مقالات
ویژگی اصلی جهان تحت نفوذ فضای سایبر در اوایل قرن بیستویکم درهمتنیدگی جوامع جهانی، اطلاعات و زیرساختهای اقتصادی و بههمپیوستگی این زیرساختها به حکومت، تجارت و زندگی عمومی است. قدرت و تفوق تکنولوژیک باعث توسعه آنچه که ازسوی تحلیلگران نظامی «آسیبپذیری نامتقارن» خوانده شده گشته است؛ یعنی یک دشمن گریزپا و باهوش بهسرعت و قاطعانه در برابر قویترین و...
با اعلام پایان سیطره سازمانی داعش در کشورهای عراق و سوریه در 29 آبان 1396 (20 نوامبر 2017)، این انتظار وجود دارد که این گروه پایگاه و مقر رسمی خود را در کشور افغانستان جهت تداوم فعالیتهای تروریستی و غیرانسانی خود قرار دهد. برایناساس، مطمئناً مسئله ناامنی و بیثباتی در افغانستان و بهتبع آن در سطح منطقه حادتر خواهد شد. از زمان فعالیت جدی طالبان و گروه تروریستی القاعده در افغانستان،...
اعلام استعفای ناگهانی سعد حریری در 4 نوامبر 2017 در حضور ملک سلمان، پادشاه سعودی، شوک بزرگی را به منطقه بحرانزده خاورمیانه وارد کرد. همزمانی این استعفا با پایان خلافت سرزمینی داعش در عراق و سوریه؛ نگرانیها از شروع فاز جدید منازعه در جامعه خشونتزده لبنان افزایش داد. درهمینراستا، انتقادها از چهار گوشه جهان به سمت خاندان سعودی از تحرکات مداخلهگرایانهشان در امور سیاسی لبنان و شروع...
در دهه 1950 با اوج گرفتن تلاش اتحاد شوروی برای سلطه بر جهان در رقابت با ایالات متحده در دوران «جنگ سرد»، جورج اورول، نویسنده بریتانیایی رمان مشهور «1984» را نوشت. روایتی از یک جامعه کمونیستی که ارباب آن همان «نظام پرولتاریا» یا حامی طبقه کارگر بود؛ اما همانگونه که در رمان 1984 بهخوبی نشان داده شده، برادر بزرگ که تصاویر آن در سراسر شهر خیالی داستان با هدف تلقین حس تحت کنترل و حمایت...
با رویکار آمدن ترامپ، بحث از سیاستهای حمایتگرایی اقتصادی در میان اروپا و آمریکا بسیار پررنگ شده است. ویلبر راس، وزیر تجارت آمریکا براینباور است که این کشور باید از تولیدات داخلی خود حمایت کند. او سیاستها و مشوقهایی صادراتی را دلیلبر وجود مازاد تراز تجاری برای برخی از کشورها دانسته است و اروپا، چین، و ژاپن را متهم میکند که فقط در حرف، از تجارت آزاد حمایت میکنند و درعمل،...
جنبش حماس در چند ماه اخیر تلاشهایی را درجهت احیای جایگاه داخلی و منطقهای خود آغاز کرده است. حال سؤالی که ایجاد میشود این است که چه عواملی موجب تغییر برخی از سیاستهای جنبش حماس شده است که در پاسخ میتوان گفت جنبش حماس بعد از تحولات جهان عرب موضعگیریهای مختلف و گاهاً متناقضی را اتخاذ کرد که از سطح بازیگری آن در تحولات داخلی فلسطین و منطقهای تا حدودی کاست. بهنظر میرسد...
تغییر موازنه قدرت در خاورمیانه سفر اخیر رکس تیلرسون به منطقه خلیج فارس و دیدار با مقامات سعودی و قطر، نگرانیها را درخصوص ایجاد ائتلافبندیهای جدید منطقهای علیه ایران افزایش داده است. همزمانی این سفر با پایان خلافت سرزمینی داعش در عراق و سوریه نشان از این دارد که قدرتهای عربی به رهبری آمریکا با نگرانی از افزایش حیطه نفوذ منطقهای ایران بهدنبال راهبردهایی جهت تضعیف موقعیت...
