داده است. در غیاب دولت مرکزی افغانستان، مذاکرات مستقیم آمریکا و طالبان در ابوظبی و دوحه صورت گرفت که این امر جایگاه دولت کابل و بهویژه اشرف غنی را ضعیف کرده است. ریاستجمهوری اشرف غنی مرهون حمایت آمریکا از او در انتخابات 2014 بود....
انتخابات سراسری پاکستان در ژوئیه 2018 درحالی با پیروزی حزب تحریک انصاف[1] و تعیین رهبر آن (عمران خان نیازی) به مقام نخستوزیری به پایان رسید که به باور بسیاری از تحلیلگران، تحقق نسبی برنامههای عمران خان برای اصلاح و بهبود وضعیت نابسامان اقتصادی و کسری بودجه شدید این کشور، فقط با حمایت و کمک دولتهای خارجی و نهادهای بینالمللی امکانپذیر است. دراینراستا، نخستوزیر پاکستان...
فرمان ترامپ مبنیبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه ظرف مدت چهارماه واکنشهای مختلفی را در داخل و خارج از آمریکا درپی داشت. افرادی نظیر جیمز متیس، وزیر دفاع سابق آمریکا بر این باورند که این تصمیم بهمعنای «مختل کردن مبارزه با داعش»، «خیانتی به متحدان کرد و عرب» و «واگذار کردن شرق سوریه به دولت سوریه، روسیه و ایران» است. گفتنی است جمهوری اسلامی ایران، ترکیه،...
قرن 21 سدهای با دگرگونیهای سریع و گاه لحظهای، ناامنیهای گسترده، تحولات نوظهور، رویکار آمدن رهبران دگراندیش، چالشهای نوپدید و بهتبع آنها، راهحلهای بدیع و نوینی است که هرکدام از آنها ارزش بررسی موشکافانه را دارد. ازدیگرسو، کوشش برای تأمین بیشینه امنیت همواره در پس کنشهای انسانی وجود داشته است؛ بااینحال، در میان همه این تحولات و ناامنیها، بزرگترین...
با افزایش نگرانیهای توکیو در چند سال اخیر از گسترش تحرکات نظامی چین در آبهای اقیانوس آرام و آزمایشهای مکرر موشکهای بالستیک توسط کره شمالی و نیز پروازهای تحریکآمیز بمبافکنهای استراتژیک روسیه در آسمان نواحی مرزی میان دو کشور، دولت شینزو آبه در سال 2018 تصمیم گرفت که برنامه دفاع ملی خود را بازبینی، و طرح دفاعی دهساله جدیدی تصویب کند. این برنامه شامل افزایش بودجه...
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در 13 ژانویه 2019، بعد از تماس تلفنی با رجب طیب اردوغان، در توئیتی از ضرورت تشکیل منطقهای امن در نوار شمالی شرق فرات خبر داد. براساس مطالب ضدونقیض منتشرشده، عرض این منطقه حدود 32 کیلومتر و طول آن 460 کیلومتر است. اگر منطقه امن پیشنهادی ترامپ عملیاتی شود، سرتاسر نوار شمالی سوریه، خارج از کنترل نظام این کشور خواهد بود و ازسویدیگر، عرصه برای تداوم حضور...
در ادبیات حقوق بشر، نزدیکترین عبارتی که معنای حقیقی کلمه «یکجانبهگرایی» را توصیف میکند، عبارت «اقدامات قهری یکجانبه» است. این عبارت در بطن خود، هم صفت منفی یکجانبهگرایی را نمایش میدهد و هم طبیعت خشن و مبتنی بر زور آنرا عیان میسازد. نگاهی به ادبیات تولید شده توسط تمامی قطعنامههای شورای حقوق بشر، گزارشهای دبیرکل و گزارشهای گزارشگر ویژه نشان از آن دارد که...
نشست «واکاوی تغییرات کابینه در عربستان سعودی» در مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران، در روز چهارشنبه 19 دی 1397 برگزار شد. این نشست با حضور کارشناسان مهمان و مقیم همچون دکتر صباح زنگنه، دکتر مجتبی امانی، دکتر محسن نوروزی، دکتر رضا میرابیان، دکتر داود فیاضی، دکتر حمیدرضا کمالی، دکتر بهزاد احمدی، دکتر جعفر حق پناه و دکتر حسین آجورلو برگزار شد. در این...
