علیرضا نوری
از دیدگاه روسی نظام بینالملل درحال گذار به نظم جدید است و این گذار همانند همه سیکلهایِ تاریخی تغییر در نظام بینالملل با تکانها، تنشها، قربانیان، بازندگان و برندگانی همراه خواهد بود. بحران و رکود اقتصاد بینالملل و کاهش آستانه تبدیل تنشهای محلی به تقابلهای مستقیم و غیرمستقیم منطقهای و حتی بینالمللی ازجمله نشانههای میدانی گذار هستند. تحلیلگران روس با...
نواوراسیانیسم، روسیه و معادلات آتی نظام بینالملل(1) علیرضا نوری شنبه 8 آبان 1395 هرچند روسیه در دوره پساشوروی منفعلانه، از روی اکراه و یا عملگرایانه ساختار یک ـ چندقطبی دوره پساجنگ سرد و برتری نسبی غرب در این نظام را پذیرفته، اما با تأکید بر موقت بودن آن هیچگاه این ساخت را بهعنوان نظام پایدار بینالمللی بهرسمیت نشناخته است. سیاسیون و پژوهشگران...
پس از گذشت بیش از نیم قرن از خاطره تلخ اشغال ایران توسط ارتش شوروی و خروج سربازان روس از خاک ایران پس از جنگ جهانی دوم (1946) بار دیگر نظامیان این کشور با توافقی جدید پا به ایران گذاشتهاند، اما وضعیت فعلی قابل قیاس با گذشته نیست و اهداف حضور نظامی اخیر از جنبههای مختلف بهویژه بهلحاظ ماهیت دیگرگونه است. بااینحال، حضور پیشین و فعلی وجه مشترکی دارد که در غلبه جنبه فرادوجانبه و در...
سرعت فرازوفرود در روابط یک سال اخیر روسیه و ترکیه یکی از پدیدههای قابل تأمل در تحولات شتابان خاورمیانه است که برای بسیاری غیرمنتظره بوده است. آنکارا تا پیش از بحران سوریه بهعنوان «شریک منطقهای» مسکو یاد میشد و دو کشور با به امکان افزایش مبادلات تجاری تا صد میلیارد دلار در سال از ارتقاء این روابط به سطح راهبردی نیز سخن به میان میآوردند، اما اقدام نظامی...
ایران مبتکر بازی یا بازیگری در «بازی بزرگ» روسیه؟ علیرضا نوری شنبه 28 آذر 1394 روسیه پیوستار اقدامات توسعهطلبانه غرب در قالبها و جغرافیاهای مختلف از گسترش ناتو به شرق تا سپر ضدموشکی و از «سیآیاس» تا خاورمیانه را بازی صفری میداند که موفقیت غرب، تقویت «برتری راهبردی» آن و همزمان بیرونگذاری روسیه از ترتیبات منطقهای و بینالملل را درپی...
نمایش قدرت نظامی روسیه در سوریه؛ اهداف و هزینهها علیرضا نوری شنبه 11 مهر 1394 حملات مستقیم نظامی روسیه در سوریه، بار دیگر پیچیدگیهای رفتاری سیاست خارجی کرملین را اثبات کرد و این در حالی بود که بسیاری حتی در خود روسیه نیز احتمال چنین اقدامی را اندک ارزیابی میکردند. اعتراف سیاستمداران غربی به اینکه از تحرکات و حملات نظامی روسیه در سوریه درک درستی ندارند، مؤید...
توافق جامع هستهای ایران؛ گزینه «مطلوب» روسیه علیرضا نوری سهشنبه 30 تیر 1394 نهایتاً پس از سالها کشمکش و ماهها مذاکره، پیشنویس توافق جامع هستهای به امضاء ایران و گروه 1+5 رسید. طی این فرآیند پرفراز و نشیب طرفهای دخیل در این پرونده برای تأمین منافع خود تلاشهای مختلفی را به کار بستند. روسیه به عنوان یکی از اعضاء اصلی گروه 1+5 از این امر...
ایران، روسیه و اس300؛ ابزار یا راهبرد علیرضا نوری دوشنبه 7 اردیبهشت 1394 نکته قابل تأمل در ارزیابیهای متعدد اخیر در باب تحولات روابط تهران و مسکو از جمله سامانههای اس300، برآوردهای یکسونگر «سیاه یا سفیدی» است که گاهاً ارزیابی واقعگرایانه را زیر تأثیر قرار میدهند. البته بحث بر سر چرایی و چگونگی روابط تهران و مسکو طی سالیان طولانی نه تنها در ایران، بلکه در...
توافق «خوب»، وضعیت «بد» و چالش پایدار هستهای علیرضا نوری شنبه 29 فروردین 1394 آنچه در کشمکشهای اخیر بر سر «خوب» یا «بد» بودن توافق هستهای کمتر مورد توجه قرار گرفته، بستری سیاسی است که این چالش در آن «برساخته» شده و همچنان پتانسیل استمرار دارد. در این کشمکشها بیش از هر چیز مسائل فنی معیار قضاوت قرار گرفتهاند، حال آنکه ابعاد سیاسی و...
روسیه، ایران و کشاکش توافق جامع هستهای علیرضا نوری سهشنبه 18 فروردین 1394 مذاکرات سخت ایران و «گروه شش» در حالی در لوزان با «توافق سیاسی» در باب چهارچوبههای توافقنامه جامع هستهای به پایان رسید که یکی از ویژگیهای آن نسبت به دورههای گذشته شفافتر شدن هرچه بیشتر مواضع طرفین بود که اجازه داد مذاکرات با هدفمندی بیشتری دنبال شود. بیتردید عزم...