درحالیکه دولت جدید آلمان مشغول تنظیم سیاست داخلی و خارجی خود است، اروپا و بهویژه فرانسه بیصبرانه در انتظار آگاهی از جهتگیریهای آلمان درخصوص اروپا هستند. بهنتیجه نرسیدن گفتگوهای ائتلاف احزاب آلمان در برلین، پیامدهایی جدی برای سراسر اروپا بهدنبال خواهد داشت. دولت جدید آلمان با توجه به مسئولیت امنیتی این کشور در چهارچوب اروپا، باید آن را به امری راهبردی در سیاست امنیتی خود...
دومین سفر برون مرزی رئیسجمهور آمریکا پس از سفر به منطقه خاورمیانه از تاریخ 3 نوامبر تا 14 نوامبر 2017 به شرق آسیا و به کشورهای ژاپن، کره جنوبی، چین، ویتنام و فیلیپین درحالی به انجام رسیده است که سایه بحران در شبهجزیره کره بر این سفر و بهخصوص بر ملاقاتهای دوجانبه میان ترامپ با رهبران ژاپن، کره جنوبی و چین سایه افکنده بود. دراینمیان، سؤال اساسی ما در این یادداشت این است که آیا اکنون با...
با رویدادهایی که بهتازگی در صحنه منطقهای غرب آسیا رخ داده است میتوان نشانههایی مثبت از ثمربخش بودن سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران را مشاهده کرد. فرونشاندن بحرانی که با برگزاری همهپرسی استقلال در کردستان عراق میتوانست دامنگیر کل منطقه شود؛ خروج روابط ایران و ترکیه از مسیر پرتنشی که میرفت، دو کشور را در برابر یکدیگر قرار دهد؛ بهبود روابط با پاکستان درپی برکناری...
در روزهای اخیر، 23 کشور از مجموع ۲۸ عضو اتحادیه اروپا، توافقنامه «همکاری سازمانیافته دائمی» (PESCO) را امضاء کردند. پرسش اصلی اینجاست که این تصمیم ریشه در کدام تعینات ساختاری و ادراکی دارد و در قالب چه سناریوهایی برای آینده اتحادیه اروپا قابل تحلیل است؟ میدانیم که اتحادیه اروپا، با الزامات و فشارهای ساختاری جدیدی مواجه شده است؛ ازجمله، ابهام پیرامون پایداری اصول بنیادین در روابط...
مسئله چیست؟ جایگاه ایران در تعیین سمتوسوی نظم امنیتی منطقهای و بینالمللی محل مناظرات گفتمانی و تحلیلهای استراتژیک زیادی بوده است. دراینمیان، عدهای با ارزیابی نظم امنیتی خاورمیانه بر نقش مثبت و ثباتبخش ایران تأکید کرده و هرگونه نظم امنیتی را بدون حضور و درنظر گرفتن جایگاه ایران ناقص دانستهاند. این دسته از تحلیلگران با استناد به کمکهای ایران به کشورهای منطقه...
ایران که در سالهای دفاع مقدس به کرات در حملات موشکی عراق موسوم به جنگ شهری از دشمن آسیبهای فراوان دیده بود، دریافت که با سرمایهگذاری در این حوزه راهبردی میتواند به بازدارندگی در محیط متشنج پیرامونی دست یابد. در آن مقطع با عنایت به عدم فروش تسلیحات نظامی بهخصوص موشک و تجهیزات آن به کشور و ازآنجاکه جنگ باعث افزایش تقاضای موشک، خطرپذیری بالای ایران در این حوزه و کاهش فاصله بین محققان...