سرزمین کنونی سوریه که با دارا بودن شهرهای مهمی مانند حلب و دمشق، با نام شامات یا ولایت شام خوانده میشد، از سال 1260 م. تحت حاکمیت ترکان سلجوقی و به نام ممالیک اداره میشد. این منطقه از سال 1516 و در زمان سلطان سلیم ضمیمه امپراتوری عثمانی شد و تا سال 1918 که انگلیسیها بر این سرزمین تسلط یافتند، بیش از ششصد سال این سرزمین تحت حاکمیت ترکها بوده است. بعد از جدایی سوریه از عثمانی، نهضتهای...
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در رأس یک هیئت بلندپایه سیاسی ـ اقتصادی در 17 دی 1397 به هند سفر کرد و با مقامات سیاسی و تجاری این کشور دیدار داشت. هند برای ایران یکی از مسیرهای اصلی عبور از گزند تحریمهای آمریکایی است. ایالات متحده برای تنظیم بازار نفت، معافیت تحریمی برای هشت خریدار نفت ایران از جمله هند در نظر گرفت. معافیت بندر چابهار نیز یکی دیگر از معافیتهایی است که آمریکا...
جمهوری اسلامی ایران پس از آنکه در نخستین ماههای سرنگونی رژیم طالبان، نقش مؤثری در رویکار آوردن دولت موقت حامد کرزای، رئیسجمهور وقت افغانستان، ایفا کرد، بیشتر به حمایت سیاسی و کمک اقتصادی به دولتهای سهگانه کرزای بسنده نمود و در مقوله خطیر مذاکرات صلح بین دولت کابل و گروه طالبان، نقش تهران بیشتر به حمایت لفظی از آن و شرکت در بعضی کنفرانسهای صلح در دهه اخیر محدود بود. این...
از زمان شکلگیری ایدئولوژی توسعهطلب صهیونیسم، شاهد تهدیدات گسترده این ایدئولوژی بهخصوص در منطقه غرب آسیا بودیم که اوج آن اشغال سرزمین فلسطین با کمک قدرتهای بزرگ بود. برآیند این اشغالگری تشکیل رژیم صهیونیستی در سال 1947 بود. توسعهطلبی رژیم صهیونیستی حتی بعد از تشکیل آن نیز متوقف نشد و بهغیراز فلسطین بخشهایی از سرزمینهای اسلامی و عربی را اشغال کرد که تاکنون نیز...
جنگ تجاری میان آمریکا و چین که از اوایل تابستان سال 2018 آغاز شد، اکنون با توجه به توافقات دسامبر 2018 میان رهبران دو کشور در شهر بوئینس آیرس، پایتخت آرژانتین، و در حاشیه اجلاس سران گروه بیست به حالت تعلیق درآمده است. آغازگر این جنگ تجاری میان دو کشور، آمریکا و دولت ترامپ است، اگرچه اتخاذ برخی سیاستها ازجانب چین در عرصههای تجاری و اقتصادی، آنهم در قبال آمریکا در بهوجود آمدن جنگ...
بیش از یک دهه از جدال فرانسه با مشکلات داخلی میگذرد. دراینزمان، این کشور با بحرانهایی کوتاهمدت رویارو بوده و دلهرۀ تروریسم بینالمللی را بیش از دیگر کشورهای اروپایی، چه ازلحاظ شمار افرادی که به گروههای افراطگرا پیوستند و چه ازنظر شمار قربانیان حوادث تروریستی تجربه کرده است. بنبست سیاست داخلیای که طیف وسیعی از مشکلات اقتصادی، از آیندۀ مبهم نیروی کار این کشور،...
مایک پامپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، در جریان سفر اخیر خود به خاورمیانه، از برگزاری کنفرانس بینالمللی با عنوان «پیشبرد آیندهای با صلح و ثبات در خاورمیانه» با هدف کانونی افزایش فشارها بر ایران با حضور نمایندگانی از کشورهای مختلف خاورمیانه، آسیا، اروپا و آفریقا در روزهای 13 و 14 فوریه (24 و ۲۵ بهمن) خبر داد. دراینبین، موضوعی که تعجب و توجه ناظران را به خود جلب کرد نه...
جدیدترین مطالب