اروپا با روسیه، بدون روسیه یا در مقابل روسیه؟ علیرضا نوری یکشنبه 26 بهمن 1393 تعمیق اختلافات روسیه و اتحادیه اروپا بر سر بحران اوکراین، سرگئی لاوروف را در کنفرانس امنیتی مونیخ وادار به بازطرح این پرسش «تاریخی» کرد که اروپا درصدد ایجاد چه ساختار امنیتی در این قاره است، با روسیه، بدون روسیه یا علیه روسیه؟ سئوالی که در دورههای مختلف تاریخ روابط روسیه و اروپا مطرح بوده...
روسیه، «بازیگر مخرب» و بازی آمریکایی علیرضا نوری سهشنبه 23 دی 1393 همچنان که روندها نشان میدهد، برتری غرب به رهبری آمریکا در عرصه بینالملل به انحاء مختلف به چالش کشیده شده و روند رو به افول آن در آینده نیز ادامه خواهد داشت. با این وجود، واشنگتن با پیروی از «راهبردی» کلان و کاربست ابزارها، تاکتیکها و روشهای مختلف بر حفظ هژمونی خود و بهرهگیری...
تصورات و عینیات منطقهای و بینالمللی در روابط ایران و روسیه علیرضا نوری سهشنبه 11 آذر 1393 تعمیق اختلافات میان روسیه و غرب و فشار مضاعف غربیها بر مسکو برای تحقق اهداف تهاجمی خود، به بروز دیدگاههایی در سیاست خارجی این کشور مبنیبر ضرورت تقویت بردارهای جنوبی و شرقی دامن زده است. این رویکرد بیش از هر چیز با هدف تقویت ابزارها در عرصه خارجی مطمحنظر...
روسیه، غرب و بازی بیپایان «دربرگیری» علیرضا نوری شنبه 22 شهریور 1393 ورود ناتو به بحران اوکراین مرحله جدیدی از تقابل روسیه و غرب در این موضوع است که به نوبه خود میتواند ابعاد گستردهتری به آن ببخشد. این ورود با نامه دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا، به سران ناتو برای «بازنگری روابط بلندمدت با روسیه»، ارائه لایحهای در کنگره آمریکا مبنی بر...
پایداری «سیاستزدگی» روابط ایران و روسیه علیرضا نوری دوشنبه 27 مرداد 1393 «تقابل صفر ژئوپلیتیکیِ» روسیه و غرب در اوکراین که پس از سرنگونی هواپیمای مالزیایی، گسترش درگیریها میان ارتش کییف و جداییطلبان شرق و احتمال مداخله نظامی روسیه در مناطق شرقی این کشور (در قالب نیروهای پاسدار صلح) عمق و دامنه قابل تأملی یافته، را به جرأت میتوان جدیترین...
انفعال و ابتکار روسیه در مذاکرات هستهای ایران علیرضا نوری شنبه 4 مرداد 1393 دور دیگری از مذاکرات هستهای ایران و 1+5 موسوم به «وین 6» با پیشرفتهای نسبی پایان یافت و تدوین توافق جامع موکول به ادامه مذاکرات در یک دوره چهار ماهه دیگر شد. نکته قابل تأملی که در این دور و بهعبارتی بعد از مذاکرات «ژنو 3» بیش از پیش جلب توجه میکند، گفتگوی مستقیمِ پنهان و پیدای...
روسیه و نشانههای «عملی» ضعف در هژمونی غرب علیرضا نوری شنبه 10 خرداد 1393 روابط روسیه و غرب که در آغاز دورة سوم ریاستجمهوری پوتین در فضای رکود آغاز شده بود، با تشدید تحولات در سوریه و سپس اوکراین وارد دورهای از تنش مستقیم شده است. هرچند با توجه به پویایی فزاینده شرایط، نمیتوان با قاطعیت دربارة دستآوردهای نهایی روسیه در این دو موضوع سخن گفت، اما دستکم در...
معادله پیچیده روسیه و غرب در شرق اوکراین علیرضا نوری یکشنبه 14 اردیبهشت 1393 تحولات اوکراین با همان سرعتی شکل گرفت که به اعتراضاتی خشونتبار تبدیل و باعث سرنگونی یانوکوویچ شد. این وقایع بهدنبال مداخله روسیه و الحاق شبهجزیره کریمه به این کشور همچنان حالت پیشبینیناپذیری خود را حفظ کرده، پتانسیل حوادث و تغییرات بیشتری را دارد. وضعیت کنونی ناشی از وجود متغیرهای...
کارت «پرونده هستهای ایران» در تقابل روسیه و غرب علیرضا نوری شنبه 23 فروردین 1393 «جدال ژئوپولیتیکی و بازی صفر روسیه و غرب در اوکراین» که با الحاق شبهجزیره کریمه به روسیه عمق زیادی یافته را باید «مقطعی» از جریان دائم رقابت بر سر قدرت در عرصه بینالملل دانست که ما بعد آن، از یک سو نحوه جدید توزیع قدرت، موازنه قوا و ترتیبات سیاسی ـ امنیتی در شرق اروپا و حوزه...
جدال ژئوپولیتیکی و «بازی صفر» روسیه و غرب در اوکراین علیرضا نوری چهارشنبه 14 اسفند 1392 تخطی از حقوق بینالملل، نقض حاکمیت کشورها، نادیده گرفتن محوریت سازمان ملل در حل و فصل چالشهای بینالمللی و استفاده از زور در عرصه بینالملل از جمله اصلیترین انتقادات روسیه به غرب (در مفهوم کلی و منظور ائتلاف غربی به رهبری امریکا) طی سالهای اخیر بوده و مخالفت...
جدیدترین مطالب