امروزه نقش چین در حال گذار از یک بازیگر مهم و کلیدی در اقتصاد جهانی به یک رهبر جهانی می باشد. این کشور در پنج دهه گذشته از یک قدرت ضعیف به یک قدرت قوی در نظم بینالمللی تبدیل و نقش آن از اتخاذ یک رویکرد منفعلانه در نظام بینالمللی به یک نقش فعال و در تلاش برای اصلاح نظم بینالملل و شکلدهنده به تحولات در منطقه آسیا-پاسفیک تغییر پیدا کرده است. دراینمیان، حضور فعال چین در ابتکارات، طرحها...
وزیر امور خارجه کشورمان چندی پیش در سفری دو روزه به تاجیکستان با مقامات این کشور دیدار و گفتگو کرد؛ سفری که بعد از دو سال ازسوی یک مقام ایرانی به تاجیکستان انجام گرفت و بسیاری از این سفر انتظار بهبود روابط بین دو کشور را دارند. سفر آقای ظریف به تاجیکستان درحالی صورت گرفت که روابط دوشنبه و تهران از سال 1994 به دلایل مختلف رو به سردی گراییده بود و شاید بتوان گفت مهمترین چالش دولت اول آقای روحانی در...
سفر اخیر رجب طیب اردوغان به تهران که دهمین دیدار وی با آقای روحانی بود، از مهمترین ملاقاتهای اخیر دیپلماتیک سران دو کشور محسوب میشود که بهنظر میرسد روابط تهران ـ آنکارا که در طی سالیان اخیر بین همسایگان منتقد و متحدان راهبردی در نوسان بوده است را به سمت تعادل نسبی هدایت میکند. اختلافنظرهای موضوعی و مقطعی مانند سوریه، عراق و مصر هرچند هنوز هم محل اختلافنظر دو کشور محسوب...
کنشهای متقابل امنیتی و نظامی اروپا و روسیه بهویژه پس از تحولات اوکراین از موضوعات مهم مورد توجه تحلیلگران مسائل اروپا بوده است. اتحادیه اروپا در سالهای اخیر با سه تهدید قابل توجه مواجه بوده است. «تهدید جان شهروندان اروپایی»، «تهدید پروژه اروپا»، و «تهدید مواجهه با روسیهای با اعتمادبهنفس فزونتر». شواهد قابل توجهی درخصوص ارتقاء اعتمادبهنفس سیاسی و نظامی...
پس از مرگ عبدالله بن عبدالعزیر در ژانویه 2015 و به سلطنت رسیدن برادر کهنسالش سلمان بن عبدالعزیز در عربستان سعودی، ستاره بخت محمدبن سلمان که پیش از این در زیر سایه دیگر شاهزادگان قدرتمند قرار داشت، ظهور کرد. در ابتدای پادشاهی پدرش او در سلسله مراتب قدرت پس از ولیعهد وقت محمدبن نایف شخص سوم کشور محسوب می شد. اما او نشان داد که این جایگاه نمی تواند آمال بلند وی را برآورده کند. لهذا او در قامت جانشین...
واقعیت آن است که منطقه شرق آسیا، تحولات آن و بهخصوص تحولات مربوط به دو بازیگر کلیدی این منطقه یعنی چین و کره شمالی از همان آغاز کمپین انتخاباتی دونالد ترامپ بهعنوان اولویتهای ذهنی و مهم دونالد ترامپ مطرح بود و وی تلاش کرد تا در چند ماه ابتدایی ریاستجمهوری خود، این انگارههای ذهنی را با شدت و حدت بیشتری پیش ببرد. با رصد رفتارهای ایالات متحده در شرق آسیا، بهنظر میرسد که هرچه...
تغییرات در پادشاهی شنها همچنان شتابان است؛ تغییراتی با ابعاد گسترده سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مذهبی که شاهزادگان، نفت، وهابیت و جامعه را در فرایندهای نامتعارف با بافت عربستان سعودی قرار داده است. در این نوشتار با تمرکز بر تغییرات سیاسی در هرم قدرت در عربستان سعودی، به این پرسشها پاسخ داده شده که منطق این تحولات برخاسته از چه تفکری است و چه دورنمایی برای عربستان متصور است؟ آیا شاهد پادشاهی...
جدیدترین مطالب